Wzrost chorób odzwierzęcych w UE - najwyższy poziom listeriozy od 2007 r. – wspólny raport EFSA i ECDC

W 2023 r. liczba przypadków listeriozy osiągnęła najwyższy poziom od 2007 r., podczas gdy najczęściej zgłaszanymi przypadkami były nadal kampylobakterioza i salmonelloza wśród odzwierzęcych chorób w UE. Ogólnie rzecz biorąc, odnotowano wzrost liczby przypadków chorób odzwierzęcych u ludzi, ale liczba ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową nieznacznie spadła.

Główne ustalenia corocznego raportu UE One Health Zoonoses Report autorstwa EFSA i ECDC

Liczba zgłoszonych przypadków listeriozy u ludzi (2952) stale rosła w latach 2019–2023, osiągając najwyższy poziom od 2007 r. Może to mieć związek ze starzeniem się populacji Europejczyków — 21,3% ma obecnie ponad 65 lat — co w związku z rosnącym rozpowszechnieniem przewlekłych chorób związanych z wiekiem, zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych objawów w starszych grupach wiekowych. Zanieczyszczona żywność gotowa do spożycia (RTE), taka jak wędzony na zimno łosoś, produkty mięsne i produkty mleczne, jest najczęstszym źródłem zakażeń. Najnowsze dane pokazują, że odsetek próbek z kategorii żywności RTE, które przekraczają limity zanieczyszczenia żywności dla Listeria monocytogenes, wahał się od 0,11% do 0,78%, przy czym najwyższy poziom odnotowano w przypadku fermentowanych kiełbas.

Kampylobakterioza i salmonelloza były najczęściej zgłaszanymi chorobami odzwierzęcymi u ludzi w UE

W 2023 r. zgłoszono 148 181 przypadków kampylobakteriozy, co oznacza wzrost w porównaniu z 139 225 w 2022 r. Po kampylobakteriozie salmonelloza była drugą najczęściej zgłaszaną infekcją żołądkowo-jelitową u ludzi, z 77 486 przypadkami, w porównaniu do 65 478 przypadków w 2022 r. Tylko 15 państw członkowskich i Zjednoczone Królestwo (Irlandia Północna) pomyślnie osiągnęło wszystkie ustalone cele dotyczące redukcji Salmonelli  u  drobiu. Stanowi to spadek w porównaniu z 2022 r., kiedy 19 państw członkowskich osiągnęło pełną zgodność.

Ciągła obecność Salmonelli w populacjach drobiu podkreśla potrzebę ciągłej czujności w walce z chorobami przenoszonymi przez żywność. Ulepszone narzędzia nadzoru, takie jak sekwencjonowanie całego genomu są nieocenione w skuteczniejszym wykrywaniu i kontrolowaniu ognisk chorób - powiedział Frank Verdonck, EFSA.

Ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową w UE

Raport monitoruje również ogniska chorób przenoszonych drogą pokarmową w UE, zdefiniowane jako zdarzenia, podczas których co najmniej dwie osoby zarażają się tą samą chorobą z powodu tej samej skażonej żywności. W 2023 r. zgłoszono łącznie 5691 ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową, co oznacza niewielki spadek w porównaniu z poprzednim rokiem. Jednak liczba przypadków u ludzi, hospitalizacji i zgonów wzrosła, a liczba zgonów osiągnęła najwyższy poziom od dekady.

Salmonella pozostała główną przyczyną ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową, przypadków, hospitalizacji i zgonów. Najczęstszymi źródłami ognisk salmonellozy były jaja/produkty jajeczne, żywność mieszana i mięso brojlerów. Zwiększone wykorzystanie sekwencjonowania całego genomu poprawiło czułość nadzoru, zwiększając zdolność wykrywania ognisk chorób w państwach członkowskich, które je wdrożyły.

Wzrost poważnych skutków epidemii przenoszonych przez żywność podkreśla stałe zagrożenie dla zdrowia publicznego, jakie stwarzają Salmonella i inne patogeny przenoszone przez żywność. Integrując zdrowie ludzi, zwierząt i środowiska za pomocą strategii One Health, możemy lepiej zapobiegać rozprzestrzenianiu się tych chorób i chronić zdrowie publiczne – powiedziała Celine Gossner z ECDC.

Na stronie EFSA dostępne są także mapy i panele informacyjne, które umożliwiają użytkownikom wyszukiwanie i wizualizację danych na temat ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową i 14 patogenów odzwierzęcych. Co godne uwagi, po raz pierwszy opublikowano sześć map i cztery pulpity nawigacyjne dotyczące Echinococcus, gorączki Q, wścieklizny, Toxoplasma gondii, Trichinella, Tularemii, wirusa Zachodniego Nilu i Yersinia.

Link w źródle.

Źródło: EFSA