Zapobieganie oszustwom żywnościowym – Europejska walka z fałszowaniem przypraw

Przyprawy znajdują się wśród najstarszych produktów spożywczych na świecie i niezmiennie cieszą się dużą popularnością. Fałszerze chcąc dodatkowo zarobić, często próbują dokonywać substytucji i sprzedawać gorszej jakości produkty jako oryginalne.

Identyfikacja i zapobieganie fałszowaniu przypraw

Dziennikarze Euronews spotkali się z właścicielem sklepu z przyprawami oraz naukowcami z jednostki ds. wykrywania fałszerstw Wspólnego Centrum Badawczego (JRC), aby dowiedzieć się więcej na temat możliwości zidentyfikowania i powstrzymania oszustw.

Wysokie ryzyko w przypadku zmielonych przypraw

Sprzedaż ziół i przypraw to codzienna działalność dla Alexandre Veuve’a, właściciela prestiżowego sklepu w Belgii (Le Tour du Monde en Épices-Waterloo) i eksperta od przypraw.

Veuve zawsze gwarantuje, że sprzedawane przez niego produkty są najwyżej jakości i doskonale wie, że oszustwo jest bardzo powszechnym ryzykiem na rynku ziół i przypraw. Wśród najczęściej fałszowanych przypraw ekspert wymienił szafran oraz wszystkie sproszkowane przyprawy, ponieważ oszustom łatwiej ingerować w zmielony produkt. Dlatego właściciel prestiżowego sklepu woli przygotowywać własne proszki i kupuje przyprawy w całości.

Europejska jednostka ds. oszustw żywnościowych

W jednym z obiektów Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) Komisji Europejskiej w Belgii znajduje się Jednostka ds. Wykrywania i Zapobiegania Oszustwom Żywnościowym. To tutaj zespoły naukowców analizują próbki importowanych do Europy przypraw, przy użyciu najnowocześniejszych technologii.

Jedną z dostępnych metod jest analiza DNA. Mapa genetyczna przyprawy może wskazywać, czy obecne są obce elementy biologiczne. Najczęstsze rodzaje oszustw to stosowanie tańszych roślin lub dodawanie barwników, aby przyprawa wyglądała bardziej atrakcyjnie lub autentycznie.

Biolog Molekularny europejskiej jednostki wymienił przykłady wykrytych oszustw:

- krokosz barwierski jako szafran

- zmielona i zabarwiona papryka jako kurkuma

Analiza zafałszowań przypraw z wykorzystaniem spektroskopii

Wykrywanie oszustw opiera się na zestawie protokołów dochodzeniowych, z których każdy odsłania część zagadki. Metoda spektroskopii jest jedną ze skuteczniejszych metod w wykrywaniu oszustw żywnościowych. Nie wymaga specjalnego przygotowania próbki i pozwala na uzyskanie szybkiego wyniku, poprzez badanie próbki za pomocą wiązki lasera. Wyniki dla czystej żywności i zafałszowanej różnią się między sobą.

Rentgenowska spektroskopia fluorescencyjna ujawnia czy w próbce znajdują się materiały nieorganiczne, np. piasek.

Chromatografia cieczowa i tandemowy spektrometr mas pozwalają ustalić, poprzez oddzielenie cząsteczek, czy są obecne ślady zewnętrznych barwników.

Te same techniki są również wykorzystywane do tworzenia tzw. chemicznych odcisków palców (ang. fingerprints) przypraw, które mogą następnie dostarczyć jeszcze bardziej szczegółowych informacji o charakterze próbki.

Jeśli zafałszowanie zostanie potwierdzone, można podjąć pewne działania. Kolejnym krokiem może być wysłanie inspektorów w celu skontrolowania przedsiębiorstwa i ustalenia pochodzenia. Inspektorzy w ramach kontroli sprawdzają księgi, przeglądają dokumenty przewozowe i ustalają łańcuch identyfikowalności.

Łańcuch dostaw produkcji i dystrybucji przypraw jest rozłożony na różne kraje, co komplikuje kontrole. Na rozwijającym się rynku o zasięgu globalnym stosowanie technik analitycznych jest kluczem do poświadczania jakości produktu.

Źródło: Euronews