Nowelizacji uległy specyfikacje trzech dodatków do żywności: glicerolu (E 422), estrów kwasów tłuszczowych i poliglicerolu (E 475) oraz polirycynooleinianu poliglicerolu (E 476)

Podstawa prawna 

Zmiany zostały wprowadzone na mocy rozporządzenia Komisji (UE) 2023/1329 z dnia 29 czerwca 2023 r. zmieniające załącznik II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w odniesieniu do stosowania polirycynooleinianu poliglicerolu (E 476) oraz załącznik do rozporządzenia Komisji (UE) nr 231/2012 w odniesieniu do specyfikacji dla glicerolu (E 422), estrów kwasów tłuszczowych i poliglicerolu (E 475) oraz polirycynooleinianu poliglicerolu (E 476) (Tekst mający znaczenie dla EOG). 

Istota regulacji 

Glicerol (E 422)

W przypadku specyfikacji dla glicerolu (E 422) obniżono maksymalne poziomy wyznaczone dla pierwiastków toksycznych (arsenu, ołowiu, rtęci i kadmu), zniesiono metody identyfikacji bazującej na formowaniu się akroleiny podczas podgrzewania, zrezygnowano z przeprowadzania testu na obecność akroleiny, a także ustanowiono maksymalny poziom dla akroleiny oraz wprowadzono zmian w definicji glicerolu (E 422). Celem zmiany definicji było ograniczenie jej zakresu do procesu produkcji, w odniesieniu do którego dane były przedmiotem oceny przeprowadzonej przez Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Ze względu na brak bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia związanego z obecnością pierwiastków toksycznych i akroleiny, wprowadzono możliwość stosowania w okresie przejściowym glicerolu (E 422). Podobne rozwiązanie zostało uchwalone również w przypadku pozostałych zmian specyfikacji dodatków. 

Estry kwasów tłuszczowych i poliglicerol (E 475)

W odniesieniu do estrów kwasów tłuszczowych i poliglicerolu (E 475) obniżono maksymalne poziomy wyznaczone dla pierwiastków toksycznych, ustanowiono maksymalne poziomy zanieczyszczeń i substancji budzących obawy co do bezpieczeństwa, a także wprowadzono zmiany w definicji. Celem nowelizacji definicji było, aby w procesie produkcji tego dodatku do żywności ograniczyć możliwość stosowania glicerolu do glicerolu zgodnego ze specyfikacjami ustanowionymi dla tego dodatku do żywności (E 422). Oprócz tego, jak wskazano w motywie 17 rozporządzenia 2023/1329 „Z uwagi na wprowadzanie nowych technik produkcji umożliwiających wytwarzanie dodatku do żywności estry kwasów tłuszczowych i poliglicerolu (E 475) o niższych poziomach zawartości estrów glicydylowych kwasów tłuszczowych (wyrażonych jako glicydol) należy przyznać producentom dodatków do żywności okres przejściowy na osiągnięcie maksymalnego poziomu zawartości estrów glicydylowych kwasów tłuszczowych (wyrażonych jako glicydol) w dodatku do żywności (E 475) wynoszącego 5 mg/kg. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że estry glicydylowych kwasów tłuszczowych mają działanie genotoksyczne i rakotwórcze, od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do estrów glicydylowych kwasów tłuszczowych (wyrażonych jako glicydol) obowiązywać powinien pośredni maksymalny poziom wynoszący 10 mg/kg.”. 

Polirycynooleinianu poliglicerolu (E 476)

Natomiast w przypadku polirycynooleinianu poliglicerolu (E 476) podwyższono dopuszczalny poziom dziennego spożycia do 25 mg/kg masy ciała dziennie. Oprócz tego zezwolono na stosowanie tego dodatku w charakterze emulgatora w lodach spożywczych, emulsjach tłuszczowych i olejowych typu „woda w oleju” oraz w zemulgowanych sosach o zawartości tłuszczu przekraczającej 20 %. W przypadku produktów o zawartości tłuszczu przekraczającej 20 % poziom stosowania polirycynooleinianu poliglicerolu (E 476) niezbędny do osiągnięcia zamierzonej funkcji technologicznej wynosi 8 000 mg/kg, a w odniesieniu do kategorii żywności 03 „Lody spożywcze” dodatek ten może być stosowany na maksymalnym poziomie wynoszącym 4 000 mg/kg. Jednocześnie obniżono maksymalne poziomy wyznaczone dla pierwiastków toksycznych, ustanowiono maksymalne poziomy zanieczyszczeń budzących obawy co do bezpieczeństwa oraz wprowadzono zmiany w definicji polirycynooleinianu poliglicerolu (E 476). 

Okresy przejściowe 

Rozporządzenie wchodzi w życie 20 lipca 2023 r., jednakże ustawodawca szczegółowo określił okresy przejściowe dla każdego z ww. wymienionych dodatków. Na przykład, odniesieniu do glicerolu, jeżeli dodatek ten został wprowadzony do obrotu zgodnie z prawem przed dniem 20 lipca 2023 r., a nie spełnia wymogów dotyczących maksymalnych poziomów wyznaczonych dla arsenu, ołowiu, rtęci, kadmu lub akroleiny obowiązujących od dnia 20 lipca 2023 r., może być dodawany do żywności do dnia 20 stycznia 2024 r. Podobnie w przypadku żywności zawierającej glicerol - może ona być nadal wprowadzana do obrotu do dnia 20 stycznia 2024 r. i może być w dalszym ciągu sprzedawana do upływu daty jej minimalnej trwałości lub terminu jej przydatności do spożycia, pod warunkiem, że została wprowadzona do obrotu zgodnie z prawem przed dniem 20 lipca 2023 r. Zbliżone rozwiązania prawne zostały uchwalone również dla pozostałych dwóch dodatków tj. estrów kwasów tłuszczowych i poliglicerolu (E 475) oraz polirycynooleinianu poliglicerolu (E 476), gdzie za daty graniczne także uznano 20 lipca 2023 r. oraz 20 stycznia 2024 r.

Pełen tekst rozporządzenia znajdziesz pod adresem:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2023.166.01.0066.01.POL&toc=OJ:L:2023:166:TOC