Analiza danych o wycofaniach żywności w USA w latach 2002-2023

W badaniu opublikowanym w Journal of Food Protection (dostęp online od 11 października 2024 r.) przeanalizowano ponad 35 000 przypadków wycofań żywności i napojów, nadzorowanych przez amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA – Food and Drug Administration).

W badaniu rozróżniono wycofania żywności na dwie główne kategorie - zanieczyszczenia produktu i problemy z przetwarzaniem. Zanieczyszczenia produktu, które obejmują zanieczyszczenia biologiczne, alergeny, zanieczyszczenia chemiczne i ciała obce, stanowiły 91% wszystkich wycofań. Pozostałe 9% to problemy z przetwarzaniem, takie jak błędy produkcyjne, błędne etykietowanie lub niewłaściwe chłodzenie.

Skażenia biologiczne, Listeria i Salmonella

Skażenia biologiczne, w szczególności przez Listeria monocytogenes i Salmonella, były odpowiedzialne za znaczną część tych wycofań, przy czym sama Listeria stanowiła 22 procent wszystkich wycofań, a Salmonella 18 procent. Łącznie te dwa patogeny były odpowiedzialne za 40 procent wszystkich analizowanych wycofań żywności.

Według badania, Listeria monocytogenes była odpowiedzialna za 7844 wycofania produktów w okresie objętym badaniem, co stanowi prawie połowę wycofań produktów z powodu skażenia biologicznego. Ryzyko związane z Listerią jest szczególnie poważne dla wrażliwych grup społecznych, w tym kobiet w ciąży, noworodków i osób z osłabionym układem odpornościowym. Bakteria ta może prowadzić do listeriozy, zagrażającej życiu infekcji, która powoduje objawy od gorączki i bólów mięśni po poważniejsze powikłania, takie jak zapalenie opon mózgowych, posocznica, a nawet śmierć.

Salmonella, kolejny znaczący patogen, była powiązana z 6597 wycofaniami, co czyni ją drugą co do wielkości przyczyną skażenia biologicznego. Wybuch w 2009 r. związany z Peanut Corporation of America, który doprowadził do jednego z największych wycofań w historii USA, był wybitnym przykładem wpływu skażenia Salmonellą.

Kolejne najczęściej stwierdzane zagrożenia biologiczne były następujące: Escherichia coli (655 przypadków), Clostridium botulinum (355), pleśń (226). Pełna tabela została przedstawiona w opracowaniu źródłowym jako załącznik B.

Alergeny

Niezadeklarowane alergeny odpowiadały za 28% wszystkich wycofań – 10 005 przypadków. W badaniu podkreślono, że alergie pokarmowe dotyczą około 6% dorosłych Amerykanów i 5% dzieci, co sprawia, że alergeny są krytycznym punktem w przepisach dotyczących bezpieczeństwa żywności. Mleko, jaja, pszenica, orzeszki ziemne, soja i pozostałe orzechy odpowiadały za najwięcej wycofań w tej kategorii, z czego 36% incydentów dotyczyło mleka. Pełne dane przedstawia tabela 3 opracowania.

Niezadeklarowanie alergenów często wynika z zanieczyszczenia krzyżowego podczas przetwarzania żywności lub nieprawidłowego etykietowania. Nawet niewielkie błędy w obchodzeniu się z żywnością lub etykietowaniu mogą skutkować poważnymi reakcjami u osób z alergiami pokarmowymi.

Problemy z przetwarzaniem

Problemy z przetwarzaniem dotyczyły 9% wszystkich uwzględnionych w badaniu wycofań żywności. Błędne etykietowanie stanowiło znaczną część tych wycofań, często z powodu nieprawidłowych informacji żywieniowych lub niezatwierdzonych oświadczeń na etykietach produktów. Tego typu błędy, choć czasami mniej bezpośrednio szkodliwe niż skażenie biologiczne lub alergeny, nadal mogą wprowadzać konsumentów w błąd i podważać standardy bezpieczeństwa żywności.

Kolejne główne czynniki ryzyka w tej kategorii stanowiły niewłaściwe chłodzenie i niedostateczne przetworzenie.

Trendy na przestrzeni lat

W badaniu wskazano na zauważalny wzrost liczby wycofań żywności około 2011 r., po wdrożeniu ustawy o modernizacji bezpieczeństwa żywności (FSMA). Ustawa FSMA wprowadziła bardziej rygorystyczne wytyczne dla producentów żywności, skupiając się na zapobieganiu, a nie tylko na reagowaniu na zdarzenia związane z zanieczyszczeniem. Z czasem liczba wycofań żywności zaczęła spadać w drugiej połowie okresu objętego badaniem, co przypisano ulepszonym praktykom bezpieczeństwa w całym przemyśle spożywczym. Jednakże utrzymujące się na wysokim poziomie liczby wycofań związane ze skażeniem biologicznym i niezadeklarowanymi alergenami sugerują, że nadal jest wiele pracy do wykonania.

Rekomendacje na przyszłość

W opracowaniu podkreślono znaczenie utrzymywania rygorystycznych praktyk bezpieczeństwa żywności w celu zminimalizowania ryzyka skażenia. Obejmuje to wdrażanie silnych procedur sanitarnych, zapewnienie właściwego obchodzenia się z żywnością na wszystkich etapach produkcji i przeprowadzanie regularnych inspekcji w celu identyfikacji potencjalnych zagrożeń.

W celu kontroli alergenów zalecono środki zapobiegające kontaktowi krzyżowemu w zakładach produkcyjnych i silny nacisk na dokładne etykietowanie. Firmy powinny weryfikować, czy etykiety odpowiadają rzeczywistym składnikom każdego produktu i monitorować łańcuchy dostaw, aby zapobiegać zanieczyszczeniu krzyżowemu alergenami.

W świetle trwających wyzwań badanie wzywa do ciągłego skupienia się na rozwijaniu solidnej kultury bezpieczeństwa żywności. Szkolenie pracowników w celu zrozumienia krytycznej roli, jaką odgrywają w utrzymaniu bezpieczeństwa żywności oraz wdrażanie nowych technologii, takich jak narzędzia do śledzenia to kluczowe kroki w zapobieganiu przyszłym wycofaniom.

Szczegółowa analiza dostępna jest pod poniższym linkiem źródłowym.

Źródło: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0362028X24001625?via%3Dihub

Zespół FoodFakty na bieżąco prowadzi monitoring zafałszowań żywności, suplementów diety i opakowań w bazie Probase 360. Klienci bazy codziennie otrzymują alert o produktach zafałszowanych i mogą niezwłocznie podejmować działania prewencyjne oraz korzystać z modułu analitycznego bazy.

Dowiedz się więcej o Strefie Managera i narzędziach ProBase 360.