Podstawa prawna 

Na podstawie rozporządzenia Komisji (UE) 2024/2895 z dnia 20 listopada 2024 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2073/2005 w odniesieniu do Listeria monocytogenes, znowelizowano przepisy dotyczące kryteriów bezpieczeństwa żywności w przypadku tego patogenu. Listeria jest uznawana za główny patogen przenoszony przez żywność, który jednocześnie stanowi poważne ryzyko dla zdrowia publicznego ze względu na związany z nim wysoki współczynnik śmiertelności. 

Ogólny kontekst 

Jak wskazano w motywie 2 rozporządzenia 2024/2895 „liczba przypadków listeriozy u ludzi w Unii była o 15,9 % wyższa w 2022 r. niż w 2021 r., a liczba zgonów związanych z ogniskami przenoszonymi przez żywność i spowodowanych przez Listeria monocytogenes w Unii w 2022 r. była jedną z najwyższych kiedykolwiek zgłoszonych Urzędowi w ciągu ostatnich dziesięciu lat”. W związku z tym konieczne było znowelizowanie przepisów w celu zagwarantowania wysokiego poziomu bezpieczeństwa żywności oraz ochrony konsumentów. Z tego względu nowe kryterium bezpieczeństwa będzie miało zastosowanie do wszystkich sytuacji, w których żywność jest wprowadzana do obrotu w ciągu jej okresu przydatności do spożycia i w przypadku których podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze będący jej producentem nie był w stanie wykazać w sposób wymagany przez właściwy organ, że poziom Listeria monocytogenes nie przekroczy limitu 100 jtk/g w całym okresie jej przydatności do spożycia. Niniejsze przepisy dotyczą żywności gotowej do spożycia innej niż żywność przeznaczona dla niemowląt i żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, mogącej umożliwiać wzrost Listeria monocytogenes. Powyższe szczególne kategorie żywności zostały wyłączone z zakresu przepisów dotyczących listerii, ponieważ niemowlęta i konsumenci z ochroną immunologiczną osłabioną z powodu chorób, zaburzeń lub schorzeń nie mogą być narażeni na żywność zawierającą ten patogen w żadnym stężeniu. 

Treść znowelizowanego załącznika 

Zgodnie z nowymi przepisami, załącznik I Kryteria mikrobiologiczne dotyczące środków spożywczych, w odniesieniu do pozycji 1.2., został znowelizowany w następujący sposób: 

Natomiast uwagi dotyczące interpretacji wyników badań Listeria monocytogenes otrzymały następujące brzmienie:

„L. monocytogenes w żywności gotowej do spożycia, w której możliwy jest wzrost L. monocytogenes, jeżeli przedsiębiorstwo sektora spożywczego będące producentem nie było w stanie wykazać w sposób zadowalający dla właściwego organu, że poziom L. monocytogenes nie przekroczy limitu 100 jtk/g w całym okresie przydatności do spożycia żywności:

—jakość zadowalająca, jeśli wszystkie odnotowane wartości wskazują, że w żadnej z próbek nie wykryto bakterii,

—jakość niezadowalająca, jeśli obecność bakterii stwierdzono nawet w jednej próbce.”.

Okresy przejściowe 

Rozporządzenie wejdzie w życie 11 grudnia 2024 r., jednakże będzie stosowane od dnia 1 lipca 2026 r.

Pełen tekst rozporządzenia jest dostępny pod adresem:

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=OJ:L_202402895