Podstawa prawna
Na mocy ustawy z dnia 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o paszach, odroczono w czasie termin rozpoczęcia stosowania niektórych przepisów. Zmiana polega na przesunięciu terminu wejścia w życie zakazu wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego. Początkowo miał on wejść w życie 1 stycznia 2025 r., jednakże termin ten został odroczony do dnia 1 stycznia 2030 r.
Powody zmiany
Powodem, dla którego zdecydowano się na przesunięcie terminu wejścia w życie niniejszego zakazu jest trudna sytuacja na rynku surowców białkowych panująca zarówno w Polsce jak i w całej Unii Europejskiej. Obecnie całkowite zrezygnowanie z wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt pasz zawierających GMO od dnia 1 stycznia 2025 r. jest niemożliwe, z uwagi na brak dostępności wystarczającej ustandaryzowanej ilości krajowych surowców wysokobiałkowych potrzebnych do zaspokojenia potrzeb przemysłu paszowego. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, jest on odpowiedzią na:
„1) raport perspektywiczny Komisji Europejskiej na lata 2022-2032, który przewiduje, że w ciągu następnej dekady produkcja soi w UE wzrośnie o 33,3%;
2) długoterminową inicjatywę Komisji Europejskiej, która potrzebę odbudowy rynku roślin białkowych oficjalnie ogłosiła publikując Sprawozdanie Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie rozwoju produkcji białek roślinnych w UE (COM (2018) 757) i wskazując jako jedno z kluczowych zagadnień w Strategii „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego zdrowego i przyjaznego środowisku systemu żywnościowego COM (2020) 381 - wersja końcowa;
3) rezolucję przyjętą przez Parlament, wzywającą Komisję do zaproponowania kompleksowej europejskiej strategii białkowej w celu zwiększenia europejskiej produkcji białka i zmniejszenia zależności Unii Europejskiej od państw trzecich.”.
Ponadto, na szczeblu unijnym planowane są kompleksowe zmiany dotyczące polityki białkowej, której głównym celem jest zmniejszenie zależności Unii Europejskiej od importu białka i zwiększenie produkcji krajowej dzięki zwiększeniu wsparcia dla uprawy tych roślin w ramach krajowych planów strategicznych WPR. Oprócz tego, odroczenie wejścia w życie nowych przepisów ma skutkować zachowaniem konkurencyjności rodzimych produktów pochodzenia zwierzęcego na rynkach zagranicznych.
Tekst nowelizacji dostępny jest pod adresem:
https://dziennikustaw.gov.pl/D2024000155801.pdf
Pełen tekst ustawy jest dostępny na stronie:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20061441045/U/D20061045Lj.pdf