Norweska firma ujawniła, że przez kilka lat sprzedawała mrożonego łososia, który nie nadawał się do spożycia przez ludzi. Ustalenia pochodzą z wewnętrznego dochodzenia prowadzonego przez zarząd Pure Norwegian Seafood (PNS) w sprawie podejrzeń nieprawidłowości w sprzedaży mrożonego łososia. Wcześniejsze inspekcje, kontrole i audyty regulacyjne nie wykazały tych problemów.
Śledztwo i jego ustalenia - wykazano liczne nieprawidłowości
Zarząd PNS podał, że pierwsze podejrzenia pojawiły się pod koniec października 2023 r. Decyzjami i instrukcjami zarządu wstrzymano sprzedaż mrożonego łososia, wycofano wadliwe produkty, a magazyn mrożonego łososia zamknięto. Dwie osoby w spółce zostały zawieszone. Na początku listopada zaangażowano zewnętrzną firmę do przeprowadzenia śledztwa, w wyniku którego są już dostępne wnioski i ustalenia.
Norweski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności został powiadomiony o sprawie na początku listopada. Przez cały czas dochodzenia PNS prowadził dialog z organem nadzorczym. Ze względu na prowadzone śledztwo podejrzenie nie zostało wcześniej upublicznione. Władze zostały poinformowane o głównych ustaleniach:
- Dochodzenie wykazało, że PNS sprzedawało mrożonego łososia, który zgodnie z norweskimi przepisami nie nadaje się do spożycia przez ludzi. Jak wynika z ustaleń, dotyczy to m.in. ryb martwych, uszkodzonych i dojrzałych płciowo. Sprzedaż tych kategorii ryb jest nielegalna.
- Ryby te sprzedawano ograniczonej liczbie klientów, zwłaszcza w Europie Wschodniej. Wyniki dochodzenia wskazują, że klienci wiedzieli co kupują i prosili o łososia tych kategorii.
- Dochodzenie wskazało na około 20 potencjalnych klientów w krajach europejskich, w tym w Norwegii. Nie udało się ustalić dokąd dokładnie trafiły produkty końcowe.
- Sprzedaż trwała od kilku lat. Podczas dochodzenia oszacowano, że łosoś, który zgodnie z norweskim ustawodawstwem nie nadaje się do spożycia przez ludzi, w latach 2020–2023 stanowił nieco poniżej jednego procenta całkowitej ilości sprzedanych ryb w PNS. To około 500 ton.
- Firma PNS sprzedawała również za granicę tzw. "ryby produkcyjne" bez uprzedniego przetworzenia. Sprzedaż tych ryb jest dozwolona, ale według przepisów wymagane jest ich wcześniejsze przetworzenie w Norwegii. Oszacowano, że w ciągu ostatnich czterech lat wyeksportowano ogółem od 300 do 400 ton "ryb produkcyjnych".
- Niezależni eksperci na zlecenie PNS rozmrozili i zbadali próbki nielegalnie sprzedawanych łososi. Żadna z nich nie dała wyniku pozytywnego na obecność Salmonelli. Odsetek próbek z Listeria monocytogenes był nieco wyższy niż oczekiwano (wyższy od naturalnego odsetka). W próbkach mięśni nie wykryto bakterii Listeria, a jedynie na zewnątrz ryby.
- Ponadto nie stwierdzono, aby wspomniane łososie miały jakikolwiek wpływ na zdrowie. Nie stwierdzono żadnego przypadku zachorowania.
Nielegalna aktywność była ukrywana
Ta nielegalna aktywność była ukrywana. Zarząd PNS, dostawca Måsøval (główny udziałowca PNS), ani audytorzy nie odkryli tego wcześniej. W ostatnich latach władze przeprowadzały inspekcje i kontrole, które również nie wykazały niezgodności.
To Måsøval jako dostawca pierwszy nabrał podejrzeń w związku z nieprawidłowościami w PNS, które stwierdzono 20 października 2023 r. Warto dodać, że firma Måsøval kupiła 65 procent udziałów PNS w 2021 r, a według śledztwa nielegalna sprzedaż była prowadzona od 2020 r.
Ujawnione problemy w PNS nie mają bezpośredniego wpływu na Måsøval i mają one marginalny wpływ finansowy na grupę. Dalsze konsekwencje będą przede wszystkim związane z potencjalnymi sankcjami publicznymi, które mogą mieć wpływ na PNS.
Z szacunku dla prowadzonego przez władze dochodzenia, zarówno PNS, jak i Måsøval będą musiały zachować ostrożność w przekazywaniu bardziej szczegółowych informacji wykraczających poza te, które są obecnie ujawniane.
Oświadczenie firmy Måsøval
Dla Måsøval jest to poważna i rozczarowująca sprawa, zarówno jako akcjonariusza, jak i dostawcy. Najwyższym priorytetem Måsøval i PNS jest dialog z władzami oraz ułatwienie władzom rządowym działań dochodzeniowych. Po drugie, Måsøval rozważy również swoje własne prawa umowne i ewentualne kwestie dotyczące odszkodowania. Jednocześnie dla Måsøval, jako odpowiedzialnego właściciela, niezwykle ważne jest jak najlepsze wspieranie PNS, jej klientów, a zwłaszcza pracowników, w tej trudnej sytuacji.
Źródło: https://kommunikasjon.ntb.no/announcement/2880?publisherId=17847731&lang=en
Zespół FoodFakty na bieżąco prowadzi monitoring zafałszowań żywności, suplementów diety i opakowań w bazie Probase 360. Klienci bazy codziennie otrzymują alert o produktach zafałszowanych i mogą niezwłocznie podejmować działania prewencyjne oraz korzystać z modułu analitycznego bazy.
Dowiedz się więcej o Strefie Managera i narzędziach ProBase 360.