Ogólny kontekst 

26 lutego 2024 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opublikowała dokument pt. „Ocena ryzyka alergenów żywnościowych: część 4: ustanowienie zwolnień z obowiązkowej deklaracji dla priorytetowych alergenów żywnościowych: raport ze spotkania”. Dokument został opracowany jako odpowiedź na prośbę Komitetu Kodeksu ds. Oznakowania Żywności (CCFL) ws. przygotowania opinii naukowej dotyczącej m.in. rozstrzygnięcia czy niektóre produkty spożywcze i składniki, takie jak wysoko rafinowana żywność i składniki, pochodzące z listy produktów spożywczych, o których wiadomo, że powodują nadwrażliwość, mogą być zwolnione z obowiązkowej deklaracji. Głównym celem ekspertów było rozszerzenie dotychczasowych zaleceń dotyczących pochodnych alergenów spożywczych oraz ustanowienie ram oceny wyłączeń dla alergenów żywnościowych. To jednak nie jedyny z opublikowanych przez WHO dokumentów dotyczących ryzyka związanego z alergenami. Wśród najważniejszych z nich wskazać należy następujące publikacje:

- Ocena ryzyka alergenów pokarmowych - część 1: przegląd i walidacja listy alergenów priorytetowych Codex Alimentarius poprzez ocenę ryzyka, raport ze spotkania;

- Ocena ryzyka alergenów spożywczych - część 2: przegląd i ustalenie poziomów progowych w żywności dla priorytetowych alergenów, raport ze spotkania;

- Ocena ryzyka alergenów spożywczych - część 3: przegląd i ustanowienie ostrożnościowego oznaczania w żywności priorytetowych alergenów, raport ze spotkania;

- Ocena ryzyka alergenów pokarmowych: część 5: przegląd i ustalenie poziomów progowych dla określonych orzechów drzewnych (orzech brazylijski, orzech makadamia lub orzech Queensland, orzech sosnowy), soi, selera, łubinu, musztardy, gryki i owsa: raport ze spotkania. 

Struktura i treść raportu 

Raport został podzielony na 4 rozdziały:

• rozdział 1: wprowadzenie;
• rozdział 2: elementy oceny ryzyka pochodnych z alergenów priorytetowych;
• rozdział 3: proces oceny ryzyka dla nieoznaczonych priorytetowych pochodnych alergenów;
• rozdział 4: konkluzje. 

W ramach oceny ryzyka pochodnych z alergenów priorytetowych scharakteryzowano m.in. pochodne; białko i składniki pochodne białka; metody produkcji; udokumentowywanie historii bezpiecznego stosowania oraz proponowane zastosowania pochodnej. W przypadku metod analizy białka sformułowano uwagi dotyczące całkowitego oznaczania białka oraz profilowania alergenów. Kolejna część dotyczyła oceny narażenia z uwzględnieniem poziomów zamieszonego zastosowania pochodnej dla odpowiednich produktów spożywczych; stężenia białka w pochodnej; wartości zużycia dla konkretnych środków spożywczych oraz oszacowania ekspozycji. Ostatnią kwestią poruszoną w ramach tego rozdziału były akceptowane poziomy narażenia na nieoznakowane priorytetowe pochodne alergenów.

Kolejna część raportu dotyczyła procesu oceny ryzyka dla nieoznaczonych priorytetowych pochodnych alergenów i stanowi przede wszystkim studium przypadku dla poszczególnych produktów takich jak, np.: syropy glukozowe; olej sojowy; olej arachidowy; lecytyna sojowa żelatyna rybna oraz etanol z serwatki. 

Więcej informacji oraz pełen raport znajdziesz pod adresem:

https://www.who.int/publications/i/item/9789240088924