Zapisz się do newslettera
Najważniejsze informacje dla branży spożywczej!
Zapisz się na newsletter FoodFakty i bądź na bieżąco:
Każdy z nas ma swoje ulubione słodycze. Jednak nie każdy wie, że w składzie wielu z nich jeszcze do niedawna można było znaleźć niebezpieczny dla zdrowia dwutlenek tytanu. Na szczęście jego stosowanie od 7 sierpnia 2022 r. jest niedozwolone. Dlaczego tak się stało? Dowiecie się z lektury tego artykułu.
Dwutlenek tytanu, inaczej biel tytanowa, to barwnik spożywczy o symbolu E171, którego funkcją technologiczną jest zwiększenie atrakcyjności wizualnej żywności oraz nadanie jej białego koloru. Ma właściwości rozjaśniające i wybielające.
Dwutlenek tytanu jest często stosowany w różnych kategoriach żywności, w tym w:
Stosuje się go również w wyrobach cukierniczych, szczególnie tych zabarwionych na biało, np.: w gumach do żucia, wyrobach z białą polewą (w tym w lukrze do ciast). Jest również powszechnie używany w produkcji kosmetyków (podkłady, cienie do powiek, kremy, w tym w kremach z filtrem – związek ten chroni przed promieniowaniem UVA i UVB), leków, farb i produktów higieny osobistej.
Analizując wszystkie dane i badania naukowe, eksperci EFSA ds. dodatków do żywności i aromatów (FAF) stwierdzili, że dwutlenek tytanu nie może być uważany za bezpieczny. Wszystko dlatego, że dwutlenek tytanu (E 171) stosowany jest często w postaci nanocząsteczek (poniżej 100 nanometrów), a, jak wykazały badania, nanocząsteczki dwutlenku tytanu mogą stanowić do 50% wszystkich cząsteczek TiO₂ w żywności. Warto zaznaczyć, że im mniejszych rozmiarów jest cząsteczka dwutlenku tytanu, tym łatwiej jest absorbowana przez organizm człowieka. Co za tym idzie, tym większy może mieć na niego wpływ. To może powodować obawy związane z genotoksycznością.
Genotoksyczność jest to zdolność substancji chemicznej do uszkadzania DNA, czyli materiału genetycznego komórek. Genotoksyczność może prowadzić do skutków rakotwórczych. Na podstawie nowych danych i metod badawczych eksperci EFSA nie byli w stanie wykluczyć obaw o genotoksyczność TiO2, w związku z czym nie mogli ustalić bezpiecznego poziomu dziennego spożycia dwutlenku tytanu.
W maju 2021 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opublikował opinię, w której stwierdził, że dwutlenek tytanu nie może być dłużej uznawany za bezpieczny jako dodatek do żywności. Na podstawie tej opinii Komisja Europejska i państwa członkowskie zgodziły się na usunięcie wszystkich zastosowań dwutlenku tytanu jako dodatku do żywności.
Dnia 14 stycznia 2022 roku na mocy Rozporządzenia Komisji (UE) 2022/63 zmieniające załączniki II i III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w odniesieniu do dodatku do żywności dwutlenku tytanu (E171) - stosowanie dwutlenku tytanu w żywności zostało zabronione. Wyjątkiem od tej zasady są jedynie pewne produkty lecznicze.
Rozporządzenie to weszło w życie 7 lutego 2022 roku. W Rozporządzeniu zawarto jednak sześciomiesięczny okres przejściowy, aby dać przedsiębiorstwom spożywczym czas na stopniowe wycofanie się ze stosowania tego dodatku do żywności i zmianę składu produktów przy użyciu odpowiednich zamienników. Okres ten zakończył się w dniu 7 sierpnia 2022 r.
Dwutlenek tytanu w produktach spożywczych, które zostały zgodnie z prawem wprowadzone na rynek UE przed dniem 7 sierpnia 2022 r., może pozostać na rynku do czasu upływu daty minimalnej trwałości lub daty przydatności do spożycia. Natomiast żywność wyprodukowana lub wprowadzona do obrotu po 7. sierpnia 2022 r. nie może zawierać dwutlenku tytanu.
Zakaz stosowania dwutlenku tytanu obowiązuje w każdym państwie członkowskim UE oraz w Irlandii Północnej. Niektóre państwa, takie jak Wielka Brytania (z wyłączeniem Irlandii Północnej), nadal zezwalają na stosowanie dwutlenku tytanu.
Wszystkie przedsiębiorstwa spożywcze stosujące obecnie dwutlenek tytanu jako dodatek do żywności są prawnie zobowiązane do spełnienia wymogów Rozporządzenia (UE) 2022/63, zakazującego stosowania dwutlenku tytanu.
Zapraszamy do kontaktu z Laboratorium Badań Żywności SGS Polska, które ma możliwości analityczne w zakresie wykrywania, analizy i oznaczenia obecności dodatków spożywczych, w tym barwników w żywności. Dysponujemy sprzętem i wiedzą wymaganą do wykonywania badań na obecność dodatków spożywczych. Nasze laboratoria posiadają akredytację ISO 17025.
Przeczytaj także
W związku z ostatnimi powiadomieniami w systemie RASFF (System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach) dotyczącymi wykrycia wysokiego poziomu alkaloidów tropanowych w produktach spożywczych, przypominamy jak ważna jest świadomość producenta dotycząca jakości surowca, jaki został użyty w procesie produkcji.
Słowa „czekolada”, „czekolada mleczna” czy „pralinki” widniejące na opakowaniach słodyczy brzmią znajomo dla wszystkich fanów łakoci. Jednak, gdy na opakowaniu pojawiają się mniej popularne, obco brzmiące nazwy, takie jak „czekolada a la taza”, „czekolada orzechowa Gianduja”, czy „czekolada familiar”, niejeden klient może poczuć się zakłopotany.
Komisja Europejska odmówiła udzielenia zezwolenia na stosowanie ditlenku tytanu (E 171) jako dodatku paszowego dla wszystkich gatunków zwierząt.
Polecane szkolenia
Kategoria: Audytor wewnętrzny, 29.01.2025
Kategoria: Audytor wewnętrzny, 10.02.2025
Kategoria: Normy i standardy, 10.02.2025
Kategoria: Normy i standardy, 13.02.2025
Kategoria: Audytor wewnętrzny, 03.03.2025