Przejdź na stronę główną FoodFakty LinkedIn
Newsletter FoodFakty Newsletter
Profesjonalne informacje z branży żywności.
Bądź na bieżąco w prosty sposób.

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych podanych w formularzu rejestracyjnym przez firmę Prokonsument Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie przy ul. Serwituty 25 będącą właścicielem portalu FoodFakty.pl w celach marketingowych i promocyjnych, w szczególności powiadomienia o nowych publikacjach, biuletynach i wydarzeniach dotyczących usług oferowanych przez portal jak również kontrahentów portalu; realizacji obowiązków związanych z wymogami w zakresie niezależności, zarządzania ryzykiem i jakością;Podanie adresu e-mail oznacza zgodę na otrzymywanie drogą elektroniczną na wskazany adres informacji handlowej w rozumieniu art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną od Prokonsument Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, 02-233, ul Serwituty 25, NIP 5260201821, który jest wydawcą portalu FoodFakty.pl.

Administratorem podanych danych osobowych jest Prokonsument Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na ul. Serwituty 25 . Dane osobowe przechowywane są przez okres 3 lat. Przysługuje Pani/Panu prawo dostępu do treści oraz poprawiania swoich danych osobowych. Ma Pani/Pan prawo w dowolnym momencie odwołać (wycofać) wyrażone zgody. Odwołanie (wycofanie) zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed tym faktem. Ma Pan/Pani prawo wniesienia skargi do właściwego organu nadzorczego w zakresie ochrony danych osobowych gdy uzna Pani/Pan, iż przetwarzanie danych osobowych Pani/Pana dotyczących narusza przepisy ogólnego Rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. Podane przez Pana/Panią dane osobowe są warunkiem zrealizowania świadczenia. Więcej informacji zawarte w:

Przypomnij hasło Jeśli nie masz konta, Utwórz je
Napisz
Śledź nas na

Rejestracja - czytelnik

Przypomnij hasło

Facebook X LinkedIn

Pomiar lepkości w kontroli jakości i wytwarzaniu produktów spożywczych

Kategoria: Bezpieczeństwo Żywności , Procesy i Technologie

Stabilność, konsystencja i stopień płynności to tylko niektóre z czynników, jakie składają się na pożądane zachowanie próbki produktów spożywczych. Są one zatem ważnymi parametrami kontroli jakości we wszystkich procesach produkcyjnych, jak również w fazie opracowywania produktu.

Czym jest lepkość?

Lepkość jest jedną z najważniejszych cech fizykochemicznych płynów (cieczy i gazów). Charakteryzuje tarcie wewnętrzne wynikające z przesuwania się względem siebie warstw płynu podczas przepływu. Dziedziną nauki zajmującą się badaniami lepkości jest reologia. Jednym z najbardziej popularnych typów urządzeń do pomiaru lepkości są lepkościomierze rotacyjne, które służą do wyznaczania współczynnika lepkości dynamicznej. Zasadą działania lepkościomierzy rotacyjnych jest ścinanie badanej próbki o określonej objętości na skutek obrotów elementu pomiarowego (wrzeciona). Ogromną zaletą lepkościomierzy rotacyjnych jest duża dokładność wykonywanych pomiarów oraz szeroki zakres stosowania, są przystosowane do pomiaru cieczy o bardzo niskiej, jak i wysokiej lepkości.

Wideo. Przykładowy pomiar oleju jadalnego lepkościomierzem rotacyjnym ROTAVISC me-vi IKA

Miary lepkości – kinematyczna i dynamiczna

Lepkość dynamiczna i lepkość kinematyczna są wartościami, które określają ruch, jaki dana ciecz lub płyn wykazuje w określonych warunkach. Lepkość dynamiczna określa opór przepływu płynu pod wpływem naprężenia ścinającego i jest ważna przy określaniu charakterystyki mieszania np. podczas projektowania mieszalnika produkcyjnego, samej produkcji czy opracowaniu produktu. Natomiast lepkość kinematyczna to dynamiczna lepkość płynu podzielona przez jego gęstość.

Ciecze newtonowskie i nienewtonowskie

Ciecze dzielą się na dwa główne typy w zależności od lepkości: płyny newtonowskie i nienewtonowskie. Płyny newtonowskie, zwane również „doskonale lepkie” charakteryzują się stałą lepkością, mimo zmian naprężenia ścinającego do gradientu prędkości cieczy, zmiany wrzeciona pomiarowego czy czasu trwania pomiaru. W tym przypadku zmiana zachodzi tylko pod wpływem temperatury. W wykresie zależności lepkości od czasu pomiaru, rysuje się jako idealny wykres liniowy. Z drugiej strony, płyny nienewtonowskie, których lepkość nie jest wartością stałą i zmienia się w odpowiedzi na zmienną. Płyny Nienewtonowskie możemy podzielić na rozrzedzane ścinaniem lub zagęszczane ścinaniem.

Wpływ warunków zewnętrznych na wyniki pomiaru

Na końcowy wynik lepkości badanych produktów ma wpływ wiele czynników zewnętrznych. Procedury pobierania i przygotowania próbek będą uzależnione od wymagań dotyczących materiału. Poprawnie przygotowana próbka jest połową sukcesu dokładnych i powtarzalnych wyników. Badany produkt powinien zostać odpowietrzony, charakteryzować się przepływem laminarnym oraz doprowadzony do wymaganej temperatury. Lepkość płynu jest w znacznym stopniu zależna od temperatury – maleje wraz z jej wzrostem. Zatem ważnym aspektem podczas pomiarów jest umieszczenie próbki w łaźni wodnej z termostatem np. ICC control eco 18, IKA. Przy raportowaniu parametru lepkości, należy podać temperaturę odniesienia.

Cel pomiarów lepkości

Procesy, w których występuje przepływ płynów muszą sprostać wymaganiom rosnącej produktywności i coraz wyższych standardów jakości. Jednym z istotnych parametrów, który należy mierzyć i kontrolować, aby osiągnąć coraz lepsze rezultaty produkcji, jest lepkość. Lepkość pozwala na dokładne scharakteryzowanie produktu, jego właściwości czy zachowania. Krzywa lepkości odnosi się do materiału wzorcowego, w tym przypadku ketchupu (wykres 1). Powtarzalność oferowanego produktu oraz jakości jego składowych, zapewniają regularne badania lepkości. Pozwolą one monitorować jego jakość nie tylko pod kątem wyglądu. Znając parametr płynięcia oraz lepkości dostosowujemy optymalną według procedury ilość zagęstników, ustawiamy optymalną wydajność pomp dozujących, czy w końcowym etapie także rozmiar i kształt pojemnika na oferowany produkt.

Pomiar lepkości na przykładzie

Urządzenie pomiarowe: Lepkościomierz rotacyjny IKA Rotavisc me-vi (nr kat. 0025000311); Termostat grzewczo-chłodzący HRC 2 control (0025004524); Naczynie pomiarowe, dwuścienne DWB 600 (0020024575)

Materiał badań: Ketchup

Cel: Pomiar zmian lepkości ketchupu w zakresie prędkości 5 – 200 obr./min. Wykreślenie krzywej płynięcia.

Tabela. 1. Ustawienia pomiarowe

Model lepkościomierza

Rotavisc Me-vi

Wrzeciono pomiarowe

SP 11

Naczynie

DWB 600

Prędkość obrotowa

5 – 200 rpm

Temperatura próbki

25°C

Przygotowanie próbki: Próbka została odpowietrzona, inkubowana w 25°C.

Wyniki


°C

Zakres obrotów (rpm)

Lepkość dynamiczna
(mPas)

 

5

33 200

 

10

20 600

 

20

12 400

 

30

8 700

     25 °C

50

5 780

 

80

3 963

 

140

2 500

 

200

1 875

Wykres. 1. Wynik zależności lepkości od zmiany obrotów wrzeciona (ścinania)

Zapraszamy do kontaktu!

Wybierz temat: Badania żywności

Autor: IKA

IKA

Kinga Klepacka
Account Manager Laboratory and Analytical Technology, IKA Poland Sp. z o.o.
kinga.klepacka@ika.com

Bartosz Wierzbicki
Account Manager Laboratory and Analytical Technology, IKA Poland Sp. z o.o.
bartosz.wierzbicki@ika.com

Udostępnij
Facebook
Twitter/X
LinkedIn
e-mail
Whatsapp
Link

Artykuł opublikowany dzięki firmie:

W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies, które będą zamieszczane w Państwa urządzeniu (komputerze, laptopie, smartfonie). W każdym momencie mogą Państwo dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki internetowej i wyłączyć opcję zapisu plików cookies. Ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi cookies na tej stronie można się zapoznać tutaj.