Ogólny kontekst
Przepisy dotyczące wylesiania zostały wprowadzone na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów. Regulacja dotyczy przede wszystkim takich towarów jak bydło, kakao, kawa, palma olejowa, kauczuk, soja, oraz drewno. Oprócz tego, obejmuje również produkty, które zawierają ww. towary, były nimi karmione lub zostały wytworzone przy ich użyciu, dlatego w efekcie zakres rozporządzenia rozszerza się również na inne produkty pochodne takie jak np. czekolada, meble, oraz papier zadrukowany. Początkowo kluczowe przepisy dotyczące wylesiania miały być stosowane od dnia 30 grudnia 2024 r., jednakże termin ten został przesunięty o 12 miesięcy na mocy rozporządzenia 2024/3234. W efekcie, nowe obowiązki wejdą w życie od 30 grudnia 2025 r. w przypadku dużych podmiotów oraz 30 czerwca 2026 r. w odniesieniu do małych i mikro przedsiębiorstw.
Więcej na temat EUDR dowiesz się z artykułu:
https://foodfakty.pl/przeciwdzialanie-wylesianiu-eudr-znaczenie-dla-branzy-spozywczej-abstrakt-artykulu
Treść przewodnika
Z uwagi na liczne obowiązki jakie nakłada na przedsiębiorców rozporządzenie 2023/1115 oraz stopień skomplikowania przepisów, a także związane z tym pytania i wątpliwości, Komisja Europejska przygotowała kolejny już dokument mający na celu ułatwienie zrozumienia i praktycznego stosowania nowych przepisów. Przykładem wsześniejszych przewodników jest np. podręcznika użytkownika - system informacyjny EUDR.
Więcej na temat tego przewodnika dowiesz się z artykułu:
https://foodfakty.pl/system-informacyjny-eudr-podrecznik-uzytkownika
Natomiast najnowszym opracowaniem opublikowanym przez Komisję Europejską jest dokument pt. "Zgodność z EUDR. Zrozumienie swojej pozycji w łańcuchach dostaw wołowiny, kakao, kawy, oleju palmowego, gumy, soi i drewna” (org. EUDR compliance. Understanding your position in beef, cocoa, coffee, palm oil, rubber, soy, and wood supply chains). Dokument zawiera przegląd tego, w jaki sposób obowiązki mają zastosowanie, w zależności od rodzaju przedsiębiorstwa (operator/przedsiębiorca), wielkości (inne niż MŚP/MŚP) i pozycji w łańcuchu dostaw (pierwsze wprowadzenie do obrotu/dalsze ogniwo łańcucha dostaw) w UE, zilustrowany za pomocą 11 przykładowych scenariuszy łańcucha dostaw. Istotnym elementem opracowania jest fakt, iż choć przywoływane w nim przepisy mają zastosowanie do przykładowych, ujętych w formie case study scenariuszy, to na ogół będą miały takie samo zastosowanie w odniesieniu również do innych produktów, nie znajdujących się w treści konkretnego scenariusza. Co ważne, dokument powinien być analizowany w zestawieniu z listą najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi dotyczących EUDR, która jest dostępna na stronie:
https://green-business.ec.europa.eu/deforestation-regulation-implementation_en?prefLang=pl
Podkreślenia wymaga, iż niniejszy dokument nie stanowi źródła prawa i nie ma charakteru prawniewiążacych norm. Jego celem jest wsparcie przedsiębiorców w zrozumieniu i prawidłowym stosowaniu przepisów, co jednak nie stanowi ich oficjalnej wykładni.
Przykładowe scenariusze
Wśród jedenastu poglądowych scenariuszy, znalazły się również i takie, które mają bezpośredni związek z sektorem rolno-spożywczym. W scenariuszach dotyczących operacji związanych z towarami wyprodukowanymi w UE, do dotyczących żywności, należy zaliczyć dwa scenariusze dostaw bydła domowego. Natomiast w przypadku operacji z towarami spoza UE na uwagę zasługują łańcuchy dostaw kawy, soi oraz kawy. W przypadku każdego z nich, przewodnik zawiera m.in. poglądową grafikę przedstawiającą łańcuchy dostawy oraz doprecyzowanie obowiązków przedsiębiorcy w zależności od jego roli w łańcuchu dostaw wraz z krótkim uzasadnieniem.
Pełna treść dokumentu dostępna jest pod adresem:
https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/1a2e1648-f007-11ef-981b-01aa75ed71a1/language-en