Konieczność uchwalenia nowej ustawy w polskim porządku prawnym wynika przede wszystkim z dwóch istotnych nowelizacji prawa unijnego, jakie miały miejsce w ostatnim czasie. Pierwsza z nich dotyczy nowelizacji urzędowych kontroli wprowadzonej na podstawie obowiązujących od grudnia 2019 r. przepisów rozporządzenia 2017/626, natomiast druga wynika z uchwalenia nowego rozporządzenia 2018/848 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych, które zacznie być stosowane od 1 stycznia 2022 r. Uchwalenie tych dwóch aktów na szczeblu prawa unijnego spowodowało konieczność znowelizowania także polskich przepisów oraz dostosowanie ich do obecnie obowiązujących wymogów unijnych. Obecnie projekt jest na etapie konsultacji publicznych.
Zgodnie z opisem projektu nowej ustawy, istota procedowanych zmian dotyczy w szczególności trzech obszarów:
- „określenie kompetencji organów w systemie kontroli i nadzoru nad produkcją ekologiczną, w świetle ww. nowych przepisów unijnych;
- wprowadzenie podstawy prawnej dla mechanizmu dotowania żywności ekologicznej w placówkach oświatowych oraz dotowania stosowania ekologicznego materiału rozmnożeniowego roślin;
- wprowadzenie opłaty od wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin”.
Jak podkreślają autorzy projektu „Proponowane zmiany dotyczą zasad funkcjonowania szeregu podmiotów działających w systemie rolnictwa ekologicznego w tym: jednostek certyfikujących, IJHARS, GIORIN, COBORU i KOWR, a także zawierają wymagania stawiane przez ten system, które muszą podlegać weryfikacji i nadzorowi tak, aby stwarzać wszystkim podmiotom uczciwe warunki konkurencji rynkowej oraz chronić konsumentów przed niewiarygodnymi i nierzetelnymi podmiotami, które nie stosując zasad produkcji ekologicznej oferowałyby konsumentom produkty o niewłaściwej jakości handlowej”.
Warto podkreślić, iż akt ten nie stanowi jedynie nowelizacji dotychczas obowiązującej ustawy o rolnictwie ekologicznym z dnia 25 czerwca 2009 r., lecz jest zupełnie nowym, odrębnym aktem prawnym regulującym problematykę rolnictwa ekologicznego, który uchyli w całości poprzednio obowiązującą ustawę z 2009 roku.
Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III kwartał 2021 r., natomiast nowa ustawa miałaby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., czyli z chwilą rozpoczęcia stosowania nowego unijnego rozporządzenia 2018/848 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych.
Tekst projektu ustawy dostępny jest pod adresem:
https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12347351/12791395/12791396/dokument505353.pdf
Przebieg prac legislacyjnych nad projektem można śledzić pod adresem:
https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12347351/katalog/12791401#12791401
Autor:Magdalena Wolska
Prawnik, ekonomista. Ekspert prawa żywnościowego i lider projektu FoodFakty LEX Scan. Doktorant w Zakładzie Prawa Rolnego i Żywnościowego w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (PAN) w Warszawie. Przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą rolnictwa ekologicznego. Autorka artykułów naukowych z zakresu prawa żywnościowego.
Kontakt: magdalena.wolska@foodfakty.pl
tel. 660 146 148
LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/mwolskaeko/