W 2023 roku przeprowadzono kontrolę w 137 podmiotach detalicznych na terenie całego kraju.
IJHARS sprawdziła znakowanie pieczywa i pieczywa półcukierniczego, ciast i wyrobów ciastkarskich oraz cukierków. Dodatkowo sprawdzono jakość handlową paczkowanej bułki tartej w zakresie parametrów fizykochemicznych, organoleptycznych oraz znakowanie produktu.
Bułka tarta
Cechy organoleptyczne
Oceną organoleptyczną objęto 29 partii bułki tartej. Niewłaściwe parametry organoleptyczne wykryto w przypadku 9 partii (31,0 % skontrolowanych). Dotyczyły one niejednolitej barwy i postaci oraz słonego smaku.
Parametry fizykochemiczne
Na podstawie przeprowadzonych badań laboratoryjnych 67 partii bułki tartej stwierdzono, że 31 z nich (46,3 % skontrolowanych) nie spełniało deklarowanych parametrów fizykochemicznych. Nieprawidłowości dotyczyły zawyżonej lub zaniżonej zawartość cukrów, tłuszczu, soli lub zawyżonej zawartość białka w porównaniu do podanej na opakowaniu, obecności zanieczyszczeń organicznych np. nasion maku, siemienia lnianego, nasion dyni, które nie były deklarowane w składzie lub zanieczyszczeń nieorganicznych.
Znakowanie
W wyniku kontroli znakowania 91 partii paczkowanej bułki tartej nieprawidłowości stwierdzono w 30 partiach (33,0 % skontrolowanych).
Dotyczyły one m.in.:
- użycia nazwy „bułka tarta” dla produktu, w skład którego wchodziła mąka żytnia lub w składzie którego badania laboratoryjne wykazały obecność niedeklarowanych nasion np. maku czy lnu podczas gdy nazwa zwyczajowa „bułka tarta” wywodząca się z Polskiej Normy odnosi się do produktu otrzymanego przez rozdrobnienie wysuszonego pieczywa pszennego bez dodatku nasion, nadzień i zdobień,
- braku informacji o wartości odżywczej lub niewłaściwej zawartości składników odżywczych (np. tłuszczu, cukru, soli, białka),
- braku wyróżnienia składników alergennych za pomocą czcionki np. określenia „pszenna”,
- braku warunków przechowywania oraz użycia.
Znakowanie produktów oferowanych luzem
Pieczywo
Kontrolą znakowania objęto 291 partii nieopakowanego pieczywa, pieczywa półcukierniczego bez nadzienia oraz z nadzieniem. Nieprawidłowości wystąpiły w 108 partiach (37,1 % skontrolowanych).
Dotyczyły one m.in.:
- braku pełnej charakterystyki produktu lub wprowadzania konsumenta w błąd co do nazwy, tj. stosowania jedynie nazwy fantazyjnej uniemożliwiającej rozpoznanie charakteru i właściwości pieczywa (np. mieszane, pszenne, żytnie) ze względu na rodzaj użytych mąk lub podania ogólnej nazwy np. precle, drożdżówka, która nie charakteryzowała produktu ze względu na użyte składniki oraz nadzienie, użycia określenia „rogalik maślany” w produkcie bez masła, „chleb pszenny graham” w chlebie bez mąki pszennej graham, podania w nazwie precli dwóch wykluczających się informacji, co do faktycznie użytego składnika tj. „precel z serem seropodobnym”,
- wprowadzania w błąd co do metod produkcji, tj. użycia określenia „chłopski” w produkcie zawierającym substancje dodatkowe np. E 330, E 270, E 300, E 472e lub braku informacji „pieczywo produkowane z ciasta głęboko mrożonego” ,
- braku uwidocznienia składników, w tym składników alergennych w miejscu dostępnym dla konsumenta,
- pominięcia informacji o masie jednostkowej pieczywa,
- braku wykazania składu użytych składników złożonych np. margaryny, zakwasu żytniego, nadzienia budyniowego, żurku,
- braku wyróżnienia za pomocą czcionki składników alergennych np. określenia pszenna, sojowa, jęczmienna w mące, jaj, śmietany,
- rozbieżnych informacji co do składu udostępnionego konsumentowi w katalogu oraz wynikającego z opakowania zbiorczego,
- braku nazwy albo imienia i nazwiska producenta,
- braku wskazania funkcji technologicznej substancji dodatkowej np. kwasu askorbinowego, kwasu cytrynowego lub podania nazwy skróconej funkcji technologicznej np. „sub. konser.”.
Masa netto pieczywa
W 83 placówkach handlu detalicznego przeważono 166 partii pieczywa. Zaniżoną masę stwierdzono w 14 sklepach w 20 partiach (12% skontrolowanych).
Ciasta i wyroby ciastkarskie
Skontrolowanych zostało 77 partii ciast i wyrobów ciastkarskich. Nieprawidłowości w znakowaniu wykryto w 28 partiach (36,4 % skontrolowanych).
Nieprawidłowości dotyczyły m.in.:
- braku uwidocznienia wykazu składników w miejscu sprzedaży dostępnym dla konsumenta oraz na opakowaniu,
- braku wyszczególnienia wszystkich składników, w tym składników wchodzących w skład składników złożonych,
- wskazania nieprawidłowej nazwy składnika, np. „cukier waniliowy” zamiast „cukier wanilinowy”, „śmietanka 30%” podczas gdy zastosowano analog śmietany,
- braku pełnej nazwy artykułu spożywczego umożliwiającej konsumentowi poznanie jego charakteru, np.: podanie informacji „pączek”, bez wskazania rodzaju nadzienia jakim został wypełniony,
- braku lub podania nieprawidłowych danych identyfikujących producenta.
Cukierki
Spośród 35 partii skontrolowanych cukierków oferowanych luzem niewłaściwe znakowanie stwierdzono w przypadku 4 partii (11,4 % skontrolowanych).
W punkcie sprzedaży na wywieszce lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio konsumentowi finalnemu nie podano informacji w zakresie:
- nazwy środka spożywczego,
- wykazu składników, z wyszczególnieniem składników alergennych.
