Na przestrzeni ostatnich lat wśród konsumentów obserwuje się stale wzrastające zainteresowanie aspektami związanymi z bezpieczeństwem i jakością żywności. W dobie szybkiego przepływu informacji, np. na temat wycofywania z obrotu mikrobiologicznie skażonych produktów spożywczych, znaczenie oraz jakość przeprowadzanych analiz żywności wciąż rośnie. Wiarygodna i odpowiednio dobrana metoda badawcza zabezpiecza produkt, markę oraz dobre imię producenta, a co najważniejsze, chroni konsumenta przed drobnoustrojami mogącymi oddziaływać szkodliwie na zdrowie człowieka, takimi jak np.: E. coli, gronkowce, drożdże i pleśnie

Tradycyjne metody badawcze

Ilościowe metody oznaczania różnych grup mikroorganizmów były stosowane w przemyśle spożywczym od dziesięcioleci. W przeszłości pomiar poziomów drobnoustrojów wskaźnikowych był wykorzystywany do walidacji i monitorowania procesów produkcyjnych w celu dostarczenia żywności o akceptowalnej jakości mikrobiologicznej. Obecnie celem przeprowadzanych badań wskaźników jakości jest weryfikacja nie tylko samego procesu wytwarzania żywności, lecz również zbadanie surowców oraz środowiska, w którym żywność jest produkowana. Ponadto, analizy ilościowe drobnoustrojów wskaźnikowych mają na celu sprawdzenie czy wytworzony produkt spełnia kryteria mikrobiologiczne sprecyzowane dla określonych środków spożywczych.

Do najczęściej badanych próbek w zakładach przetwórstwa spożywczego zalicza się:

• surowce wejściowe,
• próbki w trakcie procesu produkcyjnego,
• produkt końcowy,
• próbki środowiskowe (np. powierzchnie ze środowiska produkcyjnego, wymazy z powierzchni rąk pracowników).

W celu zapewnienia jakości handlowej danego produktu w ciągu całego okresu przydatności do spożycia, rutynowo wykonywane są oznaczenia w kierunkach: ogólnej liczby bakterii tlenowych, drożdży i pleśni, gronkowców, bakterii z rodziny Enterobacteriaceae, E. coli oraz bakterii z grupy coli.

Przez wiele lat konwencjonalne pożywki agarowe służyły jako podstawowa metoda do przeprowadzania analiz mikrobiologicznych w/w wskaźników jakości. Wdrożenie oraz właściwe stosowanie metod agarowych jest jednak wieloetapowym i długoterminowym procesem, który wymaga wieloletniego doświadczenia technika laboratoryjnego oraz posiadania i utrzymywania kosztownego wyposażenia (np. autoklawu). Ponadto, korzystanie z podłóż agarowych jest związane z koniecznością przeprowadzania regularnej kontroli jakości pożywek (np. badań jałowości, żyzności, a w niektórych przypadkach selektywności), co wiąże się z dużym nakładem pracy oraz dodatkowymi kosztami dla laboratorium. Liczne ograniczenia wynikające z uciążliwego przygotowywania oraz stosowania podłoży agarowych przyczyniły się do powstania i rozwoju nowych, alternatywnych metod hodowlanych. Metody te umożliwiają szybsze i dokładniejsze wykrywanie oraz ilościowe oznaczanie drobnoustrojów wskaźnikowych w sektorze spożywczym, często bez konieczności potwierdzania uzyskanego wyniku. 

Alternatywne metody badawcze efektywnym rozwiązaniem dla nowoczesnego laboratorium

Płytki 3M™ Petrifilm™ są alternatywną metodą badawczą do przeprowadzania ilościowych analiz drobnoustrojów wskaźnikowych w przemyśle spożywczym. Innowacyjność tych płytek polega m.in. na całkowitym wyeliminowaniu konieczności przygotowania podłoży agarowych, w tym ważenia proszku, podgrzewania, rozpuszczania, sterylizacji oraz rozlewania pożywek. Płytki Petrifilm są bowiem gotowe do użycia, zawierają rozpuszczalny w wodzie środek żelujący, ustandaryzowaną mieszaninę substancji odżywczych i chromogennych, które umożliwiają wzrost drobnoustrojów. Uniwersalny schemat analizy oraz szeroki wybór testowanych parametrów sprawiają, że płytki Petrifilm znajdują zastosowanie w badaniach laboratoryjnych większości próbek pochodzących z sektora spożywczego. 

Korzyści:

• prosta procedura posiewu (na gotową płytkę dodajemy uwodnioną próbkę analityczną pomiędzy dwie powleczone folie, a następnie rozprowadzamy próbkę za pomocą dedykowanego przycisku),
• łatwy odczyt wyniku (zastosowanie odpowiednich barwników i substancji chromogennych w płytkach Petrifilm wybarwia docelowe kolonie oraz otaczające je podłoże),
• prosta interpretacja (do każdego rodzaju płytek, 3M dodaje tablice interpretacyjne ułatwiające wdrożenie metody oraz analizę uzyskanego wyniku),
• eliminacja uciążliwego i kosztownego etapu przygotowywania oraz kontroli pożywek agarowych,
• krótki czas do uzyskania wyniku,
• 18-miesięczny okres trwałości płytek,
• cienka konstrukcja płytek ułatwia ich przechowywanie, inkubację oraz późniejszą utylizację,
• do każdej partii dostarczane są certyfikaty jakości poświadczające, że płytki przeszły szczegółowe testy jakości w zakładzie produkcyjnym.

Certyfikaty i walidacje

Dobra praktyka laboratoryjna wymaga korzystania ze zwalidowanych metod badawczych, czyli takich, których zastosowanie zapewnia uzyskanie wiarygodnych, dokładnych oraz powtarzalnych wyników w odniesieniu do metod referencyjnych. Płytki Petrifilm spełniają te kryteria i są rygorystycznie sprawdzane oraz opiniowane m.in. pod kątem dokładności, funkcjonalności oraz powtarzalności przez zewnętrzne i niezależne organizacje na całym świecie. W efekcie płytki Petrifilm posiadają ponad 200 różnych certyfikatów, wyróżnień oraz walidacji, spośród których najważniejsze to:

• 15 walidacji NF Validation (AFNOR Certification) zgodnie z ISO 16140,
• 22 walidacje AOAC International,
• liczne uznania organizacji rządowych i regulacyjnych oraz oficjalne zatwierdzenia metod w wielu krajach, np.: Australia, Belgia, Brazylia, Francja, Japonia, Kanada, Kolumbia, Wielka Brytania.

W ostatnim czasie płytki Petrifilm do szybkiego oznaczenia liczby bakterii tlenowych (RAC) zostały uznane za oficjalną metodę badawczą (OMA – Official Methods of Analysis) przez organizację AOAC International. Płytki wyróżnia zastosowanie nowej technologii wybarwiania kolonii bakterii, która umożliwia podanie wyniku w ciągu zaledwie 24 godz. inkubacji dla większości matryc żywnościowych.     

Ekologia i zrównoważony rozwój

Obecnie bardziej niż kiedykolwiek skupiamy się na znalezieniu sposobów na minimalizowanie negatywnego wpływu działalności człowieka oraz przemysłu na środowisko naturalne.

Jak zatem firma 3M przyczynia się do zachowania równowagi w naszym środowisku?

W niedawno przeprowadzonym badaniu, analizie poddano wpływ stosowania płytek Petrifilm na środowisko naturalne w porównywaniu do  tradycyjnych metod agarowych. Skupiono się m.in. na aspektach obejmujących wykorzystywane surowce, produkcję, pakowanie i stosowanie aż do utylizacji płytek po analizie (pełną treść artykułu znajdziesz tutaj). Wykazano, że korzystanie z płytek Petrifilm w znaczący sposób zmniejsza zużycie wody, energii, emisję gazów cieplarnianych oraz ilość produkowanych odpadów. Oprócz pozytywnego wpływu na samo środowisko naturalne, wykazano wiele innych korzyści dla użytkowników, takich jak np.:

• obniżenie kosztów pracy o 45%,
• wzrost wydajności techników w dziale jakości/laboratorium aż do 80%,
• oszczędność czasu pracownika laboratorium do ponad 3 godz. dziennie.

Płytki Petrifilm oferują bardziej zrównoważoną alternatywę niż tradycyjne metody agarowe. Kliknij tutaj aby obliczyć i podjąć wyzwanie zrównoważenia z firmą 3M.

Niezawodne rozwiązanie w Twoim laboratorium

Płytki 3M™ Petrifilm™ to obecnie 16 różnych produktów w kierunku badań większości drobnoustrojów wskaźnikowych w przemyśle spożywczym. Skuteczność i wydajność płytek jest regularnie sprawdzana i zatwierdzania przez niezależne organy regulacyjne oraz zewnętrzne jednostki certyfikujące. Zastosowanie płytek Petrifilm zapewnia spójność analiz i przyczynia się do znacznych oszczędności w zakresie zrównoważonego rozwoju w porównaniu z tradycyjnymi metodami agarowymi. Kliknij aby pobrać katalog.      

Bibliografia:

Jason Howland. Reduction in Primary Energy Demand, Blue Water Consumption and Greenhouse Gas Emissions from 3M™ Petrifilm™ Plates Compared to Traditional Microbiological Analysis Method.

W przypadku pojawienia się dodatkowych pytań, serdecznie zachęcamy do bezpośredniego kontaktu (e-mail: santon@mmm.com). Będzie Nam bardzo miło porozmawiać z Państwem osobiście i wspólnie omówić poruszone zagadnienia.