Mikrobiota jelitowa i mikroorganizmy środowiskowe w ocenie ryzyka EFSA?

W nowym wydaniu czasopisma EFSA Supporting Publications Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z lutego br. ukazały się dwa raporty dotyczące włączenia do prowadzonej przez Urząd oceny ryzyka danych związanych z mikrobiotą jelitową ludzi i zwierząt, a także mikroorganizmami występującymi w środowisku.

Mikrobiota jelitowa ludzi i zwierząt gospodarskich

Pierwszy z raportów podsumowuje wyniki uzyskane w ramach projektu RIMICIA (ang. Review Impact MICrobiome In Assesment), w ramach którego eksperci przeprowadzili ocenę dowodów naukowych w zakresie wpływu składników żywności na mikrobiotę jelitową ludzi i niektórych zwierząt gospodarskich. Autorzy przyjrzeli się również modelom eksperymentalnym stosowanym w badaniach nad mikroorganizmami bytującymi w przewodzie pokarmowym oraz metodom wykorzystywanym do pomiaru zmian mikrobioty.

Niebezpieczne ksenobiotyki

W ramach projektu zebrano dane dotyczące narażenia na ksenobiotyki, które mogą powodować stres oksydacyjny i stan zapalny w obrębie jelita. Eksperci podsumowali również aktualny stan wiedzy na temat wpływu tych substancji na barierę jelitową, metabolity bakteryjne oraz układ odpornościowy ludzi i zwierząt. Na podstawie zgromadzonych w toku projektu informacji autorzy raportu opracowali strategię, której celem jest nadanie większego priorytetu ocenie ryzyka związanej z substancjami mogącymi negatywnie wpływać na skład mikrobioty jelitowej, takimi jak dodatki do żywności czy zanieczyszczenia chemiczne.

Mikrobiom środowiskowy

Drugi z raportów skoncentrowany jest natomiast na drobnoustrojach środowiskowych i włączeniu danych na ich temat w prowadzoną przez EFSA ocenę ryzyka. Autorzy publikacji przedstawili plan działania, w ramach którego zidentyfikowali pięć priorytetowych zadań: zdefiniowanie podstawowego składu mikrobiomu środowiskowego, standaryzację protokołów i metod badawczych, opracowanie narzędzi ułatwiających interpretację wyników badań, zbieranie danych dotyczących mikroorganizmów we wspólnych bazach danych oraz stworzenie europejskiej sieci laboratoriów zajmujących się badaniem mikrobiomów.

Międzynarodowe wytyczne i regulacje

Autorzy obydwu dokumentów liczą, że zaproponowane przez nich strategie pozwolą na włączenie danych o drobnoustrojach jelitowych i środowiskowych w ocenę ryzyka EFSA, a także na opracowanie międzynarodowych wytycznych dotyczących prowadzenia badań w tym zakresie.

Źródła:

1. https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2024.EN-8597
2. https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.2903/sp.efsa.2024.EN-8602