Rynek napojów alkoholowych odpowiada za 1/5 całej sprzedaży produktów FMCG w Polsce. Siedem na dziesięć marek z największą sprzedażą wartościową w 2017 roku wywodzi się z branży napojów alkoholowych. Pomimo swojej dużej roli, przemysł  napojów alkoholowych boryka się z szeregiem wyzwań: wzrastają koszty prowadzenia biznesu, producenci prowadzą ze sobą zaciętą rywalizację, a polski konsument jest nie tylko coraz bardziej wymagający, ale ma także coraz wyższe aspiracje.

Aktualny obraz rynku

Alkohole w Polsce można podzielić na trzy grupy branżowe: alkohole mocne, wina i likiery, oraz napoje niskoalkoholowe. Większość kategorii rośnie zarówno pod względem sprzedaży wartościowej jak i miejsca zajmowanego na półce. Wina i likiery są najszybciej rosnącą grupą, co jest głównie spowodowane zwiększonym zainteresowaniem winami stołowymi i musującymi. Napoje niskoalkoholowe są największą grupą branżową, w której piwo jest główną siłą napędową, z uwagi na wielkość tej kategorii. Alkohole mocne są najbardziej zróżnicowane, a za ich wzrost odpowiada głównie wódka – zwłaszcza jej smakowe warianty. Dodatkowo, w przeciwieństwie do większości spożywczych kategorii FMCG, sprzedaż napojów alkoholowych jest zlokalizowana głównie w małym formacie.

Jak komentuje ekspert Nielsena, Agata Lorenc - Handel detaliczny w Polsce kształtują trzy makro trendy. Po pierwsze, sukcesywnie spada liczba najmniejszych sklepów (poniżej 40m²), podczas gdy liczba większych – 101-300m² – systematycznie rośnie. Po drugie, sklepy konsolidują się, głównie poprzez scentralizowane usieciawianie, bądź poprzez różne formy franczyzy. Po trzecie, coraz więcej sklepów wprowadza na swoje półki produkty typu convenience. Wszystkie te nurty będą odzwierciedlone również w sprzedaży napojów alkoholowych.

Wpływ sezonowości

Sprzedaż wszystkich kategorii alkoholowych cechuje się dużą sezonowością. Napoje niskoalkoholowe sprzedają się najlepiej w lecie, zwłaszcza w okresach dobrej pogody. Sprzedaż mocnych alkoholi osiąga szczyt sprzedaży w okolicach Świąt Bożego Narodzenia. Z kolei wszystkie kategorie w grupie win i likierów mają szczyt sprzedażowy w zimie. Wino musujące jest najbardziej sezonową kategorią alkoholową.

Premium na topie

Silnym trendem jest wzrost znaczenia segmentu alkoholi premium, który jest aktualnie drugim największym segmentem pod względem udziałów w koszyku. Dodatkowo jest to najszybciej rozwijający się segment. Co ciekawe, w przypadku niektórych kategorii możemy zaobserwować pewną relację pomiędzy dynamiką rozwoju segmentu cenowego i wielkości opakowań, co sugeruje, że w przypadku niektórych produktów sama wielkość opakowania może kreować percepcję produktu z wyższej półki.

Trendy kształtujące przyszłość

Pomimo wzrostów i dynamicznych zmian kształtujących rynek alkoholowy w Polsce, boryka się on z szeregiem wyzwań. Wzrastają koszty prowadzenia biznesu, rywalizacja między producentami jest zacięta, a polski konsument aspiruje coraz wyżej i wymaga więcej. Zarówno producenci, jak i sieci detaliczne muszą szybko reagować na zmieniające się otoczenie, jeżeli nie chcą utracić swej pozycji.

Ochota na bąbelki

Sprzedaż kategorii wina musującego wzrosła o 11,7% w stosunku do roku ubiegłego, natomiast segment premium urósł aż o 18,9% w tym samym czasie. Sięgamy po bąbelki nie tylko w okresie bożonarodzeniowo-noworocznym. Prosecco jest jednym z segmentów win musujących, który ma dodatkowy pik sprzedaży latem. Wynika to z zastosowania Prosecco jako składnika orzeźwiających koktajli lub jako schłodzonego aperitif. To czyni Prosecco segmentem, który jest niezwykle zależny od pogody.

Wina Brokatowe

Jedną z największych nowości na polskim rynku alkoholowym są wina brokatowe. Zawierają one mieniące się drobinki, które po wstrząśnięciu butelki nadają płynowi połyskujący efekt. Obecnie na rynku jest tylko kilka marek oferujących tego typu produkty, mimo to ich udział wartościowy w całej kategorii wzrósł od zera w 2015 do 2,5% w 2017 roku. Wina brokatowe są ponad trzykrotnie droższe od przeciętnego wina musującego, dzięki czemu miały znaczący wpływ na wzrost wartości sprzedaży w całej kategorii win musujących. Sprzedaż tego nowego trendu rozwija się głównie w handlu małoformatowym, który odpowiadał za ponad 75% sprzedaży wartościowej tego segmentu. - Premiumizacja w koszyku napojów alkoholowych to zjawisko, które nie powinno być jednoznacznie utożsamiane wyłącznie z kupowaniem droższych produktów wewnątrz poszczególnych grup produktowych. Polscy konsumenci gotowi są zapłacić więcej za kategorie aspiracyjne - komentuje analityk Nielsena, Bartłomiej Skorupa.

Nowe kierunki w alkoholach niskoprocentowych

Mimo że wartość sprzedaży piwa spadła o 1,2% w porównaniu do ubiegłego roku, w kategorii znajdziemy segmenty o znacznych wzrostach. Rośnie sprzedaż piw bezalkoholowych (wzrost o 55,8% od 2016 roku) i piwnych specjalności, takich jak ipa, apa czy stout, co jest po części konsekwencją tak zwanej „piwnej rewolucji”, zapoczątkowanej w 2011 roku. Trend ten napędza wzrost segmentu piw premium, sprzedaż wzrosła tu o 10,2% w stosunku do 2016 roku. Drugim trendem w tej kategorii są cydry smakowe. Pomimo tego, że kategoria cydru odnotowuje spadki od 2015 roku, producenci cały czas eksperymentują z nowymi wariantami w celu ciągłego rozszerzania półki tej kategorii.

Nowe Smaki i warianty mocnych alkoholi 
Sprzedaż kategorii wódki urosła o 1,9% w 2017 roku, osiągając wartość 11,3 miliardów złotych, z czego ponad 3,1 mld złotych stanowiła wódka smakowa. Smaki subiektywnie postrzegane, jako lokalne i tradycyjne, takie jak wiśnia, pigwa czy śliwka mają największe znaczenie w segmencie wódki smakowej. Istotną rolę w wielkości opakowań wódki odgrywają te najmniejsze - 0,2l i 0,1l. Sprzedaż wódek w tych butelkach rosła nie tylko ze względu na wzrost zainteresowania istniejącymi wariantami, ale również dzięki wprowadzaniu w 2016 roku 26 nowych wariantów wódek w pojemności 0,1l o tradycyjnym smaku, w 2017 roku takich nowości było aż 46.

Szybki wzrost whisky

Whisky jest z kolei jedną z najszybciej rosnących kategorii spożywczych FMCG w Polsce, ze sprzedażą zlokalizowaną głównie w dużym formacie. Poza segmentem premium, którego sprzedaż wartościowa powiększyła się o 21,8% w 2017 r vs 2016, możemy zaobserwować dodatkowe źródła wzrostu kategorii whisky, na przykład wprowadzanie wariantów smakowych, których sprzedaż wzrasta szybciej niż czystej whisky. Co ciekawe, smakowe warianty mają szczyt sprzedaży nie tylko w okresie świąteczno-noworocznym, co jest charakterystyczne dla całej kategorii, ale również w lecie.

Trend na ciemny rum

Kategoria rumu w 2017 roku była warta 102,2 milionów złotych i była jedną z najszybciej rozwijających się kategorii w koszyku napojów alkoholowych. Jasny rum jest największym segmentem, z ponad 50% udziałem w kategorii. Niemniej zdecydowanie najszybciej rosnącym segmentem od 2016 był rum ciemny. Zainteresowanie nim wpisuje się w trend poszukiwania przez kupujących nowych doznań.

Zachęcamy do pobrania i zapoznania się ze szczegółowym raportem przygotowanym przez naszych ekspertów, który opisuje aktualny obraz rynku alkoholowego w Polsce jak i stojące przed nim wyzwania:

Cały raport Nielsena do pobrania znajduje się pod poniższym linkiem:

http://www.nielsen.com/pl/pl/insights/reports/2018/alcoholic-beverages-in-poland.html