W okresie trzech lat liczba gospodarstw utrzymujących krowy spadła o blisko 90 tysięcy

Według danych pochodzących z opublikowanego (30.11) przez GUS raportu „Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2016 r.” w 2016 r. chowem i hodowlą krów zajmowało się 267 tys. gospodarstw. Oznacza to zmniejszenie o 89,6 tys., czyli o 25%, wobec 2013 r.

Najbardziej spadła liczba gospodarstw najmniejszych, które utrzymały tylko 1 lub 2 krowy – o 39%, tj. 76,7 tys. (86% całkowitego spadku). W latach 2014-2016 liczba gospodarstw utrzymujących od 3 do 9 krów zmniejszyła się o 10%, a utrzymujących 10 i więcej krów spadła o zaledwie 5%.

Przeciętnie w kraju, wśród gospodarstw utrzymujących krowy, 44% posiadało 1 lub 2 sztuki,  28% od 3 do 9 sztuk, a 28% - 10 i więcej sztuk. Oznacza to, że w okresie trzech latach, odsetek gospodarstw utrzymujących 10 lub więcej krów zwiększył się o 6 p.p.

W gospodarstwach, które utrzymywały 1 lub 2 krowy znajdowało się 6,5% krajowego pogłowia krów, w gospodarstwach posiadających od 3 do 9 krów odsetek ten stanowił 16,1%, a w jednostkach utrzymujących 10 i więcej krów -77,4% pogłowia krów.

W analizowanym okresie, w gospodarstwach utrzymujących krowy, zwiększyła się obsada krów na 100 ha UR, z 45,5 szt. w 2013 r. do 50,9 szt. w 2016 r.

Liczba gospodarstw zajmujących się chowem i hodowlą krów zmniejszyła się we wszystkich województwach, a najgłębszy spadek odnotowano w  południowo-wschodniej Polsce – w woj. podkarpackim o 35%, a w lubelskim o 32%. Natomiast w najmniejszym stopniu zmniejszyła się liczba gospodarstw w północno-wschodniej Polsce – w woj. warmińsko-mazurskim o 10%, w woj. podlaskim o 15%  – a także w woj. lubuskim o 16% i woj. mazowieckim o 17% .

Powyższe dane potwierdzają tezę o dynamicznym procesie restrukturyzacji gospodarstw mleczarskich, którego przejawem jest spadająca liczba gospodarstw najmniejszych (utrzymujących 1 lub 2 krowy) przy jednoczesnym, w latach 2014-2016, wzroście o 12% wolumenu skupionego mleka.

Należy przypomnieć, że w latach 2015- 2016 ceny skupu mleka były odpowiednio o 17,5 i 19,0% niższe niż w 2014 r. Można przypuszczać, że obserwowany niski poziom cen uzyskiwanych przez producentów za skupowane mleko był jednym z podstawowych czynników determinujących podjęcie przez gospodarstwa utrzymujące niewielką liczbę krów decyzji o rezygnacji z tego typu produkcji.

Autor: Paweł Wyrzykowski, ekspert rynków rolnych, BGŻ BNP Paribas