Rosnące oczekiwania konsumentów oraz duża konkurencja na rynku żywności przy jednocześnie wciąż postępującej globalizacji w dostawach produktów sprawiły, że konieczne stało się stworzenie międzynarodowych, jednolitych standardów zapewnienia jakości i bezpieczeństwa żywności. Do najbardziej rozpowszechnionych należą IFS Food Standard, stosowany w Europie Zachodniej, stworzony w 2002 r., oraz BRC Global Standard for Food Safety, który przyjęto w Wielkiej Brytanii w roku 1998. Oba standardy są wciąż aktualizowane, a ich najnowsze wersje weszły w życie w 2012 r. W dokumentach tych wiele uwagi poświęca się zagadnieniom związanym z wykrywaniem ciał obcych w produktach żywnościowych, które są poważnym zagrożeniem bezpieczeństwa ich spożycia.

System zarządzania bezpieczeństwem żywności HACCP wymaga analizy zagrożeń fizycznych, chemicznych i biologicznych na każdym etapie przygotowania produktu.

Jednym z częstszych zagrożeń jest ryzyko występowania ciał obcych: metalu, tłuczonego szkła i drewna. Na liniach produkcyjnych maksymalne zabezpieczenie przed tym zagrożeniem mogą zapewnić detektory radiologiczne.

Wymienione standardy bezpieczeństwa zalecają instalację detektorów w wymaganych miejscach, w zależności od specyfiki produkcji. Potencjalnie skażone produkty powinny być izolowane, a po kontroli przez upoważnionych pracowników – traktowane jako niespełniające wymagań. Detektory powinny mieć odpowiednią dokładność, dostosowaną do rodzaju produktu i działania linii produkcyjnej, a ich funkcjonowanie kontrolowane regularnie, tak aby awarie były usuwane od razu w sposób zachowujący ciągłość produkcji. Przy certyfikacji dostawcy audytor zobowiązany jest do szczegółowego opisania wyposażenia do detekcji ciał obcych, takich jak filtry, sita, x-Ray, magnesy, detektory metalu. W przypadku braku urządzeń tego typu w zakładzie, pozostaje metoda wizualna, której dokładność zależy od człowieka, co bywa zawodne. Wszelkie testy i kontrole zamontowanych urządzeń do detekcji ciał obcych muszą być rejestrowane i podlegać odpowiednim procedurom.

Coraz popularniejsze stają się detektory radiologiczne ze względu na szeroki zakres możliwych do wykrycia ciał obcych (szkło, metal, kamienie, tworzywa sztuczne i inne) oraz dużą dokładność wskazań. Urządzenia tego typu montowane są na ostatnim etapie procesu przepływu produktu, często już po jego zapakowaniu. Konieczne jest stosowanie ich w połączeniu z urządzeniem do automatycznego usuwania skażonego produktu, zatrzymania linii w przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia i alarmu lub z systemem lokalizacji podejrzanego produktu w celu późniejszego usunięcia.

Systemy rentgenowskie (ang. x-Ray) bazują na różnicy gęstości produktu i ciała obcego. Zanieczyszczenie o gęstości wyższej niż produkt pochłonie więcej promieni X, a ich zmieniająca się intensywność umożliwia utworzenie przez detektor obrazu rentgenowskiego naświetlanego produktu, a w rezultacie wykrycie zanieczyszczenia. Czy dany rodzaj zanieczyszczenia będzie mógł być wykryty za pomocą promieni X - można sprawdzić najszybciej obserwując, czy obiekt pływa w wodzie - jeśli tonie, istnieje duża szansa, że zostanie on wykryty.

Zakup detektora x-Ray jest dość kosztowną inwestycją, jednak stanowi przełom w doskonaleniu bezpieczeństwa produktu, a każda reklamacja spowodowana znalezieniem zanieczyszczeń w produkcie spożywczym może skutkować nie tylko dużymi kosztami odszkodowań, lecz także utratą zaufania do producenta i spadkiem sprzedaży.

Dla przedsiębiorców, którzy chcą wprowadzić tę technologię w zakładzie, ale mają ograniczone fundusze, dobrym rozwiązaniem mogą być kompaktowe detektory x-Ray fińskiej firmy Mekitec Ltd. – wprowadzane właśnie na polski rynek przez firmę Logopak East Sp. z o.o. Te ekonomiczne urządzenia mogą wykrywać w produktach metale, kamienie, kości, elementy plastikowe, a dodatkowe funkcje pozwalają na pomiary objętości, wagi oraz zawartości opakowania. Wielofunkcyjność detektorów rentgenowskich oraz duża dokładność kontroli w porównaniu z innymi metodami wykrywania ciał obcych w produkcie zapewne przekona wielu producentów chcących doskonalić swoje systemy bezpieczeństwa w trosce o dobrą opinię na rynku.

Materiał sponsorowany