Do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej austriacki sąd skierował wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w zakresie nowej żywności.

WPROWADZENIE

Sprawa dotyczy interpretacji przepisów rozporządzenia 2015/2283[1] a dokładnie czynników wpływających na kwalifikację żywności jako nowej żywności (ang. novel food). Pytania podstawowe w szczególności odnosi się do kategorii nowej żywności określonej w art. 3 ust 2 lit a) ppkt (iv):

• żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z roślin lub ich części, z wyjątkiem żywności posiadającej historię bezpiecznego stosowania żywności w Unii i składającej się, wyekstrahowanej lub produkowanej z rośliny lub odmiany tego samego gatunku uzyskanych:
  • tradycyjnymi metodami rozmnażania stosowanymi do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., lub
  • nietradycyjnymi metodami rozmnażania, które nie były stosowane do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., jeżeli metody te nie powodują znaczących zmian w składzie lub strukturze żywności, mających wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub poziom substancji niepożądanych;

Kluczowa kwestia w sprawie to rozstrzygnięcie czy zgodnie z przepisami wzbogacenie żywności w składnik, który występuje w niej w sposób naturalny powoduje, że żywność ta jest inną (nową) żywnością, również w tym sensie, że historię bezpiecznego stosowania spożycia posiada żywność bez wzbogacenia.

Ogromnie ważne zagadnienie zostało podniesione w drugim pytaniu, ponieważ dotyczy ono procesu produkcji (pierwotnej) i tego czy w ocenie należy brać pod uwagę jego stosowanie generalnie w żywności, czy w sposób zawężający tzn. stosowanie tylko w produkcji żywności będącej przedmiotem oceny.

Dokładna treść pytań, na które odpowie TSUE jest następująca:

Pytania prejudycjalne

Czy art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (iv) rozporządzenia (UE) 2015/22831 należy interpretować w ten sposób, że „mąka z kiełków gryki o wysokiej zawartości spermidyny” stanowi nową żywność, jeżeli jedynie mąka z kiełków gryki o niezwiększonej zawartości spermidyny była stosowana w znacznym stopniu w Unii Europejskiej do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r. lub posiada po tym dniu historię bezpiecznego stosowania żywności, niezależnie od tego, w jaki sposób spermidyna dostaje się do mąki z kiełków gryki?

W razie odpowiedzi przeczącej na pytanie pierwsze: Czy art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (vii) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności należy interpretować w ten sposób, że pojęcie procesu produkcji obejmuje również procesy w produkcji podstawowej?

W razie odpowiedzi twierdzącej na pytanie drugie: Czy dla kwestii nowości procesu produkcji w rozumieniu art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (vii) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności ma znaczenie, czy proces produkcji jako taki jeszcze nigdy nie był stosowany w wytwarzaniu jakiejkolwiek żywności lub nie był stosowany w wytwarzaniu żywności podlegającej ocenie?

W razie odpowiedzi przeczącej na pytanie drugie: Czy kiełkowanie nasion gryki w roztworze substancji odżywczej zawierającej spermidynę jest procesem produkcji podstawowej w odniesieniu do rośliny, do której nie mają zastosowania przepisy dotyczące żywności, w szczególności rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, ponieważ roślina przed dokonaniem zbiorów nie jest jeszcze żywnością [art. 2 lit. c) rozporządzenia (WE) nr 178/2002?

Czy ma znaczenie to, czy substancja odżywcza zawiera spermidynę naturalną czy syntetyczną?

ZNACZENIE DLA FIRM

Wyrok TSUE będzie miał bezpośredni wpływ na zasady oceny żywności jako nowej żywności. Opisywany przypadek nie jest odosobniony. Wzbogacanie kiełków różnych roślin w składniki funkcjonalne to powszechny trend innowacji w sektorze spożywczym. Ze względu na toczące się postępowanie, możliwe i zasadne będzie, że prace nad wnioskami o zezwolenie i zapytania o  ustalenie statusu nowej żywności w analogicznych przypadkach zostaną wstrzymane do rozstrzygnięcia przez TSUE.

[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001 (Dz. U. UE. L. z 2015 r. Nr 327, str. 1 z późn. zm.).