Jakość handlowa soków i nektarów owocowych – I kw. 2023 r.

Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przedstawia wyniki przeprowadzonych w I kwartale 2023 r. planowych kontroli w zakresie jakości handlowej soków i nektarów owocowych.

Kontrole przeprowadzone zostały w I kwartale 2023 r. na terenie całego kraju na etapie produkcji (41 podmiotów) oraz sprzedaży detalicznej (49 podmiotów). Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej soków i nektarów w zakresie zgodności z obowiązującymi przepisami i deklaracją producenta. Nieprawidłowości stwierdzono łącznie w 27 podmiotach (30 %), w tym na etapie sprzedaży detalicznej w 6 podmiotach, a etapie produkcji w 21 podmiotach.

Cechy organoleptyczne

Oceną organoleptyczną objęto 55 partii soków i nektarów o łącznej objętości 3 816,7 hektolitrów. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie.

Parametry fizykochemiczne

Na podstawie przeprowadzonych badań laboratoryjnych 146 partii (9764,7 hl ) soków i nektarów stwierdzono, że 16 (11,0 %) z nich o łącznej objętości 359 hl nie spełniało deklarowanych parametrów fizykochemicznych.

Na etapie produkcji stwierdzono w przypadku 15 partii produktów m.in. zaniżoną zawartość cukrów w odniesieniu do deklaracji zawartej w wartości odżywczej – 6 partii, zaniżoną zawartość popiołu w odniesieniu do specyfikacji produktu oraz deklaracji producenta dot. stosowania Kodeksu AIJN – 6 partii, obecność niedeklarowanej w oznakowaniu substancji dodatkowej i konserwującej (kwasu benzoesowego, kwasu sorbowego) – 5 partii, zaniżoną liczbę formolową.

Wyniki kontroli w zakresie parametrów fizykochemicznych w porównaniu do rezultatów kontroli z wcześniejszych lat 2021 r., 2022 r. i 2023 r. wskazują na wzrost liczby partii nieprawidłowych na etapie produkcji.

Znakowanie

Kontroli znakowania poddano 210 partii soków i nektarów owocowych (113 partii na etapie sprzedaży detalicznej, 97 na etapie produkcji) o łącznej objętości 10 057,6 hl.

Nieprawidłowości w oznakowaniu produktów wykryto w przypadku 41 partii (5 partii - sprzedaż detaliczna, 36 – produkcja) o łącznej objętości 537,6 hl, stanowiących 19,5 % wszystkich skontrolowanych.

Na etapie zarówno sprzedaży, jak i produkcji wykryte nieprawidłowości dotyczyły m.in. wprowadzania konsumentów w błąd odnośnie cech artykułu spożywczego, w tym jego rodzaju, składu, metod wytwarzania i produkcji, a także sugerowania szczególnych właściwości, gdy w rzeczywistości wszystkie podobne produkty spożywcze mają takie właściwości.

W sprzedaży detalicznej był to przede wszystkim:

• brak informacji o pasteryzacji produktu,
• użycie sformułowania „nektar gruszkowy BIO” przez podmiot nie posiadający certyfikatu poświadczającego produkcję ekologiczną,
• podanie w oznakowaniu informacji sugerujących, że produkt jest sokiem podczas, gdy artykuł nie spełniał wymagań dotyczących soków owocowych.

Na poziomie produkcji błędy w oznaczeniu polegały na:

• brak informacji o pasteryzacji produktu,
• zamieszczenie informacji: „bez konserwantów’’, ,,bez dodatku cukru”, gdy zgodnie z przepisami żadne soki nie zawierają dodatku cukru i konserwantów,
• użycie w oznakowaniu (w tym w nazwie) sformułowania podkreślającego naturalność, np. „Produkt w 100% naturalny”, „naturalny sok”’, podczas gdy soki owocowe z definicji są produktami naturalnymi,
• podanie nieprawidłowego pochodzenia geograficznego w przypadku owoców pochodzących z województwa Kujawsko-pomorskiego.

Zarówno na etapie produkcji jak i sprzedaży, wykryto również szereg innych błędów  oznakowania m.in.:

• nieprawidłowe oznakowanie w zakresie wartości odżywczej,
• nieprawidłowe oznakowanie datą minimalnej trwałości/terminem przydatności do spożycia,
• brak podania pełnych danych lub podanie nieprawidłowych danych identyfikujących dystrybutora / producenta,
• nieprawidłowe oznakowanie w zakresie składu.

Porównując wyniki przedmiotowej kontroli w zakresie znakowania soków i nektarów owocowych z wynikami ostatniej kontroli z 2022 roku, można zauważyć wzrost nieprawidłowości na etapie produkcji o 5,4%. a na etapie detalu spadek o 9,7%.

Źródło: IJHARS