Żywność z Chin, czy jest bezpieczna? – o imporcie i eksporcie żywności pomiędzy Chinami, a Unią Europejską

Szynka zanieczyszczona pestycydami, zafałszowane sproszkowane mleko, stare mięso sprzedane do sieci fast foodów, preparaty dla niemowląt z melaminą – to tylko początek długiej listy skandali w zakresie bezpieczeństwa żywności, które miały miejsce w Chinach w ciągu ostatnich 15 lat.

Aby zapobiec wystąpieniu kolejnych kompromitacji, związanych z produktami żywnościowymi pochodzącymi z Chin, w październiku 2015 roku chińskie władze wdrożyły nowe przepisy, dotyczące bezpieczeństwa żywności. Wraz ze znowelizowaną ustawą wprowadzone zostały regulacje dotyczące wielu ważnych dziedzin, w tym między innymi:

• specjalne przepisy, obejmujące zdrową żywność, żywność dla dzieci i GMO;
• bardziej restrykcyjne regulacje, dotyczące stosowania dodatków do żywności i etykietowania wyrobów spożywczych;
• ulepszony system rejestracji krajowych i zagranicznych przedsiębiorców, działających w branży;
• zoptymalizowane, bardziej restrykcyjne normy bezpieczeństwa żywności;
• obowiązek zdobywania oraz przechowywania informacji o żywności sprzedawanej przez internet, wprowadzony wobec właścicieli sklepów internetowych;
• zwiększenie wysokości kar dla przedsiębiorców, nieprzestrzegających przepisów i fałszujących żywność.

Dzięki nowym regulacjom chińscy konsumenci są mniej narażeni na niebezpieczeństwa związane ze spożywaniem zanieczyszczonej żywności. Wprowadzone przepisy prawne wpłynęły również na import i eksport żywności pomiędzy Chinami, a Unią Europejską. Zgodnie z założeniami, dzięki wprowadzeniu nowych przepisów, dystrybucja produktów pochodzących z Chin nie będzie już stanowić takiego ryzyka, jak dotychczas.

Handel pomiędzy Chinami, a Unią Europejską - statystyki

Z danych z 2015 roku dotyczących importu i eksportu towarów pomiędzy Chinami, a Unią Europejską wynika, iż Europa zaimportowała towary za kwotę 350 miliarda euro przy eksporcie sięgającym tylko 170 miliardów euro. Bilans ten definitywnie się jednak zmienia, jeśli weźmiemy pod uwagę wyłącznie sektor rolno-spożywczy. W 2015 roku różnica pomiędzy wartością produktów rolno-spożywczych wyeksportowanych, a zaimportowanych z Chin wynosiła 5,2 miliarda euro na korzyść produktów wyeksportowanych przez Unię Europejską. Jak wynika z zebranych danych, Chiny są głównym, zaraz po Stanach Zjednoczonych, odbiorcą żywności produkowanej w Unii Europejskiej. Udział produktów spożywczych eksportowanych do  Chin, względem ogólnej ilości produktów spożywczych eksportowanych przez Unię Europejską rośnie bardzo szybko.

Koniec z chińską samowystarczalnością?

Tendencja rosnącego eksportu towarów rolno-spożywczych z Unii Europejskiej do Chin być może wydaje się sprzeczna z logiką – tak duży kraj nie jest w stanie wyprodukować wystarczającej ilości żywności? Do lat 20 utrzymywała się idea samowystarczalnych Chin, jej czas jednak bezpowrotnie minął. Ze względu na dynamiczny rozwój państwa na wielu płaszczyznach zmianie uległ również obowiązujący niegdyś model społeczno-ekonomiczny. Przy wzrastającym w imponującym tempie udziale klasy średniej w społeczeństwie, zmianie uległ także sposób jedzenia chińczyków. Coraz większa część chińskiej populacji może pozwolić sobie obecnie na zakup większej ilości żywności, o wyższej jakości. Chińskie społeczeństwo jest otwarte na nowe kulinarne doświadczenia – stopniowo odchodzi od tradycyjnej chińskiej kuchni, wybierając potrawy charakterystyczne dla kuchni europejskiej. W rezultacie popyt na żywność wciąż rośnie, a wewnętrzna produkcja nie jest w stanie mu sprostać.

Pewną przeszkodę dla chińskiej produkcji żywności stanowią właśnie nowe przepisy – duża ilość zakładów nie jest w stanie sprostać wyższym normom dotyczącym bezpieczeństwa żywności. Innym powodem są ograniczone zasoby rolne – ze względu na brak kontroli poziomu zanieczyszczeń w przeszłości, wiele gruntów rolnych uważa się obecnie za nieodpowiednie do uprawy.

Europejskie hity czyli produkty najczęściej eksportowane do Chin

Preparaty dla niemowląt i mięso wieprzowe – to produkty, które zgodnie ze statystykami, są w największej ilości eksportowane z Unii Europejskiej do Chin. Mięso wieprzowe cieszy się dużym zainteresowaniem w Chinach ze względu na wciąż rosnącą konsumpcję mięsa ogółem w tym kraju. Obecnie Chiny uznaje się za największego konsumenta mięsa wieprzowego na świecie. Popularność produkowanych na terenie Unii Europejskiej preparatów dla niemowląt jest natomiast związana z brakiem zaufania społeczeństwa chińskiego do rodzimych firm, produkujących tego typu wyroby. Wśród innych produktów żywnościowych eksportowanych przez Unię Europejską do Chin wymienia się głównie zboża, inne niż ryż i pszenica, wyroby mleczarskie, podroby i inne rodzaje mięs. Wymienione produkty stanowią łącznie 59% całkowitego eksportu żywności z Unii Europejskiej do Chin.

Współpraca

Wobec braku wspólnego porozumienia, dotyczącego wymiany towarów i usług, Chiny i Unia Europejska przystąpiły do pięcioletniego programu obejmującego regularne szczyty i komisje, których celem jest poprawa stosunków gospodarczych. Cykl spotkań trwa, niemniej przedstawiciele Unii Europejskiej przyznają, iż: „chociaż Chiny osiągnęły postępy niektóre problemy pozostają”. Wśród nich wymieniane są przede wszystkim: brak przejrzystości, polityka przemysłowa dyskryminująca przedsiębiorstwa zagraniczne, silne wpływy rządu w gospodarce oraz związana z nimi dominująca pozycja państwowych firm i nierówny dostęp do subsydiów i funduszy, nieprzestrzeganie praw własności intelektualnej.

Mimo odmiennych modeli społecznych, politycznych i gospodarczych, obowiązujących w Chinach i na terenie Unii Europejskiej, chińska reforma bezpieczeństwa żywności z 2015 roku pozwoliła jednak zbliżyć do siebie dwa odrębne systemy. To pierwszy krok, który może wpłynąć na ułatwienie wymiany produktów rolno-spożywczych pomiędzy Europą, a Chinami. Niemniej nie można zapomnieć, iż w codziennej aplikacji obowiązujących regulacji i ich egzekwowaniu będą z pewnością występować, w zależności od miejsca, duże różnice, które być może, w ramach dalszych prac uda się w przyszłości wyeliminować.

Źródło:

https://www.foodsafety-experts.com/food-safety/eu-china/