Nowy polisacharyd z jęczmienia

Pierwsze takie odkrycie od 30 lat

Badacze z Australii zidentyfikowali nowy rodzaj złożonych węglowodanów występujących naturalnie w jęczmieniu, które mogą potencjalnie znaleźć zastosowanie w wielu gałęziach gospodarki, od przemysłu spożywczego, przez branżę farmaceutyczną, po produkcję kosmetyków. Jest to pierwsze tego typu odkrycie od ponad 30 lat – wyniki uzyskane przez naukowców z Wydziału Rolnictwa, Żywności i Wina Uniwersytetu w Adelaidzie zostały opublikowane w tym roku w prestiżowym czasopiśmie „ACS Central Science”.

Żywność, leki, kosmetyki

Nowy polisacharyd, odkryty przez zespół pod kierownictwem dra Alana Little’a, może okazać się bardzo użyteczną substancją. „Ściany komórkowe roślin zawierają składniki wykorzystywane w wielu dziedzinach przemysłu, m.in. w pozyskiwaniu energii odnawialnej, w wytwarzaniu materiałów kompozytowych czy w produkcji żywności”, wyjaśnia dr Little. Znane obecnie węglowodany złożone pełnią istotną rolę m.in. jako składowe niezbędnego w diecie błonnika, nośniki leków czy składniki wyrobów kosmetycznych. „Być może uda nam się dostosować właściwości tego polisacharydu, tak by mógł on pełnić konkretne funkcje w różnych produktach”, dodaje australijski naukowiec.

Glukoza i ksyloza

Nowy wielocukier jest połączeniem glukozy oraz ksylozy, która wchodzi w skład hemiceluloz, będących jedną z frakcji włókna pokarmowego. Ze względu na proporcje tych monosacharydów, odkryty przez naukowców glukoksylan prawdopodobnie stanowi element strukturalny ściany komórkowej, wzmacniając ją lub, przeciwnie, zachowując się jak lepki żel. „Dalsze badania z pewnością pozwolą nam dowiedzieć się jaką dokładnie rolę pełni w organizmie roślinnym ten nieznany wcześniej typ węglowodanów. Wiemy, że występuje on w korzeniach jęczmienia, co wskazuje na jego potencjalny związek z procesami wzrostu bądź z odpornością na zewnętrzne stresory, takie jak patogeny czy poziom zasolenia. Poprzez analizę naturalnie występujących odmian tego polisacharydu będziemy w stanie określić jego wpływ na istotne z punktu widzenia rolnictwa cechy zboża”, mówi australijski naukowiec.

Geny nie tylko w jęczmieniu

„Odkryliśmy również zaangażowane w biosyntezę tego glukoksylanu geny. Co ciekawe, występują one we wszystkich najważniejszych rodzajach zbóż, nie tylko w jęczmieniu. Wyposażeni w tę wiedzę będziemy mogli szukać sposobów na zwiększenie syntezy nowego polisacharydu w różnych roślinach. Pozwoliłoby to na produkcję surowca o wielu potencjalnie użytecznych dla przemysłu właściwościach”, podsumowuje dr Little.

Źródła:

• https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acscentsci.8b00568
• https://phys.org/news/2019-01-complex-carbohydrate-barley.html