Bisfenol A w żywności stanowi zagrożenie dla zdrowia – nowa ocena EFSA i poziom TDI

W obszernej ocenie dowodów naukowych i po wniesieniu opinii publicznej eksperci EFSA zidentyfikowali potencjalnie szkodliwy wpływ Bisfenolu A na zdrowie układu odpornościowego. Komisja Europejska i władze krajowe omówią odpowiednie środki regulacyjne w celu zastosowania się do zaleceń EFSA.

BPA to substancja chemiczna stosowana w połączeniu z innymi chemikaliami do produkcji niektórych tworzyw sztucznych i żywic. BPA jest stosowany na przykład w poliwęglanie, przezroczystym i sztywnym rodzaju plastiku używanym do produkcji dystrybutorów wody, pojemników do przechowywania żywności i butelek wielokrotnego użytku na napoje. Substancja ta wykorzystywana jest również do produkcji żywic epoksydowych stosowanych w powłokach ochronnych i wykładzinach puszek i kadzi z żywnością i napojami. Chemikalia, takie jak BPA, stosowane w pojemnikach na żywność, mogą migrować w bardzo małych ilościach do żywności i napojów, które zawierają, dlatego naukowcy EFSA regularnie dokonują przeglądu ich bezpieczeństwa, biorąc pod uwagę nowe dane.

Ogromny zbiór danych

Dr Claude Lambré, przewodniczący panelu EFSA ds. materiałów mających kontakt z żywnością, enzymów i substancji pomocniczych w przetwarzaniu, powiedział: „Nasi naukowcy bardzo szczegółowo zbadali bezpieczeństwo BPA na przestrzeni lat, począwszy od naszej pierwszej pełnej oceny ryzyka związanej z tą substancją w 2006 r. W celu ponownej oceny przeanalizowaliśmy ogromną liczbę publikacji naukowych, w tym ponad 800 nowych badań opublikowanych od stycznia 2013 r. Pozwoliło nam to rozwiać ważne wątpliwości dotyczące toksyczności BPA. W badaniach zaobserwowaliśmy wzrost odsetka rodzaju białych krwinek, zwanych pomocnikiem T, w śledzionie. Odgrywają one kluczową rolę w naszych komórkowych mechanizmach odpornościowych, a ich wzrost może prowadzić do rozwoju alergicznego zapalenia płuc i zaburzeń autoimmunologicznych. Panel wziął również pod uwagę inne potencjalnie szkodliwe skutki zdrowotne dla układu rozrodczego, rozwojowego i metabolicznego, które zostały zidentyfikowane w ocenie ryzyka”.

Systematyczne podejście

Dr Henk Van Loveren, przewodniczący grupy roboczej EFSA ds. ponownej oceny BPA, powiedział: „Aby ocenić dużą liczbę badań opublikowanych od 2013 r. – punktu odcięcia dla naszej poprzedniej oceny w 2015 r. – zastosowaliśmy systematyczne i transparentne podejście. Z góry opracowaliśmy protokół wyboru i oceny wszystkich dowodów z udziałem zainteresowanych stron i właściwych organów państw członkowskich. Nasze ustalenia są wynikiem intensywnego procesu oceny, który trwał kilka lat i który sfinalizowaliśmy na podstawie danych zebranych podczas dwumiesięcznych konsultacji publicznych rozpoczętych w grudniu 2021 r.”.

Niższy próg spożycia

W porównaniu z poprzednią oceną z 2015 r. panel ekspertów EFSA znacznie obniżył tolerowane dzienne pobranie ( TDI) BPA, czyli ilość, którą można spożywać codziennie przez całe życie bez znacznego ryzyka dla zdrowia. W 2015 r. eksperci ustalili tymczasowe TDI ze względu na niepewność w dowodach, podkreślając potrzebę dodatkowych danych na temat skutków toksykologicznych BPA. Ta nowa ponowna ocena dotyczyła większości tych luk, a pozostałe niepewności zostały uwzględnione przy ustalaniu TDI.

Naukowcy EFSA ustalili TDI na poziomie 0,2 nanograma (0,2 miliardowych części grama) na kilogram masy ciała dziennie, zastępując poprzedni tymczasowy poziom 4 mikrogramów (4 milionowe części grama) na kilogram masy ciała dziennie.

Nowo utworzone TDI jest około 20 000 razy niższe.

Narażenie na BPA

Porównując nowe TDI z szacunkami narażenia na BPA z dietą, eksperci EFSA doszli do wniosku, że konsumenci o średnim i wysokim narażeniu na BPA we wszystkich grupach wiekowych przekraczali nowe TDI, co wskazuje na problemy zdrowotne.

Chociaż panel ekspertów wykorzystał szacunki narażenia z ich oceny w 2015 r., ograniczenia wprowadzone przez prawodawców UE po 2015 r. w odniesieniu do niektórych zastosowań substancji mogły spowodować zmniejszenie spożycia tej substancji. Oznacza to, że scenariusz EFSA jest konserwatywny. Na ogólne ryzyko dla zdrowia danej osoby może wpływać kilka zmiennych, w tym inne czynniki stresogenne w organizmie człowieka, genetyka i odżywianie.

Wspólne raporty

Oprócz konsultacji w sprawie projektu oceny naukowej, w 2017 r. EFSA przeprowadziła publiczne konsultacje w sprawie protokołu opisującego proponowaną metodologię.

Omówiono metodologię i ustalenia z innymi organami naukowymi, aby wyjaśnić i/lub rozwiązać pojawiające się różnice, takie jak zastosowanie „pośrednich punktów końcowych”, które są wczesnymi sygnałami wskazującymi na potencjalny rozwój niekorzystnych skutków zdrowotnych. W tym kontekście opublikowano wspólne raporty podsumowujące dyskusje z Europejską Agencją Leków (EMA) i Niemieckim Federalnym Instytutem Oceny Ryzyka (BfR).

Takie dyskusje z partnerami i interesariuszami pomagają w dalszym rozwoju metodologii oceny ryzyka, które są wykorzystywane do naszych ocen bezpieczeństwa, z uwzględnieniem najnowszej wiedzy naukowej i zrozumienia potencjalnych zagrożeń.

Następne kroki

Unijni decydenci, czyli Komisja Europejska i przedstawiciele państw członkowskich, są odpowiedzialni za ustalanie limitów ilości substancji chemicznej, która może migrować z opakowań żywności do żywności.

Opinia naukowa EFSA na temat BPA będzie teraz stanowić podstawę dyskusji wśród unijnych prawodawców na temat odpowiednich środków regulacyjnych, które należy podjąć w celu ochrony konsumentów.

Źródło: https://www.efsa.europa.eu/en/news/bisphenol-food-health-risk