EFSA: Ocena bezpieczeństwa procesu Coca-Cola HBC Polska w oparciu o technologię Vacurema Prime, wykorzystywanego do recyklingu poużytkowego PET do materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością

Materiały i wyroby z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu mogą być wprowadzane do obrotu tylko wtedy, gdy tworzywo sztuczne pochodzi z autoryzowanego procesu. Zanim konkretny recykling procesowy zostanie zatwierdzony, wymagana jest opinia Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) na temat jego bezpieczeństwa. Procedura ta została ustanowiona w art. 5 rozporządzenia (WE) nr 282/2008  w sprawie materiałów z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz art. 8 i 9 rozporządzenia (WE) nr 1935/2004  w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Zgodnie z tą procedurą branża składa wnioski do właściwych organów państw członkowskich, które przekazują wnioski do oceny EFSA.

W tym przypadku EFSA otrzymała od Głównego Inspektoratu Sanitarnego wniosek o ocenę procesu recyklingu Coca-Cola HBC Polska, numer rejestru Unii Europejskiej (UE) RECYC213. Wniosek ten został zarejestrowany w rejestrze  EFSA  pod numerem EFSA-Q-2020-00596. Dokumentacja została złożona w imieniu Coca-Cola HBC Polska, Polska.

Metodologia EFSA

Zagrożenia związane ze stosowaniem materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu w kontakcie z żywnością wynikają z możliwej migracji chemikaliów do żywności w ilościach, które zagrażałyby zdrowiu ludzkiemu. Jakość materiału wejściowego, wydajność procesu recyklingu w celu usunięcia zanieczyszczeń, a także zamierzone zastosowanie tworzywa sztucznego pochodzącego z recyklingu są kluczowymi punktami oceny ryzyka.  Zasadą oceny jest zastosowanie skuteczności odkażania technologii lub procesu recyklingu, uzyskanej w teście prowokacyjnym z zanieczyszczeniami zastępczymi, w stosunku do referencyjnego poziomu zanieczyszczenia dla poużytkowego PET, konserwatywnie ustalonego na poziomie 3 mg/kg PET. Wynikowe stężenie resztkowe każdego zastępczego zanieczyszczenia w próbce poddanej recyklingowi PET (C _res) porównuje się z modelowanym stężeniem zanieczyszczeń zastępczych w PET (C _mod ). Ta  (C _mod ) jest obliczana przy użyciu ogólnie uznanych  modeli migracji, tak aby powiązana migracja nie powodowała narażenia w diecie przekraczającej 0,0025 µg/kg masy ciała (mc) dziennie (tj. wartości progowej narażenia człowieka dla chemikaliów ze strukturalnym alarmem dotyczącym genotoksyczności. Jeśli C _res nie jest wyższe niż C _mod , PET z recyklingu wytworzony w takim procesie jest uważany za bezpieczny w określonych warunkach użytkowania.

Technologia Vacurema Prime w procesie wnioskodawcy

PET z recyklingu jest przeznaczony do wykorzystania w 100% do produkcji materiałów i wyrobów przeznaczonych do bezpośredniego kontaktu z wszelkiego rodzaju artykułami spożywczymi do długotrwałego przechowywania w temperaturze pokojowej, z napełnianiem na gorąco lub bez, np. butelkek na wodę mineralną, napoje i piwo. Artykuły końcowe nie są przeznaczone do użytku w kuchenkach mikrofalowych i konwencjonalnych.

Proces recyklingu składa się z czterech poniższych etapów.

Wejście

• W etapie 1, poużytkowe pojemniki PET są przetwarzane na gorąco- mycie i suszenie kaustyczne płatków pochodzących z pojemników PET. 

Dekontaminacja i produkcja preform PET pochodzących z recyklingu

• W etapie 2 płatki poddaje się rekrystalizacji i odkażaniu w wysokiej temperaturze  w reaktorze okresowym. Warunki procesu sprzyjają parowaniu ewentualnych zanieczyszczeń i krystalizacji płatków PET. Ten etap jest wykonywany w dwóch reaktorach wsadowych w czasie naprzemiennym.
• W etapie 3 płatki są dalej przetwarzane w reaktorze ciągłym w wysokiej temperaturze . Reaktor ciągły jest zasilany z reaktorów wsadowych. Następuje tu dalsze odkażanie.
• W etapie 4 materiał jest wytłaczany i wytwarzane są preformy z recyklingowanego PET. Płatki wychodzące w sposób ciągły z reaktora topią się w wytłaczarce a pozostałe cząstki stałe (np.  papier , aluminium ) są odfiltrowywane przed wytworzeniem preform.

Wnioski

Panel EFSA uznał, że proces Coca-Cola HBC Polska z wykorzystaniem technologii Vacurema Prime jest odpowiednio scharakteryzowany oraz, że zidentyfikowano krytyczne etapy dekontaminacji PET. Po zbadaniu dostarczonego testu prowokacyjnego panel stwierdził, że temperatura, ciśnienie i czas przebywania w reaktorach wsadowych (etap 2) i w reaktorze ciągłym (etap 3) są krytyczne dla skuteczności odkażania procesu.

Panel EFSA stwierdził, że proces recyklingu Coca-Cola HBC Polska jest w stanie zredukować wszelkie przewidywalne przypadkowe skażenie PET przeznaczonego do kontaktu z żywnością do poziomu, który nie budzi obaw o zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, jeżeli:

1. działa w warunkach, które są co najmniej tak surowe, jak te stosowane w testach prowokacyjnych stosowanych do pomiaru skuteczności odkażania procesu;
2. wsadem do procesu są umyte i wysuszone płatki PET pochodzące z materiałów i wyrobów wyprodukowanych zgodnie z prawodawstwem UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, zawierających nie więcej niż 5% PET z zastosowań konsumenckich innych niż żywność.
3. PET z recyklingu jest używany w 100% do produkcji materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu ze wszystkimi rodzajami żywności do długotrwałego przechowywania w temperaturze pokojowej, z napełnianiem na gorąco lub bez.

Końcowe artykuły wykonane z tego poddanego recyklingowi PET nie są przeznaczone do użytku w kuchenkach mikrofalowych i konwencjonalnych.

Źródło:

https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2022.7189