Jakie są największe zmartwienia europejskich konsumentów? EFSA przedstawia wnioski płynące z raportu Eurobarometer

Koszt żywności jest dziś dla Europejczyków ważniejszy niż kilka lat temu, stając się głównym czynnikiem wpływającym na zakupy żywności, kolejnym czynnikiem jest jej smak. Blisko połowa uważa, że ważne jest również bezpieczeństwo żywności, a 41% obywateli UE uważa za pewnik, że kupowana przez nich żywność jest bezpieczna.

Wyniki te pochodzą z Eurobarometru z 2022 r. dotyczącego bezpieczeństwa żywności w UE, czwartego takiego badania od 2005 r. W oparciu o wywiady z 27 000 osób w całej UE, badanie przedstawia zmieniający się obraz tego, jak Europejczycy wybierają żywność, jaka jest ich świadomość i obawy związane z bezpieczeństwem żywności oraz komu ufają w kwestii informacji dotyczących bezpieczeństwa żywności.

Globalne problemy

Dyrektor wykonawczy EFSA, Bernhard Url, powiedział: "Wiele wydarzyło się od naszego ostatniego badania w 2019 roku, nie tylko globalna pandemia i wybuch wojny w Europie. Takie wydarzenia mają dramatyczne konsekwencje i bez zaskoczenia widzimy, że dla wielu Europejczyków wzrost kosztów życia wpływa na ich wybory żywnościowe bardziej niż wcześniej.

Z drugiej strony, bezpieczeństwo żywności pozostaje ważne dla wielu obywateli UE i zachęcające jest to, że prawie połowa z nich dba o zdrowe odżywianie w takim samym stopniu, jak o zagrożenia związane z żywnością".

20 lat bezpieczeństwa żywności w UE - reagowanie na zagrożenia w przyszłości

Najnowszy obraz poglądów obywateli pojawia się w momencie, gdy unijny system bezpieczeństwa żywności, EFSA i organy ds. bezpieczeństwa żywności w kilku państwach członkowskich kończą 20 lat. Organy te zostały utworzone w 2002 r. w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywności w Europie w oparciu o wzmocnione podstawy naukowe, zharmonizowane przepisy i zacieśnienie współpracy na całym kontynencie.

Bernhard Url stwierdził: "Ten kamień milowy jest osiągnięciem dla wielu organizacji, ekspertów naukowych i innych stron zainteresowanych naszym systemem. Zachęcające jest to, że dwie trzecie obywateli europejskich uznaje, że UE i państwa członkowskie pracują wspólnie, a nie w odosobnieniu, aby urzeczywistnić ten cel.

Rosnące tempo innowacji i złożoność techniczna w tym, jak produkujemy, kupujemy i spożywamy naszą żywność, są kolejnymi bodźcami do silnej współpracy między krajami i między dyscyplinami naukowymi.

Eurobarometr z 2022 r. pokazuje również, że większość naszych obywateli uznaje, że stan środowiska, zwierząt i roślin wpływa na zdrowie człowieka. Jest to zachęcające, ponieważ zmierzamy w kierunku zrównoważonych systemów żywnościowych i oceny ryzyka "One Health"."

Silne zaufanie do nauki

Siedmiu na dziesięciu Europejczyków uznaje rolę naukowców w zapewnianiu bezpieczeństwa naszej żywności, a ośmiu na dziesięciu ufa im w zakresie informacji dotyczących bezpieczeństwa żywności. Podobnie wysokie jest zaufanie do instytucji krajowych i unijnych, które wynosi około dwóch trzecich.

Barbara Gallani, szefowa działu komunikacji i partnerstwa w EFSA, powiedziała: "Wyniki te są nieocenione w naszej codziennej pracy, jak również w naszym strategicznym planowaniu długoterminowym.

Opracowaliśmy streszczenia i narzędzia danych dostosowane do potrzeb naszych partnerów z państw członkowskich, aby mogli oni wykorzystać wyniki Eurobarometru do wspierania własnych działań informacyjnych i informacyjnych dotyczących bezpieczeństwa żywności".

Wybrane inne ustalenia

Ponad jedna trzecia Europejczyków ma bardzo wysoki (21%) lub wysoki (17%) poziom wiedzy na temat bezpieczeństwa żywności, tzn. słyszeli o 10 lub więcej z 15 badanych tematów.

Najprawdopodobniej słyszeli o dodatkach do żywności lub napojów (70%), pozostałościach pestycydów w żywności (65%), pozostałościach antybiotyków, hormonów lub sterydów w mięsie (63%) lub chorobach występujących u zwierząt (60%).

Pozostałości pestycydów w żywności (40%) oraz pozostałości antybiotyków, hormonów lub sterydów w mięsie (39%) znajdują się na szczycie listy obaw Europejczyków związanych z bezpieczeństwem żywności. Mniej osób martwiło się chorobami roślin (11%), wykorzystaniem nowych biotechnologii w produkcji żywności (8%) oraz nanotechnologią stosowaną w produkcji żywności (5%).

Około 6 na 10 (61%) wskazuje programy telewizyjne, w odbiorniku telewizyjnym lub przez Internet, jako jedno z głównych źródeł informacji o zagrożeniach związanych z żywnością, a następnie rodzinę, przyjaciół, sąsiadów lub kolegów (44%) oraz wyszukiwarki internetowe (37%), przy czym występują tu istotne różnice między pokoleniami.

Ponad 8 na 10 respondentów ufa lekarzom (89%), naukowcom uniwersyteckim/finansowanym ze środków publicznych (82%) i organizacjom konsumenckim (82%) w zakresie informacji o zagrożeniach związanych z żywnością.

Wyniki badania wśród polskich konsumentów

Wśród polskich konsumentów również koszt i smak są czynnikami kluczowymi, nawet w większym stopniu niż średnia europejska. Bezpieczeństwo i pochodzenie żywności również są istotne(3 i 4 miejsce w UE), jednak to zawartość składników odżywczych jest na 3 miejscu w opinii Polaków.

Jedynie 1/3 polskich konsumentów interesuję się zagadnieniami związanymi z bezpieczeństwem żywności. Dla porównania w UE27 jest to 70%.

Jako 3 zagadnienia związane z bezpieczeństwem żywności Polacy najczęściej wskazywali: dodatki do żywności i napojów, pozostałości antybiotyków oraz składniki modyfikowane genetycznie. Są to również 3 obszary, które najczęściej niepokoją Polaków jeśli chodzi o żywność.

Podobnie rozkłada się wykres związany z opinią Polaków porównujących zdrowe odżywianie i zagrożenia związane z żywnością. Pomad połowa uważa te kwestie za równie istotne. 26% skłania się w stronę zagrożeń, a 19% w stronę zdrowego odżywiania.

Głównym czynnikiem powodującym brak zainteresowania bezpieczeństwem żywności jest założenie, że sprzedawana żywność jest bezpieczna.

Podobnie jak w UE27 lekarze (83%) oraz naukowcy (82%) wskazywani są jako najbardziej godni zaufania jeśli chodzi o kwestie związane z zagrożeniami związanymi z żywnością. Dużym zaufaniem cieszą się również organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska / zdrowiem (77%)

Pełny raport: Badanie Eurobarometru z 2022 r. dotyczące bezpieczeństwa żywności w UE

Arkusze informacyjne dotyczące poszczególnych krajów

Arkusz dotyczący Polski

Źródło:

https://www.efsa.europa.eu/pl/news/cost-concern-eu-consumers-food-safety-close-behind