Krajowe badanie sposobu żywienia i stanu odżywienia populacji polskiej – najnowszy raport NIZP PZH – PIB

NIZP PZH – PIB opublikował raport, w którym zaprezentowano wyniki badań dotyczące sposobu żywienia i stanu odżywienia, które objęły wszystkie grupy ludności Polski. To ogólnokrajowe  badanie przeprowadzone zostało w latach 2019-2020 przy wsparciu finansowym EFSA oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Realizacja badania rozpoczęła się w 2019 r. w Instytucie Żywności i Żywienia i była kontynuowana w NIZP PZH – PIB.

Głównym celem badania było zebranie danych o spożyciu żywności w reprezentatywnych grupach: dzieci, młodzieży, osób dorosłych, w tym osób w starszym wieku oraz wśród wegetarian (dzieci i osób dorosłych) i kobiet w ciąży oraz wdrożenie zgodnej z wytycznymi EFSA metodologii dotyczącej realizacji krajowego badania spożycia żywności oraz przekazanie do EFSA danych o spożyciu żywności w Polsce.

Wyniki badania umożliwiają dokonanie oceny sposobu żywienia i stanu odżywienia różnych grup populacyjnych w Polsce. W raporcie przedstawiono część wyników badania: najważniejsze dane socjo-demograficzne, antropometryczne, dotyczące zwyczajów żywieniowych i innych aspektów związanych z żywieniem oraz częstotliwości spożycia. Bardziej szczegółowe dane, zwłaszcza dotyczące sposobu żywienia, oraz dane dla osób z prób celowych, takich jak wegetarianie i kobiety w ciąży zostaną opisane w oddzielnych publikacjach.

Analiza wyników przedstawionych w raporcie z 2021 r. wykazała, że:

• Większość badanych oceniała stan zdrowia swój lub swoich dzieci jako dobry lub bardzo dobry. Dotyczyło to dzieci, młodzieży i osób dorosłych do 64. roku życia. Natomiast osoby starsze najczęściej oceniały swój stan zdrowia jako przeciętny.
• Wśród osób dorosłych bardzo często występowała nadmierna masa ciała, w tym nadwagę stwierdzono u 52,4% mężczyzn i 32% kobiet, a otyłość odpowiednio u 16,5% i 16,2%.
• Dzieci często spożywały dużą liczbę posiłków w ciągu doby, natomiast osoby dorosłe zwykle ograniczały się do trzech posiłków dziennie.
• Większość badanych nie spożywała wszystkich posiłków o stałych porach, co mogło być związane z częstym pojadaniem między posiłkami.
• Sposób żywienia dzieci, młodzieży i osób dorosłych w wieku do 64 lat najczęściej był dobrze oceniany przez respondentów, przy jednoczesnej deklaracji dobrego poziomu wiedzy żywieniowej. Natomiast osoby starsze przeważnie uważały, że ich sposób żywienia jest przeciętny, deklarując najczęściej dobrą lub dostateczną wiedzę żywieniową.
• U większości badanych nie występowała alergia pokarmowa. U osób deklarujących występowanie alergii, najczęściej była to alergia na białka mleka krowiego i laktozę.
• Częstotliwość spożycia wielu produktów odbiegała od zaleceń. Zbyt rzadko spożywane były warzywa i owoce, pieczywo pełnoziarniste, a w większości grup, poza małymi dziećmi, również mleko i produkty mleczne. Często spożywano mięso czerwone, zwłaszcza wieprzowe, oraz przetwory mięsne, a mały był udział ryb w diecie. Większość badanych często spożywała masło, słodycze oraz potrawy i napoje z dodatkiem cukru, a starsze dzieci i młodzież również słodzone napoje gazowane. Ponadto w jadłospisach młodzieży często występowały dania typu fast food, frytki i słone przekąski. Słone przekąski często spożywane były również przez starsze dzieci.

Ponadto wyniki badania mogą być pomocne w realizacji celów związanych ze zdrowiem publicznym, takich jak: określenie najczęstszych czynników ryzyka zaburzeń stanu zdrowia związanych z żywieniem i stanem odżywienia populacji Polski; rozpoznanie, które grupy ludności są narażone na występowanie niekorzystnych skutków nieprawidłowego żywienia i wymagają szczególnego wsparcia żywieniowego; określenie, jakie nieprawidłowości najczęściej występują w żywieniu i stanie odżywienia wybranych grup, takich, jak wegetarianie i kobiety w ciąży oraz w jakim stopniu mogą one wpływać na ryzyko zaburzeń stanu zdrowia w odniesieniu do populacji ogólnej; aktualizacja norm żywienia i zaleceń żywieniowych dla różnych grup populacyjnych w Polsce; opracowanie nowych programów edukacyjnych i profilaktycznych ukierunkowanych na rozwiązanie aktualnych problemów związanych z żywieniem i stanem odżywienia różnych grup populacyjnych w celu zmniejszenia zachorowalności i umieralności na przewlekłe choroby niezakaźne oraz wydłużenia dalszego przeciętnego trwania życia, w tym lat przeżytych w zdrowiu; dostarczenie informacji istotnych dla tworzenia polityki zdrowotnej państwa.

POBIERZ RAPORT

Źródło: NIZP PZH - PIB