Pięć faktów, które przemysł spożywczy powinien widzieć o porozumieniu CETA

CETA (ang. Comprehensive Economic and Trade Agreement), czyli kompleksowa umowa gospodarczo handlowa pomiędzy Kanadą i Unią Europejską weszła tymczasowo w życie w dniu 21 września 2017 roku.

Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean – Claude Juncker powiedział, że CETA reprezentuje możliwości dla dalszych interesów ekonomicznych i wartości Unii Europejskiej.

„Umowa ta podsumowuje to czym chcemy, aby była nasza polityka handlowa – instrumentem dla wzrostu, z którego korzystają europejskie firmy oraz obywatele, ale także narzędziem do określania naszych wartości, wykorzystania globalizacji oraz kształtowania światowych zasad handlu.”

Europejski Komisarz ds. Handlu Cecilia Malmström była równie optymistycznie nastawiona, mówiąc, że „dla eksporterów z Unii Europejskiej, rzeczy się zmienią. Tymczasowe wejście w życie CETA pozwoli europejskim firmom oraz obywatelom na rozpoczęcie korzystania z korzyści CETA od razu.  Jest to pozytywny sygnał dla światowej gospodarki, który ma potencjał do pobudzenia ekonomicznego wzrostu i stworzenia miejsc pracy”.

Tymczasowe obowiązywanie CETA następuje po zatwierdzeniu przez państwa członkowskie UE, wyrażone za pośrednictwem Komisji oraz Parlamentu Europejskiego. CETA zacznie obowiązywać „w pełni i ostatecznie”, kiedy wszystkie państwa członkowskie UE ratyfikują umowę.

Obecnie, Kanada jest dziewiątym największym eksporterem żywności oraz napojów na europejski rynek, z rocznym eksportem 3,4 mld EUR – 3% całego eksportu UE. Jednocześnie, Kanada jest 20 największym nie–europejskim dostawcą artykułów rolno – spożywczych oraz owoców morza dla Unii Europejskiej z 2,1% udziałem wartym około 900 mln EUR (dane na rok 2015).

Poniżej znajdziecie pięć kluczowych zagadnień, które musi znać każdy producent żywności w związku z wprowadzeniem CETA:

1. Obniżenie opłat celnych oraz zniesienie limitów

CETA zwalnia Kanadę z opłat celnych i otwiera rynek kanadyjski na europejską żywność oraz napoje.

Po całkowitym wprowadzeniu CETA, umowy usuną 99% wszystkich opłat celnych produktów transportowanych pomiędzy Kanadą oraz Unią Europejską. Umożliwi to Unii Europejskiej bezcłowy eksport blisko 92% swoich produktów rolno – spożywczych do Kanady. Opłata cłowa nałożona na wina oraz napoje alkoholowe również zostanie usunięta.

Komisja Europejska twierdzi, że podpisanie umów CETA spowoduje obniżenie cen produktów i co za tym idzie, staną się one bardziej atrakcyjne dla rynku kanadyjskiego, składającego się z konsumentów o wysokich dochodach.

W szczególności Komisja Europejska wierzy, że podpisanie umów CETA utworzy możliwość dla europejskich firm do rozwoju eksportu win, napojów alkoholowych, owoców i warzyw, przetworzonej żywności, tradycyjnych produktów oraz serów do Kanady.

Jednakże, nawet po podpisaniu umów CETA pozostanie kilka produktów z ograniczonymi kwotami, takich jak: wołowina, wieprzowina i słodka kukurydza dla Unii Europejskiej oraz nabiał dla Kanady.

Jeśli chodzi o sery, obecnie eksporterzy z Unii Europejskiej korzystają z bezcłowej kwoty w wysokości 8,000 ton. Kwota ta zostanie w przyszłości podniesiona do 18,500 ton.

Opłaty zostaną usunięte z czekolady i produktów cukierniczych, chleba, ciast, ciastek, które do tej pory obowiązywała taryfa odpowiednio 10% oraz 15%.

2. Ochrona oznaczeń geograficznych (ang. GIs)

Porozumienie CETA będzie również postępem Unii Europejskiej w dążeniu do rozszerzenia międzynarodowego uznania system oznaczeń geograficznych, który został opracowany w celu ochrony produktów o szczególnym znaczeniu dla regionów lub kraju.

"Promocja i ochrona flagowych produktów i napojów w Europie w krajach spoza UE stanowi najwyższy priorytet CETA, podobnie jak w przypadku wszelkich transakcji handlowych w UE", powiedziała Komisja Europejska.

CETA zapewnia ochronę 143 produktom europejskim mającym status ochrony geograficznej, dając im podobny poziom ochrony przed „imitacjami”, jakie otrzymują w Unii Europejskiej.

Produkty objęte umową obejmują np. Chianti z Włoch, Gouda z Holandii, Schwarzwälder Schinken z Niemiec i Pruneaux d'Agen z Francji. Ochrona obejmuje również napoje alkoholowe, sery, mięso i ryby, wyroby cukiernicze, owoce oraz orzechy.

3. Kanada celuje w sprzedaż żywności o wartości dodanej

Według oceny Ottawy, kanadyjskie przedsiębiorstwa oferujące ryby i owoce morza  mają największy potencjał eksportowy, rząd kanadyjski w szczególnośc zwraca uwagę na możliwości eksportowe dostawców łososia, krewetek, homarów oraz przegrzebek.

Również produkty na bazie klonu i sprzedaż świeżych, mrożonych i przetworzonych owoców jagodowych mogą dobrze funkcjonować na rynkach europejskich.

Kanadyjczycy ustalili także swoje cele na rynku UE w odniesieniu do przetworzonych i wartościowych artykułów spożywczych. Obecnie Kanada dostarcza na rynek europejski równowartość 831 mln USD (566 mln EUR) przetworzonej żywności. Oczekuje się, że CETA umożliwi wzrost liczby kanadyjskich przetwórców żywności na rynku europejskim.

Departament Rolnictwa Kanady zauważył, że chociaż Unia Europejska jest ważnym rynkiem eksportu surowców, to jest jednym z niewielu, na które Kanada może eksportować produkty o wartości dodanej.

„Produkty, w których Kanada ma silną pozycję w sektorze przetworzonych produktów spożywczych mogą utrzymać swój zdecydowany udział, ponieważ inne kraje spoza Unii Europejskiej są ukierunkowane na inne kluczowe artykuły, którymi Kanada nie jest tak zainteresowana. Istnieje jednak silna konkurencja jeśli chodzi o produkty z wołowiny, naturalnie zdrowe produkty, miody i różne produkty z roślin oleistych”.

4. Unię Europejską spowalnia lęk przed zachowaniem standardów żywności

Przed przyjęciem CETA w Unii Europejskiej były obecne głosy sprzeciwu, obawiające się o obniżenia standardów bezpieczeństwa żywności.

Raporty poparte przez 13 organizacji prowadzących kampanię przeciwko CETA, w tym Transnational Institute (TNI) oraz War on Want, podkreślają obawy dotyczące wielu zagadnień, zaczynając od dobrostanu zwierząt i dochodów gospodarstw rolnych, a kończąc na harmonizacji przepisów. Jak stwierdza raport, Kanada i Unia Europejska posiadają różne najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości pestycydów.

Jednakże, Komisja Europejska szybko odrzuciła takie obawy po zakończeniu negocjacji w sprawie CETA. „Cały import z Kanady musi spełniać przepisy i uregulowania Unii Europejskiej. Przykładowo, tylko mięso bez hormonów będzie importowane do UE”, nalegała Komisja Europejska.

Niemieckie NGO „Foodwatch” zasugerowało, że wprowadzenie CETA oznacza „zamrożenie” standardów ochrony konsumentów, ponieważ przepisy nie mogą być dalej jednostronnie zmieniane. „Ważne osiągnięcia, takie jak europejska zasada ostrożności, podważana jest przez umowę” podkreśla obawy dotyczące kontroli substancji chemicznych ekonomista Foodwatch Lena Blanken.    

5. Sektor spożywczy z zadowoleniem przyjmuje umów

Organizacje przemysłu spożywczego po obu stronach Atlantyku z zadowoleniem przyjęły podpisanie umów CETA.

Dyrektor Generalny FoodDrinkEurope, Mella Frewen, określiła umowę jako jedną z najbardziej ambitnych i postępowych, jakie kiedykolwiek negocjowano.

„Umowa wzmocni stosunki handlowe oraz inwestycyjne pomiędzy dwoma najbardziej rozwiniętymi i podobnie myślącymi gospodarkami świata, z korzyścią dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia ” powiedziała Frewen.

W Kanadzie CETA została jednak odebrana z mieszanymi odczuciami. Podczas wydarzenia dla eksporterów zorganizowanego przez organizację handlu Food and Consumer Products of Kanada, Adam Taylor, dyrektor Ensight Canada, zauważył, że istnieją pewne obszary, które będą miały „znaczące konsekwencje” dla kanadyjskich firm FMCG.

W szczególności, uznanie oznaczeń geograficznych oznacza, że przykładowo feta, która nie pochodzi z Grecji będzie wymagała etykiety „typu feta”. Niemniej jednak Don Newman, starszy doradca w Ensight Canada, podkreślił że, „Ogólnie CETA jest dobrym rozwiązaniem dla Kanady. Jest to ambitna umowa z XXI wieku, która czyni Kanadę jedynym krajem grupy G7 z preferencyjnym dostępem do UE.”