Uzależniająca żywność może być czynnikiem ryzyka otyłości

Nadwaga i otyłość związane są przede wszystkim z nadmiarem spożywanych kalorii. Badania naukowe sugerują, że istotną rolę w tym kontekście może pełnić uzależnienie od jedzenia.

Radzenie sobie z trudnymi emocjami

Zespół naukowców z Narodowego Uniwersytetu w Córdobie (UNC) w Argentynie przeprowadził badanie ankietowe z udziałem 499 młodych osób w wieku średnio 25 lat, w którym analizowano związek między negatywnymi stanami emocjonalnymi a objawami uzależnienia od pokarmów. „Okazało się, że uczestnicy o większym nasileniu stresu i symptomów depresyjnych mieli tendencję do spożywania produktów wysokoprzetworzonych w celu radzenia sobie z emocjami. Mechanizm ten, jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas, może prowadzić do rozwoju uzależnienia”, wyjaśnia główna autorka pracy, dr Macarena Fernández z UNC.

Osłabione sygnały sytości

Żywność przetworzona zawiera zwykle duże ilości tłuszczu, soli i cukrów prostych, co sprawia, że cechuje ją wysoka smakowitość oraz szybka absorpcja z przewodu pokarmowego, prowadząca do natychmiastowego występowania wywieranych przez nią efektów. Podobnie jak alkohol i tytoń produkty tego typu stymulują regiony mózgu odpowiedzialne za nagradzanie, emocje i motywację. Ich skład powoduje równocześnie, że nie wyzwalają one sygnałów sytości w stopniu porównywalnym z nieprzetworzoną żywnością, sprzyjając nadmiernemu spożyciu energii.

Czynnik ryzyka rozwoju otyłości

Autorzy badania twierdzą, że uzależnienie od jedzenia stanowi czynnik ryzyka rozwoju otyłości, któremu nie poświęcano dotychczas dużo uwagi, a który powinien być uwzględniany przy planowaniu działań służących prewencji i leczeniu tego schorzenia. Ważną, choć w dużej mierze negatywną, rolę odgrywa w tym kontekście przemysł spożywczy. „Pojawienie się produktów wysokoprzetworzonych zmieniło nasze nawyki żywieniowe. Zaczęliśmy zastępować domowe jedzenie posiłkami spożywanymi poza domem, a świeże produkty zamieniliśmy na żywnością przetworzoną”, mówi dr Fernández.

Czy to już uzależnienie?

Należy jednak zaznaczyć, że spożywanie produktów przetworzonych nie zawsze wiąże się z uzależnieniem. Problem pojawia się w momencie, gdy następuje utrata kontroli nad konsumpcją i pojawiają się symptomy odstawienia, takie jak intensywna potrzeba sięgnięcia po żywność przetworzoną w momencie, gdy nie ma do niej dostępu. „Uzależnienie występuje, gdy spożycie substancji zaczyna negatywnie odbijać się na życiu osobistym, społecznym lub zawodowym”, zaznacza dr Fernández. „Zjedzenie ciastka po nieudanym egzaminie nie oznacza jeszcze zaburzenia. Jeśli jednak takie zachowanie staje się powtarzalne i przeradza się w nawyk, może stanowić źródło problemów. A w konsekwencji odbić się na zdrowiu, sprzyjając otyłości czy cukrzycy”, podsumowuje argentyńska badaczka.

Źródła:

1. https://link.springer.com/article/10.1007/s11469-022-00934-7
2. https://www.unc.edu.ar/comunicaci%C3%B3n/comer-por-depresi%C3%B3n-o-estr%C3%A9s-de-manera-recurrente-podr%C3%ADa-facilitar-el-desarrollo-de
3. https://noticiasdelaciencia.com/art/47824/adiccion-a-los-alimentos-un-factor-de-riesgo-poco-estudiado-para-la-obesidad-y-el-sobrepeso?fbclid=IwAR21eNA0nGAVfu4eFHcRzHpzdkUDPWveyRiGIz3Zaqt0pFFjRdnidT6-15U