Wykrywanie toksyn w rybach za pomocą smartfona

Nowe narzędzie biotechnologiczne

Naukowcy z Hiszpanii opracowali nowe narządzie biotechnologiczne, które pozwala na wykrywanie toksyn w rybach i owocach morza. Projekt prowadzony przez specjalistów z Universitat Rovira i Virgili w Tarragonie oraz Instytutu Badań i Technologii Żywności (IRTA) ma na celu stworzenie wiarygodnych i czułych systemów detekcji ciguatoksyn i tetrodotoksyn, niebezpiecznych substancji pochodzących z gatunków tropikalnych, które zaczęły rozprzestrzeniać się również w obrębie Atlantyku i Morza Śródziemnego – prawdopodobnie z powodu zmian klimatu.

Niebezpieczne neurotoksyny

Ciguatoksyny to neurotoksyny wytwarzane przez mikroalgi, które ulegają akumulacji w rybach i innych organizmach wodnych spotykanych w rejonach tropikalnych. Spożycie zanieczyszczonej tą substancją żywności prowadzi do zatrucia zwanego ciguaterą. Objawy obejmują zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego, sercowo-naczyniowego i nerwowego. Ciguatoksyny są termostabilne, co sprawia, że nie można pozbyć się ich w trakcie gotowania czy mrożenia. Ich wykrycie utrudnia także fakt, że są bezbarwne, bezwonne i bezsmakowe. Tetradotoksyny z kolei to neurotoksyny występujące przede wszystkim w rybie fugu, której spożycie w Europie jest zakazane. Okazuje się jednak, że związki te mogą znajdować się także w organizmach innych zwierząt, takich jak jeżowce czy omułki.

Komórki, receptory i aptamery

W ramach hiszpańskiego projektu udało się opracować biosensor, który jest w stanie wykrywać toksyny po przeanalizowaniu oczyszczonych próbek ryb i owoców morza. Bazuje on na trzech kluczowych elementach pozwalających na identyfikację niebezpiecznych substancji: komórkach, receptorach i aptamerach – krótkich fragmentach kwasów nukleinowych, które tworzą specyficzne wiązania z cząsteczkami toksyn.

Biosensor sprzężony ze smartfonem

Innowacyjny biosensor może zostać sprzężony ze smartfonem, bezpośrednio przekazując do telefonu wyniki analizy. „Biorąc pod uwagę rosnącą liczbę przypadków zatruć potrzebujemy szybkich, czułych, skutecznych i, przede wszystkich, mobilnych technologii służących do wykrywania toksyn, ponieważ tego typu urządzenia muszą być proste w użyciu dla producentów, dystrybutorów i sprzedawców, a także pracowników instytucji kontrolujących bezpieczeństwo żywności”, mówi koordynatorka projektu, dr Mònica Campàs z IRTA.

Źródła:

1. https://diaridigital.urv.cat/es/un-biosensor-conectado-al-movil-permitira-detectar-toxinas-en-el-pescado-y-el-marisco-vinculadas-a-intoxicaciones-alimentarias/
2. https://noticiasdelaciencia.com/art/44729/detectar-con-el-telefono-movil-toxinas-en-pescado-y-marisco?fbclid=IwAR0mThQXNKSk9fVBUE3SeDB2C0UE8UWNYRn-MtjIGk0iUJ-t9zufvKMMjn8