Wysokie ceny zbóż odbiły się na marżach przemysłu młynarskiego i paszowego

Dwa wydarzenia ukształtowały rok 2020 w sektorach przetwórstwa zbóż. Obok pandemii COVID-19, która wywarła wpływ na wszystkie sektory gospodarki, na wynikach przedsiębiorstw sektora zbożowego odbił się również wzrost cen zbóż w drugiej połowie roku. Kto zyskał, a kto stracił na drogim ziarnie w Polsce i za granicą?

Wzrost przychodów producentów zbóż

W produkcji zbóż miniony rok upłynął pod znakiem rekordów – rekordowe były zbiory zbóż ogółem, dochodząc według szacunków Sparksa do 33,5 mln ton (wobec 31,4 mln t w 2019 r. oraz 32,7 mln t w dotychczas rekordowym 2014 r.), rekordowy był również eksport zbóż z kraju, wynosząc 9,1 mln ton – więcej niż razem w latach 2018-19 i o 2,5 mln t więcej niż we wcześniej rekordowym, 2016 roku. Tak gwałtowny wzrost eksportu to w dużym stopniu efekt wzrostu cen zbóż na rynkach światowych – notowania pszenicy i kukurydzy na giełdach CBOT i MATIF były na poziomie najwyższym od 2013 roku.

Najwyższe w historii zbiory przy równocześnie wysokim poziomie cen doprowadziły do wzrostu przychodów sektora produkcji zbóż. Według danych PONT Info na podstawie informacji zbieranych przez GUS, w 2020 r. przychody w przedsiębiorstwach z PKD 01.11 (Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu) były o 11,3% wyższe niż rok wcześniej. Dane GUS obejmują jednak jedynie przedsiębiorstwa zatrudniające więcej niż dziewięć osób (w związku z mniejszymi obowiązkami sprawozdawczymi mniejszych podmiotów), przez co duża część przedsiębiorstw – szczególnie w takich sektorach jak rolnictwo - nie jest w nich uwzględniona.

Spadek marż w sektorze młynarskim, lepsza sytuacja w piekarnictwie

Na działalność przemysłu młynarskiego w pierwszej połowie ubiegłego roku wpłynęła przede wszystkim pandemia COVID-19 – produkcja mąki według danych GUS w marcu 2020 r. była o 19,6% wyższa niż rok wcześniej. Produkcja w następnych miesiącach wróciła jednak do normy, a zamknięcie gastronomii i hoteli wpływało na niższe zamówienia produktów przetwórstwa zbóż.

Sumarycznie przychody branży w minionym roku były o 0,5% niższe niż w 2019 roku. Dużo większy spadek odnotowano jednak dla wyników działalności operacyjnej – EBITDA sektora spadła w ujęciu rocznym aż o 13,9%, a na jej spadek oddziałał zdecydowany wzrost kosztów – przede wszystkim wyższe ceny ziarna. Na tle sektora młynarskiego, dużo lepiej poradziła sobie branża piekarnicza, w której spadek przychodów wyniósł 1,7% (łagodzony w wyniku wzrostu przychodów z działalności eksportowej, w przeliczeniu na PLN), a zagregowana EBITDA zmniejszyła się jedynie o 0,1%.

Wysokie ceny zbóż i problemy branży mięsnej negatywnie odbiły się na przemyśle paszowym

Miniony rok przyniósł również spadek marż w przedsiębiorstwach produkujących pasze dla zwierząt gospodarskich. Podobnie jak w przemyśle młynarskim, wyższe ceny zbóż doprowadziły do wzrostu kosztów operacyjnych. Ceny pasz zaczęły natomiast rosnąć dopiero późną jesienią, kiedy ceny pszenicy czy kukurydzy były już o ok. 20% wyższe niż w lipcu i sierpniu. Jest to związane z jednej strony z kontraktacją ziarna z wyprzedzeniem, z drugiej jednak – z problemami branży mięsnej w drugiej połowie ubiegłego roku. Niskie ceny skupu żywca i wynikające z nich niskie przychody producentów mięsa uniemożliwiały wprowadzanie podwyżek cen pasz.

W tej sytuacji, mimo ponad pięcioprocentowego wzrostu przychodów (związanych, podobnie jak w branży młynarskiej, głównie w związku ze wzrostem eksportu), EBITDA sektora spadła aż o 16%. W pierwszych miesiącach 2021 r. na działalność sektora wciąż wpływały wysokie ceny zbóż. Poprawa sytuacji w sektorze drobiu i wieprzowiny pozwoliła jednak na podwyżki cen produktów, pozytywnie oddziałując na marże. Wyższe ceny pasz mogą utrzymać się również w drugiej połowie roku, w związku ze wzrostami notowań zbóż w kontraktach na ziarno z nadchodzących zbiorów. Negatywnie na marże mogą jednak wpłynąć ostatnie wzrosty cen.

Źródło: www.agronomist.pl