Xylella fastidiosa pogromcą upraw?

Xylella fastidiosa to bakteria, która atakuje uprawy wielu roślin – winorośle, drzewa oliwne, śliwy, drzewa cytrusowe, kawowce, dęby, lucernę i wiele innych. Wektorem przenoszenia bakterii są owady. W Ameryce bakteria Xylella fastidiosa uzawana jest za czynnik wywołujący chorobę Pierce’a. Silny rozwój tej choroby pod koniec XIX wieku spowodował ogromne straty w kalifornijskich winnicach. Bakteria odpowiedzialna jest również za liczne chlorozy cytrusowe występujące na terenie Brazylii pod koniec lat 80. Od 2013 roku Xylella fastidiosa stanowi problem w uprawie drzew oliwnych we Włoszech, a w 2015 roku bakteria pojawiła się na uprawach mirtu na południu Francji i na Korsyce.

Do tej pory na świecie zidentyfikowano 6 podgatunków Xylelli fastidiosa - multiplex, pauca, fastidiosa, sandyi, morus, tashke.

Rośliny żywicielskie preferowane przez bakterię są różne, w zależności od jej podgatunku. Na działanie bakterii, zgodnie z opinią EFSA, potencjalnie narażonych jest aż 359 gatunków roślin, z których 200 gatunków zostało uznanych za szczególnie wrażliwe na działanie Xylelli fastidiosa. W Europie bakteria została wykryta na wielu gatunkach roślin, w tym przede wszystkim drzewkach oliwnych, oleandrach, drzewach wiśniowych i migdałowych.

Mechanizm negatywnego oddziaływania bakterii na rozwój rośliny żywicielskiej to uniemożliwienie jej odżywienia poprzez utrudnienie przyjmowania składników odżywczych. Xylella fastidiosa nie przenosi się na człowieka oraz na zwierzęta.

Bakteria rozprzestrzenia się poprzez rozmnażanie oraz sadzenie skażonych roślin. Xylella fastidiosa przenoszona jest również za pośrednictwem owadów. Gatunki owadów, które mogą być jej wektorami nie zostały jeszcze zidentyfikowane. Szacuje się, iż potencjalnie na terenie Francji może to być nawet  51 różnych gatunków. Przenoszeniu choroby z rośliny na roślinę sprzyjają również wszelkie uszkodzenia mechaniczne oraz wykonywanie zabiegów agrotechnicznych z wykorzystaniem tych samych narzędzi.

Xylella fastidiosa występuje w wielu krajach. Sprawia problemy na uprawach prowadzonych na kontynencie amerykańskim: w Brazylii, Argentynie, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Meksyku, Paragwaju, Peru, Puerto Rico, Wenezueli, Hondurasie i na Korsyce. Występuje w Azji, w Iranie i Tajwanie oraz, od niedawna,  na kontynencie europejskim – doniesienia o jej pojawieniu się obejmują takie kraje jak Włochy, Francja, Hiszpania, Niemcy i Czechy.

Objawy, związane z obecnością bakterii nie są charakterystyczne. Rośliny wykazujące widoczne objawy takie jak oparzenia liści czy ich suchość mogą być zdrowe, natomiast rośliny u których nie są widoczne wyraźne zmiany, mogą być zaatakowane przez bakterię. Wśród roślin, na których szczególnie trudno dostrzec zazwyczaj oznaki świadczące o obecności Xylelli fastidiosa wymienia się przede wszystkim kawowce i rośliny ozdobne. W przypadku pojawienia się na roślinie widocznych objawów, ze względu na ich niespecyficzność, trudno powiązać je z obecnością bakterii. Objawy mogą być identyczne jak w przypadku wystąpienia braków w odżywieniu rośliny lub stresu wodnego.

Do tej pory nie został odkryty żaden sposób leczenia roślin, które zostały zaatakowane przez bakterię Xylella fastidiosa. Zgodnie z obowiązującym prawodawstwem, ze względu na ogromne ryzyko jej rozprzestrzeniania się na wiele gatunków roślin, skażone rośliny należy natychmiast niszczyć. Zakazane jest ich rozmnażanie, wprowadzanie do obrotu i przewożenie.

Źródła:

http://agriculture.gouv.fr/