Zboża w Polsce: wysokie zbiory, wysokie ceny. Możliwe spadki w grudniu?

Ceny zbóż podstawowych w Polsce w ostatnich miesiącach odnotowywały systematyczne wzrosty – pomimo wysokiego poziomu zbiorów. Obecny trend to pokłosie wysokich cen na świecie, w ostatnich dwóch tygodniach globalne notowania jednak spadały. Czy znajdzie to odzwierciedlenie na polskim rynku? Krajowe ceny zbóż w grudniu notowały zazwyczaj kilkuprocentowe wzrosty.

Rekordowe zbiory pszenicy, a listopadowe ceny najwyższe od 2012

Według danych MRiRW, w ostatnim tygodniu listopada za tonę pszenicy płacono w skupie ok. 850 zł, w połowie miesiąca ceny były jeszcze o 10 zł wyższe. W porównaniu do połowy sierpnia, ceny na koniec listopada są wyższe o ponad 20%, a wobec analogicznego okresu roku poprzedniego – o 19%. Tak wysokie wartości w listopadzie obserwowano ostatnio przed ośmioma laty, a od czasu sezonu 2012/13 – jedynie przez dwa tygodnie – w lutym ubiegłego roku.

Większa opłacalność eksportu

Na początku 2019 r. wysokie ceny były wynikiem bardzo niskich zbiorów pół roku wcześniej – według danych GUS wyniosły one 9,8 mln ton. Sezon 2020/21 jest natomiast rekordowy – według szacunków GUS, w Polsce zebrano 12,0 mln ton pszenicy. Jednak w związku z wyższymi cenami za granicą i wciąż słabą złotówką (ok. 4,50 za 1 euro), zwiększyła się opłacalność eksportu ziarna, który neutralizuje wpływ wysokich zbiorów i obniża krajową podaż pszenicy.

Wpływ wzrostu cen pszenicy

Globalny wzrost cen pszenicy (oraz innych zbóż, głównie kukurydzy), oddziałuje również na inne zboża – jęczmień, żyto czy pszenżyto. Cena skupu jęczmienia konsumpcyjnego w Polsce pod koniec listopada była o ponad 20% wyższa niż w połowie sierpnia, a paszowego – o 14,5% wyższa. Niższe były wzrosty w skali roku – wyniosły odpowiednio 8,7% i 6,8%.

Rosną ceny jęczmienia, żyta i pszenżyta

Na przestrzeni ostatnich miesięcy, podobną skalę zmian zaobserwowano w cenach skupu żyta i pszenżyta. Za tonę żyta konsumpcyjnego obecnie płaci się ok. 575 zł/t, o 16,7% więcej niż w połowie sierpnia. Wzrosty cen żyta i pszenżyta paszowego były w tym okresie jeszcze większe i wynosiły 21-22%. W skali roku ceny żyta konsumpcyjnego spadły tylko o 0,5%, a żyta paszowego są nawet wyższe o blisko 9% – a to wszystko mimo zbiorów na poziomie 3,1 mln ton (wobec 2,5 mln ton w sezonie 2019/20). Polska jest znaczącym światowym producentem i konsumentem żyta, więc zbiory w kraju mają zazwyczaj większe przełożenie na ceny.

Globalne ceny przestały rosnąć.

Poprawa sytuacji pogodowej u największych eksporterów zbóż doprowadziła do spadków cen w ostatnich tygodniach. Na paryskim MATIF-ie w okresie 24.11– 7.12 ceny pszenicy obniżyły się o 4,7%, a kukurydzy – o 5,2%. Mniejsze wahania odnotowano za oceanem – na giełdzie CBOT w Chicago spadki w tym okresie wyniosły odpowiednio 3,7% oraz 0,6%.

Co z polskimi cenami?

W Polsce ceny zbóż w listopadzie kontynuowały trend wzrostowy – wprawdzie pszenica konsumpcyjna w ostatnim tygodniu listopada była o 1,3% tańsza niż w dwa tygodnie wcześniej, lecz pozostałe kategorie, przede wszystkim zbóż paszowych – pszenicy, jęczmienia, żyta – odnotowywały na przestrzeni dwóch tygodni wzrosty o odpowiednio 1,1%, 1,6% i 4,4%. Jednak dane rynkowe za pierwsze dni grudnia wskazują na obniżenie się cen skupu pszenicy o ok. 2%. Jest to największy taki spadek od przełomu lipca i sierpnia, kiedy na rynek zaczęło wpływać ziarno z tegorocznych żniw.

Sytuacja w grudniu

W ostatniej dekadzie grudzień był zazwyczaj czasem wzrostów cen zbóż w Polsce (przeciętnie o ok. 3% w ujęciu miesięcznym). Jednak w bieżącym roku dalsza poprawa warunków pogodowych u największych globalnych eksporterów zbóż mogłaby doprowadzić do spadku notowań na świecie i w Polsce.

Źródło: www.agronomist.pl