EFSA oceniła nadzwyczajne zastosowania insektycydów w uprawie buraków cukrowych

EFSA zakończyła ocenę zezwoleń nadzwyczajnych przyznanych przez 11 państw członkowskich UE na stosowanie insektycydów na bazie neonikotynoidów na buraku cukrowym w latach 2020 i 2021.

Oceny obejmują 17 zezwoleń nadzwyczajnych na środki ochrony roślin zawierające klotianidynę, imidachlopryd, tiametoksam i tiaklopryd, udzielonych przez Belgię, Chorwację, Danię, Finlandię, Francję, Niemcy, Litwę, Polskę, Rumunię, Słowację i Hiszpanię.

Stosowanie imidachloprydu, tiametoksamu i klotianidyny w UE zostało zakazane w 2018 r., a w styczniu 2020 r. zatwierdzenie tiakloprydu nie zostało odnowione. Środki były zgodne z ocenami EFSA, które wykazały, że pierwsze trzy substancje stanowią zagrożenie dla zdrowia pszczół, a stosowanie tiakloprydu może prowadzić do zanieczyszczenia wód gruntowych.

W 2020 r. Komisja Europejska zwróciła się do EFSA o ocenę, czy zezwolenia nadzwyczajne udzielone przez państwa członkowskie były uzasadnione, ponieważ istniało zagrożenie dla upraw, „którego nie można powstrzymać w żaden inny rozsądny sposób”, zgodnie z rozporządzeniem UE w sprawie środków ochrony roślin.

EFSA stwierdziła, że we wszystkich 17 przypadkach zezwolenia w sytuacjach nadzwyczajnych były uzasadnione, ponieważ nie były dostępne żadne alternatywne produkty lub metody – chemiczne lub niechemiczne – albo istniało ryzyko, że agrofag może stać się odporny na dostępne produkty alternatywne.

Co zrobiła EFSA?

Jedenaście państw członkowskich udostępniło EFSA oryginalne wnioski o zezwolenia w sytuacjach nadzwyczajnych, a także pełne oceny, które przeprowadziły przed przyznaniem zezwoleń.

EFSA zleciła tłumaczenie informacji na język angielski, a następnie oceniła je oraz uzasadnienia zezwoleń awaryjnych udzielonych przez władze krajowe.

Oceny dokonano dla każdej substancji. Na przykład jedno państwo członkowskie zezwoliło na stosowanie dwóch neonikotynoidów w uprawie buraków cukrowych – klotianidyny i tiametoksamu – w związku z czym przeprowadzono dwie oceny. Każda ocena została dalej podzielona na oceny kombinacji substancji/agrofagów, np. klotianidyna/mszyce, imidaklopryd/mucha buraczana i tak dalej.

Państwa członkowskie były zobowiązane do wymienienia, dla każdego ocenianego agrofaga, wszystkich dostępnych pestycydów dopuszczonych na ich terytorium w celu zwalczania tego agrofaga buraka cukrowego, a także wszystkich dostępnych metod kontroli innych niż owadobójcze. Wymagano od nich również dostarczenia informacji na temat prowadzonych lub planowanych badań dotyczących zwalczania szkodników.

Metody i narzędzia

Zezwolenia zostały ocenione na podstawie protokołu opublikowanego przez EFSA w 2017 r. w celu oceny wniosków o stosowanie środka owadobójczego na podstawie konieczności kontrolowania poważnego zagrożenia dla zdrowia roślin. Protokół wymaga uwzględnienia w ocenie wszystkich dostępnych insektycydowych i nieinsektycydowych metod kontroli.

Sesja informacyjna w celu przedstawienia prac przeprowadzonych nad zezwoleniami w sytuacjach nadzwyczajnych odbędzie się 30 listopada 2021 r. EFSA skorzysta również z tej okazji, aby zebrać informacje zwrotne od zainteresowanych stron, czy istnieje potrzeba opracowania bardziej szczegółowego narzędzia dla państw członkowskich do oceny sytuacji nadzwyczajnych stosowania pestycydów, biorąc pod uwagę doświadczenia zdobyte w dwóch ostatnich ćdziałaniach (EFSA przeprowadził podobną serię ocen w 2018 r .).

Specjalne narzędzie poprawiłoby sposób, w jaki państwa członkowskie oceniają przyszłe zastosowania pestycydów w sytuacjach nadzwyczajnych i mogłoby przyczynić się do osiągnięcia celów wyznaczonych w strategiach bioróżnorodności i strategii „od pola do stołu” w zakresie ograniczania stosowania pestycydów i promowania alternatywnych środków ochrony zbiorów przed szkodnikami i chorobami.

Zainteresowane strony mogą zarejestrować się na sesję informacyjną tutaj.

• Ocena zezwoleń nadzwyczajnych udzielonych przez Polskę na środki ochrony roślin zawierające imidachlopryd, tiaklopryd lub tiametoksam

Źródło: EFSA