EFSA opublikowała raport dot. wpływu zmian klimatu na bezpieczeństwo żywności

Zmiana klimatu stanowi istotny czynnik pojawiającego się ryzyka. Podczas gdy szeroki zakres badań i raportów prognozuje wpływ zmian klimatu na bezpieczeństwo żywności, to przyszłe wyzwania dla bezpieczeństwa żywności i pasz, zdrowia roślin i zwierząt oraz jakości odżywczej zwykle nie są dogłębnie badane.

Międzynarodowy zespół naukowców pod przewodnictwem EFSA opracował metodologię do identyfikowania i definiowania pojawiających się zagrożeń dla bezpieczeństwa żywności i pasz, zdrowia roślin i zwierząt oraz jakości składników odżywczych związanych ze zmianami klimatu. Podejście to - zwane CLEFSA („Zmiany klimatu jako czynnik pojawiających się zagrożeń dla bezpieczeństwa żywności i pasz, zdrowia roślin, zwierząt i jakości odżywczej”) - opisano w najnowszym raporcie, który zawiera „zestawienia wyników”, które charakteryzują możliwe skutki zmiany klimatu i mają szeroki zakres zagadnień związanych z bezpieczeństwem żywności.

Pełna treść raportu

Projekt CLEFSA, który trwał od 2018 do 2020 r. i miał na celu opracowanie metod oraz narzędzi do identyfikowania i definiowania pojawiających się zagrożeń związanych ze zmianami klimatu poprzez:

• długoterminowe przewidywanie wielu pojawiających się zagrożeń przy użyciu scenariuszy zmian klimatu;
• skanowanie horyzontu i crowdsourcing w celu gromadzenia sygnałów z różnych źródeł informacji;
• rozszerzenie sieci wiedzy o ekspertów z międzynarodowych agencji UE i ONZ;
• zaprojektowanie narzędzi „analizy decyzji opartych na wielu kryteriach w celu zdefiniowania zagrożeń dla bezpieczeństwa żywności, pasz, zdrowia roślin, zwierząt i jakości odżywczej.

CLEFSA zidentyfikował wiele problemów związanych ze zmianami klimatu, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo żywności w Europie.

• Zmiana klimatu może potencjalnie powodować, intensyfikować lub modyfikować występowanie i nasilenie niektórych chorób przenoszonych przez żywność oraz ustanawiać inwazyjne gatunki obce szkodliwe dla zdrowia roślin i zwierząt.
• Ma wpływ na zdarzenie, intensywność i toksyczność zakwitów potencjalnie toksycznych alg morskich i słodkowodnych oraz bakterii, dominację i trwałość różnych pasożytów, grzybów, wirusów, wektorów i gatunków inwazyjnych, szkodliwych dla zdrowia roślin i zwierząt.
• Zmiany klimatu prawdopodobnie spowodują (ponowne) pojawienie się nowych zagrożeń, zwiększą narażenie lub podatność na znane zagrożenia i zmienią poziomy mikro- i makroelementów w żywności oraz paszach.

Ze względu na charakter wyzwania lista ta jest nieuchronnie niekompletna i niewątpliwie niespodziewane zdarzenia czekają na nas w przyszłości.

Działania prewencyjne UE

UE i państwa członkowskie zobowiązały się do przekształcenia Europy w energooszczędną i niskoemisyjną gospodarkę do 2050 r., obniżając emisje o 80–95% w porównaniu z poziomami z 1990 r. Oprócz ograniczenia emisji dwutlenku węgla i walki z globalnym ociepleniem, ramy działań UE w dziedzinie klimatu obejmują strategie UE i krajowe dotyczące adaptacji do klimatu. Kilka z nich wiąże się z bezpieczeństwem żywności i pasz, np. rozwój roślin odpornych na suszę, nowa infrastruktura nawadniająca, zmiana terminu sadzenia roślin, stosowanie dodatkowych nawozów.

Inne ważne inicjatywy na poziomie europejskim obejmują:

• Climate-ADAPT - jest partnerstwo między Komisją Europejską i Europejską Agencję Środowiska (EEA). EEA opublikowała również obszerny raport na temat wyzwań i szans związanych z adaptacją do zmian klimatu w sektorze rolnym w Europie.
• Grupa Głównych Doradców Naukowych Komisji Europejskiej (GCSA) jest kluczowym elementem mechanizmu doradztwa naukowego (SAM), który zapewnia kolegium komisarzy niezależne doradztwo naukowe w konkretnych kwestiach politycznych. GCSA opracowuje opinię naukową na temat zrównoważonego unijnego systemu żywności, który uwzględni skutki zdrowotne związane ze zmianami klimatu w Europie.
• Rada Doradcza ds. Nauki Europejskiej - składająca się z krajowych akademii nauk z państw członkowskich UE, Norwegii i Szwajcarii - niedawno opublikowała raport na temat konieczności działań na rzecz klimatu w celu ochrony zdrowia ludzkiego w Europie, w którym wyszczególniono możliwości adaptacji w celu zmniejszenia wpływu zmiany klimatu, a także w celu złagodzenia, aby wykorzystać korzyści wynikające z dekarbonizacji.

Źródło: http://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/climate-change-and-food-safety