Mniej niż połowa polskich konsumentów ma zaufanie do systemu żywnościowego — wynika z ogólnoeuropejskiego badania

• Badanie przeprowadzone wśród 20 000 osób w 18 krajach europejskich wykazało, że polscy konsumenci mają mniejsze zaufanie do producentów żywności i władz niż wynosi średnia europejska
• Trzy czwarte Europejczyków twierdzi, że chce żyć w sposób zrównoważony, ale tylko połowa bierze pod uwagę zrównoważony rozwój w swoich wyborach żywieniowych
• Konsumenci zgłaszają obawy związane z wpływem systemu żywności na środowisko, ponieważ tylko jedna trzecia uważa, że żywność jest zrównoważona.

Nowe ogólnoeuropejskie badanie ponad 20 000 konsumentów wykazało, że mniej niż połowa z nich ma zaufanie do branży spożywczej, a zaledwie jedna trzecia uważa, że spożywana przez nich żywność jest zrównoważona.

EIT Food Trust Report przeprowadził ankietę wśród 20 326 konsumentów z 18 krajów europejskich, aby zmierzyć zaufanie do systemu żywnościowego oraz produktów spożywczych. Raport zawiera dane z EIT Food TrustTracker® 2021, , sprawdzonego narzędzia do pomiaru zaufania konsumentów, które działa od 2018 roku, a także jakościowe badanie poglądów poszczególnych osób w całej Europie. EIT Food jest wspierane przez Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT), organ Unii Europejskiej, a badanie zostało przeprowadzone przez konsorcjum europejskich partnerów akademickich, w tym Uniwersytet w Reading, Europejska Rada Informacji o Żywności (EUFIC), Uniwersytet Aarhus, KU Leuven oraz Uniwersytet Warszawski.

Mniej niż połowa konsumentów w Polsce (44%) i Europie jako całości (47%) twierdzi, że ma zaufanie do autentycznościproduktów spożywczych. Z raportu wynika, że zaledwie 48% konsumentów w całej Europie deklaruje, że ufa producentom żywności i władzom, podczas gdy ponad jedna czwarta (odpowiednio 25% i 29%) aktywnie im nie ufa.

W Polsce zaufanie do producentów i władz wynosi odpowiednio 44% i 30% — co wskazuje, że polscykonsumenci są bardziej sceptycznie nastawieni niż inni konsumenci w całej Europie.

Analizując tę kwestię bardziej szczegółowo, o ile europejscy konsumenci na ogół uważają, że producenci są kompetentni (58% konsumentów zgadza się z tym stwierdzeniem) i posiadają niezbędne umiejętności (55%), tylko jedna trzecia uważa, że są oni wystarczająco otwarci (37%) lub uczciwi w kwestii swojej roli w systemie żywnościowym (36%) — co wskazuje na brak przejrzystości jako przyczynę tego braku zaufania.

Podobnie dla władz kwestia przejrzystości i zaangażowania konsumentów jest również problemem, ponieważ tylko 39% obywateli europejskich uważa, że władze są wystarczająco otwarte, a 37% uważa, że robią wystarczająco dużo, aby słuchać opinii zwykłych ludzi.

Detaliści cieszą się jednak większym zaufaniem społecznym — ponad połowa (54%) konsumentów deklaruje, że ufa detalistom pod względem ich kompetencji, otwartości i troski. W Polsce wartość ta ponownie jest niższa od średniej: 49%.

Tymczasem zaufanie do rolników jest najwyższe ze wszystkich grup w branży spożywczej, a zaufanie wyraża 67% konsumentów (65% w Polsce).

Wybór zrównoważonej żywności

Społeczeństwo europejskie jest zaniepokojone wpływem systemu żywnościowego na środowisko, a tylko jedna trzecia (37%) uważa, że ich żywność jest zrównoważona.

Z raportu wynika również, że 76% Europejczyków (w Polsce odsetek ten wzrósł do 82%) twierdzi, że jest zmotywowanych do życia w sposób zrównoważony, podczas gdy zaledwie połowa (51%) bierze pod uwagę zrównoważoną żywność. Wskazuje to na istnienie luki między chęcią dokonywania przez konsumentów wyborów, które chronią planetę, a rzeczywistymi zmianami stylu życia, które mają wpływ na środowisko — tzw. luka między deklaracją a zachowaniem.

W Polsce natomiast 6 na 10 konsumentów (61%) twierdzi, że odżywia się w sposób zrównoważony, co wskazuje, że polscy konsumenci częściej podejmują kroki — lub są przekonani, że je podejmują — w celu odżywiania się w sposób lepszy dla naszej planety.

Jeśli chodzi o innowacje w produktach spożywczych, 37% Europejczyków jest otwartych na przyjęcie nowej żywności, ale większość jest niezdecydowana — co wskazuje na to, że system żywnościowy ma więcej do zrobienia w zakresie promowania zaufania do innowacji w żywności.

Saskia Nuijten, dyrektor ds. komunikacji i zaangażowania publicznego w EIT Food, mówi: „Ludzie są w centrum naszej misji, aby europejski system żywnościowy był zdrowszy i bardziej zrównoważony. Pomoc w budowaniu zaufania między konsumentami a sektorem spożywczym ma kluczowe znaczenie dla poprawy jakości żywności dla wszystkich”.

„Oprócz innowacji, które pomogą nam przekształcić nasz system żywności, obywatele potrzebują i chcą mieć dostęp do lepszych oraz bardziej przejrzystych informacji. Rośnie pragnienie prostoty i jasności, a pandemia sprawiła, że wiele osób na pierwszym miejscu stawia wartości społeczne. W szczególności konsumenci cenią sobie przejrzystość na każdym etapie łańcucha żywnościowego, a sektor spożywczy musi się rozwijać, aby sprostać temu wyzwaniu”.

Dr Anna Macready, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu w Reading, mówi: „System żywnościowy musi zostać przekształcony, jeśli chcemy zapewnić wszystkim zdrową i zrównoważoną żywność. Nie uda nam się tego osiągnąć bez włączenia konsumentów w tę inicjatywę, tak aby mogli wierzyć, że żywność, którą spożywają, jest dobra zarówno dla nich, jak i dla naszej planety. W miarę jak opracowujemy innowacje i technologie niezbędne do uodpornienia systemu żywnościowego na przyszłe wyzwania, musimy w większym stopniu angażować się w bezpośredni kontakt z konsumentami, wspierając ich w podejmowaniu właściwych decyzji, które prowadzą do zdrowszego i bardziej zrównoważonego stylu życia”.

Maxine Roper, współzałożycielka firmy Connecting Food, start-upu EIT Food RisingFoodStar, który wykorzystuje technologię blockchain do zwiększenia transparentności żywności, mówi: „Transparentność to przede wszystkim nawiązywanie kontaktu z konsumentami w sposób, który pomoże im zaufać i zrozumieć, w jaki sposób produkowana jest żywność. W przeszłości sposób, w jaki marki spożywcze były wprowadzane na rynek, prowadził niekiedy do wyolbrzymiania lub podawania nieprawdziwych informacji o produkcie, co ze zrozumiałych względów skłaniało wielu konsumentów do sceptycznego podejścia do otrzymywanych informacji. Zamiast tego potrzebujemy jasnych i dostępnych danych na temat możliwości śledzenia łańcuchów dostaw, aby pomóc konsumentom w budowaniu większego zaufania do łańcucha żywnościowego”.

Aby uzyskać więcej informacji, prosimy o kontakt: ewa.rzeszowska@eitfood.eu.

Informacje o badaniu

EIT Food TrustTracker® to oparte na badaniach, wiarygodne narzędzie do pomiaru zaufania konsumentów. Analizuje ono zaufanie europejskich konsumentów do łańcucha wartości żywności w poszczególnych krajach i na przestrzeni czasu przy użyciu zatwierdzonych skal pomiarowych — w tym przekonanie o kompetencjach, staranności i otwartości jego uczestników oraz zaufanie do autentyczności produktów żywnościowych ( zdrowotności, bezpieczeństwa, zrównoważenia i smaku). W pierwszym roku działalności: 2018, TrustTracker® przebadał online ponad 5 000 konsumentów W 2020 roku liczba konsumentów wzrosła do ponad 19 800 w 18 krajach europejskich: Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Izrael, Włochy, Holandia, Polska, Portugalia, Rumunia, Hiszpania, Szwajcaria, Turcja i Wielka Brytania. Badanie zostało przeprowadzone przez konsorcjum europejskich partnerów akademickich pod kierownictwem Uniwersytetu w Reading, z Europejską Radą Informacji o Żywności (EUFIC), Uniwersytetem Aarhus, KU Leuven oraz Uniwersytetem Warszawskim.

Ankieta została przeprowadzona w 2021 roku przez Ipsos. W badaniu wzięło udział 20 326 europejskich konsumentów żywności w wieku powyżej 18 lat, którzy byli równomiernie podzieleni między 18 krajów oraz reprezentatywni dla danego kraju pod względem wieku, płci i regionu. W celu porównania zmian w czasie wykorzystujemy stałą próbę z 5 krajów, która jest badana przez TrustTracker® co roku od 2018: Francja, Niemcy, Polska, Hiszpania, Wielka Brytania.

Oprócz ankiety EIT Food przeprowadził również badanie jakościowe z udziałem osób z całej Europy, aby lepiej zrozumieć potrzeby, pragnienia, postrzeganie, intencje, pytania, obawy i pomysły obywateli dotyczące produktów żywnościowych oraz systemu żywnościowego. Spostrzeżenia przedstawione w raporcie pochodzą z jakościowego badania internetowego z udziałem ponad 200 uczestników z 18 krajów (Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Izrael, Włochy, Holandia, Polska, Portugalia, Rumunia, Hiszpania, Szwajcaria, Turcja i Wielka Brytania), przeprowadzonego przez Future of Food Institute w 2020 i 2021 roku, a także z pogłębionych grup tematycznych z udziałem 38 konsumentów z całej Europy w listopadzie i grudniu 2021 roku.

Informacje o EIT Food

EIT Food to największa na świecie i najbardziej dynamiczna społeczność zajmująca się innowacjami w dziedzinie żywności. Przyspieszamy innowacje, aby zbudować przyszłościowy system żywnościowy, który będzie produkować zdrową i zrównoważoną żywność dla wszystkich. 

Mając wsparcie Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT), organu Unii Europejskiej, inwestujemy w projekty, organizacje i jednostki, które akceptują nasze cele w zakresie stworzenia zdrowego i zrównoważonego systemu żywnościowego. Wyzwalamy potencjał innowacji w firmach i uniwersytetach, a także tworzymy i wspomagamy wdrożenia w rolnictwie, by wprowadzać na rynek nowe technologie i produkty. Wyposażamy przedsiębiorców i profesjonalistów w umiejętności niezbędne do przekształcenia systemu żywnościowego, stawiając konsumenta w centrum, i pomagamy budować zaufanie poprzez ponowne uświadomienie pochodzenia żywności.  

Jesteśmy jedną z ośmiu społeczności zajmujących się innowacjami ustanowionych przez Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT), niezależny organ UE ustanowiony w 2008 r. mający na celu promowanie innowacji i przedsiębiorczości w całej Europie.

Dowiedz się więcej na www.eitfood.eu lub śledź nas w mediach społecznościowych: Twitter, Facebook, LinkedIn, YouTube oraz Instagram.