Komisja Europejska (KE) przedstawiła projekt aktu prawnego ograniczającego stosowanie ekstraktów z zielonej herbaty w żywności. Aktualna wersja projektu Rozporządzenia Komisji nie przewiduje okresu przejściowego.

WPROWADZENIE

Kilka lat temu wybrane państwa członkowskie UE i Norwegia przedstawiły badania wskazujące na to, że ekstrakt z zielonej herbaty zawierający (-)- 3-galusan epigallokatechiny stosowany w suplementach diety może być niebezpieczny dla zdrowia. KE zwróciła się do EFSA o przygotowanie opinii w tym zakresie.

EFSA stwierdził, że katechiny z naparów z zielonej herbaty przygotowywane w tradycyjny sposób oraz odtworzone napoje o składzie równoważnym do tradycyjnych naparów z zielonej herbaty są ogólnie uważane za bezpieczne zgodnie z zasadą domniemania bezpieczeństwa, pod warunkiem, że spożycie odpowiada zgłoszonemu spożyciu w państwach członkowskich. Średnie dzienne spożycie 3-galusanu (-)-epigallokatechiny wynikające ze spożywania naparów z zielonej herbaty wynosi od 90 do 300 mg/dzień.

EFSA stwierdził też, w oparciu o dostępne dane dotyczące potencjalnego niekorzystnego wpływu katechin zielonej herbaty na wątrobę, że przyjmowanie dawek równych lub większych niż 800 mg (-)- 3-galusanu epigallokatechiny dziennie w postaci suplementów diety indukuje statystycznie istotny wzrost transaminaz w surowicy co wskazuje na uszkodzenie wątroby.

Z Opinii wynika, że istnieje szereg wątpliwości dotyczących narażenia na katechiny zielonej herbaty oraz skutków biologicznych i toksykologicznych. W związku z tym nie był w stanie wskazać poziomu spożycia katechin z zielonej herbaty, które nie budzi obaw o szkodliwe skutki dla zdrowia, dla populacji ogólnej oraz, w stosownych przypadkach, dla wrażliwych podgrup populacji. Skład chemiczny, w tym zawartość 3-galusanu (-)-epigallokatechiny, różni się znacznie w zależności od odmiany rośliny, środowiska uprawy, pory roku, wieku liści i warunków wytwarzania. Ponadto istnieje niepewność co do tego, czy po długotrwałym stosowaniu ekstraktów z zielonej herbaty występują poważniejsze skutki dla wątroby.

Biorąc pod uwagę, że:

§  nie można ustalić dziennego spożycia katechin z zielonej herbaty w żywności, które nie budziłoby obaw o zdrowie człowieka,
§  znaczący szkodliwy wpływ na zdrowie związany jest z dziennym spożyciem 3-galusanu (-)-epigallokatechiny równym lub przekraczającym 800 mg,

podjęta została decyzja o tym, żeby zabronić stosowania ekstraktów z zielonej herbaty zawierających 800 mg lub więcej 3-galusanu (-)-epigallokatechiny w żywności, w tym w suplementach diety

Od strony formalnej wygląda to w ten sposób, że „Ekstrakt z zielonej herbaty zawierający 3-galusan epigallokatechiny” zostanie umieszczony w części B [Substancje podlegające ograniczeniom] załącznika III do rozporządzenia (WE) nr 1925/2006[1], a jego dodawanie do żywności lub stosowanie w produkcji żywności będzie dozwolone wyłącznie zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku.

Bazując na propozycji KE ograniczenie stosowania będzie wyglądało w następujący sposób:

1. substancja, której stosowanie będzie ograniczone:
Ekstrakt z zielonej herbaty zawierający 3-galusan epigallokatechiny stosowany w żywności, w tym w napojach*, oraz w suplementach diety w rozumieniu dyrektywy 2002/46/WE
* z wyłączeniem naparów z zielonej herbaty przygotowywanych w tradycyjny sposób i odtworzonych napojów (zawierających co najmniej 0,12 g suchej masy ekstraktów z herbaty w 100 ml) o składzie równoważnym do tradycyjnych naparów z zielonej herbaty.

Ta informacja zostanie również wprowadzona do Części C załącznika III rozporządzenia 1925/2006 [Substancje podlegające kontroli przez Wspólnotę].

2. Warunki stosowania:
Pojedyncza porcja żywności lub suplementu diety do dziennego spożycia zawiera mniej niż 800 mg-3-galusanu (-)-epigallokatechiny

3. Dodatkowe informacje na etykiecie
Deklaracja poziomu zawartości katechin oraz zawartość 3-galusanu (-)-epigallokatechiny na porcję produktu.

Ostrzeżenia:

„Nie należy spożywać, jeśli spożywasz już inne produkty zawierające zieloną herbatę”.
„Nie powinien być spożywany przez kobiety w ciąży lub karmiące piersią, dzieci poniżej 18 roku życia”.
„W przypadku problemów zdrowotnych zasięgnij porady lekarza w sprawie spożywania tego produktu”.
„Nie należy spożywać na czczo”.

ZNACZENIE DLA FIRM

Przyjęcie rozporządzenia Komisji spowoduje zakaz wprowadzania do obrotu produktów, które nie będą spełniały nowych wymagań odnośnie poziomu zawartość 3-galusanu (-)-epigallokatechiny oraz zobowiąże do wprowadzenia zmian w oznakowaniu w odniesieniu do produktów, które będzie można wprowadzać do obrotu na warunkach określonych w załączniku.

Rozporządzenie ma wejść w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Aktualnie projekt rozporządzenia jest przedmiotem konsultacji społecznych, które zakończą się 3 listopada 2021 r.

[1] Rozporządzenie (WE) nr 1925/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie dodawania do żywności witamin i składników mineralnych oraz niektórych innych substancji (Dz. U. UE. L. z 2006 r. Nr 404, str. 26 z późn. zm.).