Nowe techniki dezynfekcji żywności – alternatywy dla chloru

Nowa inicjatywa UE

Wykorzystanie chloru do oczyszczania owoców i warzyw jest powszechnie praktykowane w przemyśle spożywczym, pomimo licznych zastrzeżeń co do bezpieczeństwa takich zabiegów. W celu zwiększenia bezpieczeństwa żywności, Unia Europejska powołała specjalną inicjatywę, której zadaniem jest opracowanie alternatywnych, przyjaznych dla środowiska technik dezynfekcji sprzętu przemysłowego oraz produktów spożywczych.

SUSCLEAN

Poważnym wyzwaniem dla branży świeżych owoców i warzyw jest obecnie redukcja wykorzystania chloru, przy jednoczesnym zachowaniu takiego samego lub wyższego poziomu higieny produktów. Istnieje potwierdzona naukowo zależność między stosowaniem chloru a powstawaniem w wodzie związków o charakterze kancerogennym. Ponadto sektor minimalnie przetworzonych warzyw (MPV) w dużym stopniu skorzystałby ze zmniejszenia zużycia wody, a także ograniczenia emisji ścieków. Mając na uwadze te czynniki, prace w ramach finansowanego przez UE projektu SUSCLEAN (ang. Sustainable Cleaning and Disinfection in Fresh-Cut Food Industries) będą skoncentrowane przede wszystkim na opracowaniu nowego sprzętu oraz technik oczyszczania, które charakteryzować będzie wysoki poziom bezpieczeństwa i niewielki wpływ na środowisko naturalne.

Mikroorganizmy w łańcuchu żywnościowym

Na podstawie badań przeprowadzonych w zakładach przetwórstwa MPV uzyskano dane dotyczące dynamiki różnych gatunków mikroorganizmów odpowiedzialnych za psucie się produktów w łańcuchu żywnościowym. Informacje te wykorzystano do identyfikacji kluczowych etapów, na których dochodzi do zanieczyszczenia, o umożliwi opracowanie nowych metod czyszczenia i dezynfekcji. Równocześnie stworzono innowacyjne techniki detekcji, które pozwalają w łatwy sposób kontrolować stopień świeżości produktów, monitorować wskaźniki higieniczne oraz wykrywać obecność patogenów zarówno na powierzchni urządzeń przemysłowych, jak również w samej żywności.

Obiecujące rezultaty

Po przeprowadzeniu analiz i przeglądzie piśmiennictwa w warunkach laboratoryjnych ocenione zostały różne metody oczyszczania i odkażania, zarówno fizyczne, jak i chemiczne. Skupiono się przede wszystkim na możliwości zastąpienia badanymi technikami stosowanych aktualnie metod z wykorzystaniem chloru, a także na ich przydatności do dezynfekcji urządzeń oraz wody w procesie produkcji MPV. Zespół ekspertów wybrał najskuteczniejsze technologie i oszacował ich wartość pod kątem ograniczenia zużycia wody i chloru – rezultaty przeprowadzonych badań są pod tym względem obiecujące.

Wzrost konkurencyjności

Po zakończeniu opracowywania i testowania nowych metod, przystąpiono do oceny wpływu nowych strategii na środowisko naturalne poprzez analizę ich cyklu życia zgodnie z dyrektywą ws. zintegrowanego zapobiegania i zmniejszania zanieczyszczeń (IPPC). Wyniki projektu SUSCLEAN bez wątpienia przyczynią się do zwiększenia dostępności minimalnie przetworzonych warzyw, a także pomogą zmniejszyć ryzyko zakażenia związanego z konsumpcją zanieczyszczonych produktów. Czynniki te pozwolą na wzrost konkurencyjności europejskiego sektora MPV.

Źródło:

• https://cordis.europa.eu/result/rcn/150883_es.html
• http://susclean.eu/