Paszportyzacja polskiej żywności – nowatorski projekt w skali światowej

Skąd pochodzi żywność, jaka jest jej jakość i jakim została poddana zabiegom – konsumenci coraz częściej poszukują wiarygodnych informacji o produktach żywnościowych. Sprawne zbieranie i przekazywanie takich danych wymaga zaangażowania technologii cyfrowych. Dlatego Państwowy Instytut Badawczy NASK razem z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa (KOWR) startuje z pilotażowym projektem „Paszportyzacja polskiej żywności”. 

- Potrzeba poczucia bezpieczeństwa żywnościowego oraz poczucia tego, że kupujemy to, co chcemy kupować i wiemy, co dany produkt spożywczy zawiera, jest szczególnie istotna. Zwłaszcza w czasie, kiedy mamy do czynienia z bardzo różnymi produktami spożywczymi. Jak udostępnić konsumentom tę wiedzę? Tego zadania podejmuje się NASK we współpracy z KOWR. Wyniki tych prac będą służyły dobru konsumentów – powiedział Wicepremier, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Henryk Kowalczyk.

Sprawdzona żywność na stole 

Innowacyjny projekt wpisuje się w światowy trend zapewniania wiarygodnych informacji o produktach żywnościowych na każdym etapie łańcucha dostaw, szczególnie odnośnie ich pochodzenia, jakości oraz zabiegów, jakim zostały poddane. Dzięki pracy ekspertów zaangażowanych w projekt każdy konsument będzie mógł dowiedzieć się, jaka żywność trafia na jego stół. Natomiast hodowcy i producenci będą mogli na arenie krajowej i międzynarodowej udowadniać niezwykłą wartość swoich produktów za pomocą wiarygodnego systemu. W obecnych warunkach rynkowych wykorzystanie systemów śledzenia oraz identyfikowania produktów staje się koniecznością, mogącą zagwarantować polskiemu sektorowi rolno-spożywczemu utrzymanie pozycji liczącego się na świecie dostawcy żywności. Projekt będzie realizowany w wyniku zmian legislacyjnych, które zainicjowało Centrum GovTech, funkcjonujące w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 

- NASK wspiera cyfryzację w wielu obszarach. Cyfryzujemy polskie szkoły, cyfryzujemy administrację publiczną, realizujemy szereg projektów w zakresie cyberbezpieczeństwa, natomiast tu wkraczamy w obiecujący obszar, jakim jest rolnictwo i mam nadzieję, że nasze kompetencje przysłużą się temu projektowi – podkreślił Wojciech Pawlak, Dyrektor NASK.

Innowacje dla jakości produktów żywnościowych

Pilotaż będzie realizowany na rynku wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka. Specjaliści przeprowadzą prace badawcze mające na celu zdobycie nowej wiedzy, przetestowanie określonych funkcjonalności i innowacyjnych rozwiązań na wybranych grupach podmiotów oraz praktyczne zbadanie i opisanie możliwości realizacji docelowego Projektu Paszportyzacji Polskiej Żywności.

Zadania NASK PIB w projekcie to m.in. opracowanie procesu zbierania, gromadzenia, przetwarzania oraz udostępniania danych na rynku wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka, a także przetestowanie określonych funkcjonalności i innowacyjnych rozwiązań na wybranych grupach podmiotów. Celem pilotażu jest też zbadanie i opisanie możliwości zbudowania Paszportu dla produktów objętych pilotażem, ustalenie jak dalece możliwe jest - w ramach jednego docelowego systemu - gromadzenie, analiza i udostępnianie informacji dotyczących wybranych produktów rolnych i żywnościowych; zbadanie możliwości wykorzystania zagregowanych danych do wspomagania realizacji mechanizmów aktywnej polityki rolnej na rynkach produktów rolnych i żywnościowych.

Współpraca naukowa i branżowa

W projekt zaangażowanych będzie cały szereg podmiotów z obszaru produkcji rolno-spożywczej w tym sześć organizacji zrzeszających producentów i przetwórców oraz ponad 70 uczestników pilotażu reprezentujących producentów, przetwórców, pośredników, dostawców produktów na rynkach wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka.

- Polskie rolnictwo jest unikatowe w skali światowej, dlatego że łączy w sobie ekologię, tradycję z nowoczesnością. I tę nowoczesność poprzez podpisanie tego projektu badawczego z NASK będziemy odbiorcom przybliżać. Ta transformacja cyfrowa, która dzieje się na naszych oczach, staje się faktem. Nasz projekt badawczy wpisuje się w kolejny światowy trend – projektu od pola do stołu. I dla nas wszystkich konsumentów oraz producentów żywności są to same korzyści – ekonomiczne, korzyści przejrzystości oraz wiarygodności polskich produktów żywnościowych – powiedział Michał Wiśniewski, Zastępca Dyrektora Generalnego KOWR.

Planowane jest też postępowanie grantowe mające na celu zdobycie i zbadanie jak najszerszego zakresu możliwości technicznych i technologicznych oraz zebranie doświadczeń i wykonanie symulowanych wdrożeń wśród producentów i przetwórców rolnych wskazanych w pilotażu.

NASK PIB razem z partnerem Siecią Badawczą Łukasiewicz – Instytutem Logistyki i Magazynowania zamierza szczegółowo opisać obecny stan procesów biznesowych uczestników pilotażu oraz zaproponować nowe rozwiązania.

Projekt zakłada także współpracę z szeregiem innych, kluczowych instytucji administracji publicznej z obszaru rolnictwa: Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Głównym Inspektoratem Weterynarii, Głównym Inspektoratem Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Głównym Inspektoratem Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Głównym Inspektoratem Sanitarnym, Głównym Inspektoratem Transportu Drogowego oraz oczywiście Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi.