Ogólny kontekst 

11 maja 2023 r. posłowie Parlamentu Europejskiego przegłosowali projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniający dyrektywy 2005/29/WE i 2011/83/UE w odniesieniu do wzmocnienia pozycji konsumentów w procesie transformacji ekologicznej poprzez lepsze informowanie i lepszą ochronę przed nieuczciwymi praktykami. Celem projektu jest  rozwój unijnej gospodarki o obiegu zamkniętym i zielonej gospodarki, który opierać się ma na umożliwieniu  konsumentom podejmowania świadomych decyzji o kupnie, co powinno przyczyniać się do zrównoważonej konsumpcji. Dyrektywa będzie miała wpływ również na przedsiębiorców i producentów, ponieważ ma zapobiegać wprowadzaniu konsumentów w błąd. 

Kluczowe rozwiązania 

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu, ma on uniemożliwiać stosowanie nieuczciwych praktyk, które wprowadzają w błąd, a przez to uniemożliwiają dokonywanie zrównoważonych wyborów. Dotyczy to w szczególności:

„-praktyki pseudoekologicznego marketingu (tj. wprowadzające w błąd twierdzenia dotyczące ekologiczności), (…);

-stosowania niewiarygodnych i nieprzejrzystych oznakowań i narzędzi informacyjnych dotyczących zrównoważonego charakteru”. 

Podjęcie kroków zmierzających do ograniczenia stosowania tzw. greenwashingu jest konieczne z uwagi na dużą skalę występowania tego zjawiska. W wyniku przeprowadzonych przez Komisję Europejską badań stwierdzono, że ponad 53% twierdzeń dotyczących ekologiczności zawiera niejasne, wprowadzające w błąd lub bezpodstawne informacje na temat właściwości środowiskowych produktów w całej UE i w wielu grupach produktów (zarówno w reklamie, jak i na produkcie). Badanie obejmowało ponad 150 różnorakich twierdzeń. 

Przykładowe zakazane praktyki

Ogólne założenia dotyczące tzw. pseudookolicznego marketingu poparte zostały szeregiem konkretnych przykładów zakazanych praktyk takich jak np. zagwarantowanie, że przedsiębiorca może formułować twierdzenia dotyczące ekologiczności w odniesieniu do przyszłej efektywności środowiskowej tylko wtedy, gdy wiążą się z tym jasno określone zobowiązania; wykluczenie reklamowania korzyści dla konsumentów, które są uznawane za powszechną praktykę na rynku właściwym; zakaz umieszczania oznakowania zrównoważonego rozwoju, które nie jest oparte na systemie certyfikacji lub nie zostało ustanowione przez władze publiczne; zakaz formułowania twierdzeń dotyczących ekologiczności całego produktu, gdy w rzeczywistości odnoszą się one tylko do pewnego jego aspektu, jak również zakaz przedstawiania wymogów nałożonych przepisami prawa na wszystkie produkty w ramach danej kategorii produktów na rynku unijnym jako wyróżniającej cechy oferty przedsiębiorcy. 

Komunikat prasowy Parlamentu Europejskiego dostępny jest pod adresem: 

https://www.europarl.europa.eu/news/pl/press-room/20230505IPR85011/trwalsze-i-ekologiczniejsze-produkty-bez-nieuczciwego-zielonego-marketingu 

Pełen test projektu dostępny jest pod adresem:

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52022PC0143