Ogólny kontekst 

Projekt opublikowany pod numerem UC98 dotyczy zmiany ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw. Stanowi on wyraz realizacji prawa unijnego, gdzie zgodnie z art. 9 dyrektywy 2019/904 w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (tzw. dyrektywa SUP), obowiązek zapewnienia przez państwa członkowskie selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych powstałych z butelek jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do 3l wraz z ich zakrętkami i wieczkami został ustalony na poziomie 77% w 2025 r. oraz 90% w 2029 r. 

Definicje kaucji i systemu kaucyjnego 

Zgodnie z treścią projektowanych regulacji, pod pojęciem kaucji rozumie się „określoną kwotę pieniężną pobieraną w momencie sprzedaży produktu w opakowaniu na napoje jednorazowego albo wielokrotnego użytku, o których mowa w załączniku nr 1a do ustawy, od użytkownika końcowego tego napoju i zwracaną w momencie zwrotu odpowiednio opakowania objętego systemem kaucyjnym albo odpadu opakowaniowego powstałego z opakowania objętego systemem kaucyjnym”. Natomiast system kaucyjny został zdefiniowany jako „system, w którym przy sprzedaży produktów w opakowaniach na napoje jednorazowego albo wielokrotnego użytku, wymienionych w załączniku nr 1a do ustawy, będących napojami, pobierana jest kaucja, która jest zwracana użytkownikom końcowym w momencie zwrotu odpowiednio opakowania objętego systemem kaucyjnym albo odpadu opakowaniowego powstałego z opakowania objętego systemem kaucyjnym”. 

System kaucyjny - podstawowe założenia

Oprócz zdefiniowania ww. pojęć, ustawodawca zaproponował dodanie do ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi rozdziału 6b, który w całości byłby poświęcony przepisom dotyczącym funkcjonowania systemu kaucyjnego. Jednym z jego elementów miałby być brak obowiązku okazywania dowodu zakupu produktu w opakowaniu na napoje objętego systemem kaucyjnym, w celu zwrotu pobranej kaucji. Oprócz tego prowadzenie systemu kaucyjnego wymagałoby uzyskania zezwolenia wydawanego w drodze decyzji przez ministra właściwego do spraw klimatu, które miałoby być wydawane na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Dodatkowo wprowadzający produkty w opakowaniach na napoje oraz wprowadzający bezpośrednio produkty w opakowaniach na napoje mieliby zostać zobowiązani do umieszczania na opakowaniach oznakowania wskazującego na objęcie opakowania systemem kaucyjnym oraz określającego wysokość kaucji. W związku z rozszerzeniem katalogu obowiązków nakładanych na podmioty uczestniczące w systemie kaucyjnym, rozszerzeniu uległ również katalog sankcji związanych z niewywiązywaniem się z ww. obowiązków. 

Wzory obliczania wysokości opłat 

Projekt ustawy określa również wzór obliczania wysokości należnej opłaty produktowej z tytułu nieosiągnięcia poziomu selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych powstałych z opakowań po napojach wymienionych w poz. 1 i 2 w załączniku nr 1a do ustawy, który oblicza się z wykorzystaniem takich wartości jak: masa opakowań danego rodzaju, w których zostały wprowadzone do obrotu produkty będące napojami [kg], stawka opłaty produktowej określona w przepisach wydanych na podstawie art. 35 ust. 2 [zł/kg, wymagany poziom zbierania odpadów opakowaniowych [%] oraz osiągnięty poziom zbierania odpadów opakowaniowych obliczony jako iloraz masy selektywnie zebranych odpadów opakowaniowych oraz masy wprowadzonych do obrotu opakowań, w których zostały wprowadzone do obrotu produkty będące napojami [%]. 

Oprócz tego w projekcie ustalono wzór obliczania wysokości należnej opłaty produktowej z tytułu nieosiągnięcia poziomu selektywnego zbierania opakowań po napojach wymienionych w poz. 3 w załączniku nr 1a do ustawy, na który składają się takie elementy jak masa opakowań danego rodzaju, w których zostały wprowadzone do obrotu produkty będące napojami [kg], wymagany poziom zbierania opakowań [%], osiągnięty poziom zbierania opakowań obliczony jako iloraz wysokości kaucji zwróconej oraz wysokości kaucji pobranej w ramach systemu kaucyjnego za opakowania, o których mowa w poz. 3 załącznika nr 1a do ustawy, w których zostały wprowadzone do obrotu produkty będące napojami [%], oraz stawkę opłaty produktowej określoną w przepisach wydanych na podstawie art. 35 ust. 2 [zł/kg].

Minimalne poziomy selektywnego zbierania 

W załączniku projektowanego rozporządzenia określono również minimalne poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych, które prezentuje poniższa tabela. 

Obszerny komentarz dotyczący kluczowych założeń projektów już niebawem ukaże się w Strefie Managera. Zapraszamy do śledzenia najnowszych wpisów!

Przebieg procesu legislacyjnego można śledzić pod adresem:

https://legislacja.gov.pl/projekt/12356003/katalog/12851489#12851489