Zapisz się do newslettera
Najważniejsze informacje dla branży spożywczej!
Zapisz się na newsletter FoodFakty i bądź na bieżąco:
Rozporządzeniem Komisji 2020/1341 tymczasowe środki mające zastosowanie w odniesieniu do urzędowych kontroli, ze względu na pandemię koronawirusa będą obowiązywały nadal. Jedną z najważniejszych zmian, które pozostały w mocy jest możliwość prowadzenia kontroli zdalnie.
Na mocy przepisów rozporządzenia (UE) 2017/625, które weszło w życie z dniem 14 grudnia 2019 r., państwa członkowskie są zobowiązane do ustanowienia systemu kontroli złożonego z właściwych organów wyznaczonych do przeprowadzania kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych. Jednakże ze względu na wybuch pandemii koronawirusa, dnia 30 marca 2020 r. uchwalono Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/466 w sprawie środków tymczasowych mających na celu ograniczenie ryzyka dla zdrowia ludzi, zwierząt i roślin oraz dobrostanu zwierząt podczas określonych poważnych zakłóceń w systemach kontroli państw członkowskich z powodu choroby koronawirusowej (COVID-19). Celem niniejszego rozporządzenia było wprowadzenie szczególnych środków, które miały zapobiec powstawaniu poważnego ryzyka dla zdrowia pracowników właściwych organów kontroli. Jednocześnie wprowadzone środki zabezpieczające miały pozostać bez negatywnego wpływu na skuteczność urzędowych kontroli oraz na zapobieganie ryzyku dla zdrowia ludzi, zwierząt i roślin spowodowanemu przez zwierzęta, rośliny i ich produkty oraz na zapobieganie ryzyku dla dobrostanu zwierząt. Jednocześnie, konieczne było zapewnienie właściwego funkcjonowania jednolitego rynku w oparciu o prawodawstwo Unii dotyczące łańcucha rolno-spożywczego.
W pierwotnym brzmieniu przepisy rozporządzenia 2020/466 miały obowiązywać do 1 czerwca 2020 r., jednakże ze względu na sytuację epidemiologiczną w Unii i na świecie, termin ten był już kilkakrotnie przedłużany. Na mocy obecnie obowiązującej nowelizacji tj. rozporządzenia 2020/1341 z dnia 28 września 2020 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) 2020/466 w odniesieniu do okresu stosowania środków tymczasowych, będą one miały zastosowanie do dnia 1 lutego 2021 r. (art. 6 rozporządzenia 2020/1341).
Istotną zmianą jaką wprowadziły tymczasowe przepisy była możliwość prowadzenia w wyjątkowych przypadkach urzędowych kontroli oraz innych czynności urzędowych przez jedną lub kilka osób fizycznych specjalnie upoważnionych przez właściwy organ na podstawie ich kwalifikacji, szkolenia i doświadczenia praktycznego. Osoby te powinny pozostać w kontakcie z właściwym organem za pomocą dowolnych dostępnych środków łączności, jak również są zobowiązane do stosowania się do instrukcji właściwego organu dotyczących przeprowadzania takich kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych. Oprócz tego, osoby wykonujące działania związane z ukż powinny działać w sposób bezstronny oraz być wolne od wszelkich konfliktów interesów w odniesieniu do kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przez nie wykonywanych (art. 3 rozporządzenia 2020/1341).
Drugim ważnym odstępstwem od dotychczasowego trybu prowadzenia kontroli jest możliwość jej przeprowadzenia w wyjątkowych przypadkach na elektronicznej kopii oryginału świadectw lub poświadczeń, lub na elektronicznym formacie świadectwa lub poświadczenia sporządzonym i przedłożonym w systemie TRACES, pod warunkiem że osoba odpowiedzialna za przedstawienie świadectwa urzędowego lub poświadczenia urzędowego przedłoży właściwemu organowi oświadczenie potwierdzające, że oryginał świadectwa urzędowego lub poświadczenia urzędowego zostanie złożony tak szybko, jak jest to technicznie możliwe. W takim wypadku organ bierze pod uwagę ryzyko niezgodności dotyczącej danych zwierząt i towarów oraz historię podmiotów pod względem przeprowadzanych wobec nich kontroli urzędowych i ich zgodności z przepisami (art. 4 rozporządzenia 2020/1341).
Dodatkowo, w drodze wyjątku, kontrole i inne urzędowe czynności mogą być przeprowadzane:
a) w przypadku badań, analiz lub diagnostyki, które mają być przeprowadzane przez laboratoria urzędowe - przez każde laboratorium wyznaczone do tego celu na zasadzie tymczasowej przez właściwy organ;
b) w przypadku fizycznych spotkań z przedstawicielami i pracownikami podmiotów w kontekście metod i technik przeprowadzania kontroli urzędowych (ujętych w art. 14 rozporządzenia 2017/625) – za pośrednictwem dostępnych środków porozumiewania się na odległość.
Przeczytaj także
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaproponowało zmiany do ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Mają one służyć zwiększeniu efektywności nadzoru nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych w produkcji i w obrocie, w tym w obrocie detalicznym.
Zmiany w przepisach dotyczących ukż objęły również rolnictwo ekologiczne. UE określiła obowiązki w zakresie urzędowej kontroli rolnictwa ekologicznego.
Od dnia 14 grudnia 2019 r. weszły w życie nowe regulacje związane z urzędową kontrolą żywności, które m.in. wprowadzają częściową prywatyzację w tym zakresie.