Wybuch zakażeń Salmonella Enteritidis związanych z jajami w wielu krajach, czwarta aktualizacja 6 lutego 2020 r. Polskie produkty ponownie pod lupą EFSA i ECDC

Od wielu lat w UE / EOG trwa w wielu krajach epidemia Salmonella Enteritidis, powiązana dzięki sekwencjonowaniu całego genomu (WGS) wykonywanego w wielu krajach z jajami. Od 1 lutego 2017 r. Do 14 stycznia 2020 r. 15 krajów UE / EOG zgłosiło 656 potwierdzonych przypadków i 202 prawdopodobne przypadki. Przed lutym 2017 r. zidentyfikowano 385 historycznie potwierdzonych przypadków i 413 historycznie prawdopodobnych przypadków, we wszystkich 18 dotkniętych krajach. Najprawdopodobniej dotkniętych jest więcej krajów, ze względu na różnice w możliwościach potwierdzania przypadków wystąpienia.

Tabela. Liczba izolatów według klasyfikacji przypadku i kraju, UE / EOG, od lutego 2012 do listopada 2019 (n = 1 656), od 14 stycznia 2020 r

Ta przedłużona epidemia osiągnęła najwyższy poziom w miesiącach letnich 2016–2018. W 2019 r. zaobserwowano zauważalny spadek częstotliwości przypadków zgłaszanych do ECDC, co stanowi odchylenie od trzech poprzednich lat

Badania epidemiologiczne, mikrobiologiczne i śledzenie żywności powiązały przypadki z przed 2018 r. ze spożyciem jaj pochodzących z hodowli kur niosek polskiego konsorcjum. W krajowym dochodzeniu w Wielkiej Brytanii w 2018 r. zidentyfikowano powiązania epidemiologiczne między niektórymi przypadkami a konsumpcją jaj stołowych lub produktów jajecznych, przy czym identyfikowalność prawdopodobnie wskazuje na polskie konsorcjum.

Pomimo środków kontroli wdrożonych w latach 2016–2017, gospodarstwa polskiego konsorcjum były nadal pozytywne w latach 2018–2019 i dotyczyło to tych szczepów epidemicznych, co sugeruje trwałe zanieczyszczenie. Badania koncentrujące się na produkcji kur niosek i łańcuchu dostaw pasz nie ujawniły żadnych istotnych informacji na temat możliwego źródła zanieczyszczenia.

Jeden ze szczepów ogniska stwierdzono w latach 2017–2019 na etapie produkcji podstawowej w Niemczech. Podsumowując, epidemia nadal trwa, a ponieważ nie dostarczono dowodów na to, że źródło zanieczyszczenia zostało wyeliminowane, oczekuje się, że wystąpią dalsze infekcje i że nowe przypadki zostaną zgłoszone w nadchodzących miesiącach. Konieczne są dodatkowe badania w celu zidentyfikowania źródła zanieczyszczenia.

Tło wydarzenia

Po wniosek o pilne dochodzenie epidemiologiczne ze Szkocji (18 stycznia 2016 r.) i Holandii (25 sierpnia 2016 r.) złożonego w systemie (EPIS-FWD), rozpoczęto dochodzenie na szczeblu UE / EOG w sprawie wybuchu wielonarodowej epidemii S. Enteritidis.

Do definicji przypadku wybuchu epidemii w UE [1] zastosowano typowanie oparte na sekwencjonowaniu całego genomu (WGS) wraz z połączonymi technikami.

W momencie publikacji pierwszej wspólnej szybkiej oceny epidemii ECDC-EFSA  potwierdziło 112 przypadki S. Enteritidis w siedmiu krajach UE / EOG (Belgia, Dania, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Szwecja i Zjednoczone Królestwo). Szeroko zakrojone dochodzenia przeprowadzone przez organy ds. Zdrowia publicznego i bezpieczeństwa żywności sugerowały, że jaja są prawdopodobnie nośnikami infekcji. Śledzenie wsteczne ujawniło, że kilka zakładów spożywczych w różnych krajach otrzymało jaja z centrum pakowania w Polsce (Polskie Centrum Pakowania B).

Próbki jaj i niepasteryzowane jaja płynne pochodzące z Centrum Pakowania B dały pozytywne wyniki dla izolatów S. Enteritidis pasujących do reprezentatywnych szczepów ogniska. Informacje o stanie gospodarstw, które dostarczały jaja do Polskiego Centrum Pakowania B, nie były dostępne w momencie publikacji.

W dniu 7 marca 2017 r. Opublikowano drugą wspólną ocenę ECDC-EFSA po zgłoszeniu bardziej potwierdzonych przypadków z 14 krajów: Belgii, Chorwacji, Danii, Finlandii, Francji, Grecji, Węgier, Włoch, Luksemburga, Holandii, Norwegii, Słowenii, Szwecja i Zjednoczone Królestwo (Irlandia Północna, Anglia, Walia i Wyspa Man). W dokumencie zebrano dane dotyczące badań żywności i środowiska przeprowadzonych od początku 2016 r. Do połowy 2017 r. w 10 krajach (tj. W Austrii, Belgii, Chorwacji, Francji, na Węgrzech, w Holandii, Norwegii, Polsce, Szwecji i Wielkiej Brytanii). Dostępne dowody z badań mikrobiologicznych i identyfikowalności wykazały, że jaja są pozytywne w stosunku do izolatów S. Enteritidis pasujących do reprezentatywnych szczepów epidemicznych i pochodzących z Polskiego Centrum Pakowania B.

W sumie do Polskiego Centrum Pakowania B  dostarczało jaja 18 polskich hodowli kur niosek, z których 14 należało do tego samego polskiego konsorcjum A i okazały się pozytywne dla S. Enteritidis. Te same gospodarstwa dostarczały również jajka do dwóch innych polskich centrów pakowania (tj. Polskie Centrum Pakowania C i Polskie Centrum Pakowania D). Dostępna była informacja o typowaniu dla izolatów wykrytych w pięciu gospodarstwach. W trzech gospodarstwach S. Enteritidis dopasował szczepy epidemii; w pozostałych dwóch gospodarstwach zidentyfikowano dwa nowe genotypy.

W grudniu 2017 r. Opublikowano trzecią wspólną ocenę ECDC-EFSA dotyczącą zakażeń S. Enteritidis przypuszczalnie związanych z polskimi jajami [7]. Zdecydowano że definicja przypadków potwierdzonych i prawdopodobnych w UE zostanie ograniczona czasowo, dla przypadków począwszy od 1 lutego 2017 r. Nowe potwierdzone przypadki zostały zgłoszone przez Francję, Luksemburg, Holandię, Norwegię, Szwecję i Zjednoczone Królestwo. Badania żywności i środowiska przeprowadzono w 2017 r. w czterech krajach (tj. W Norwegii, Polsce, Szwecji i Wielkiej Brytanii). Dwa typy WGS w zostały zidentyfikowane na poziomie hurtowym i detalicznym. Polskie Centrum Pakowania B i Polskie Centrum Pakowania E zostały zidentyfikowane jako dostawcy jaj znalezionych w norweskiej firmie przetwórczej i szwedzkim handlu  detalicznym, które były pozytywne dla S. Enteritidis, pasujące do jednego ze szczepów epidemii.

Pełny raport dostępny pod linkiem https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/Multi-country%20outbreak%20of%20Salmonella%20Enteritidis%20infections%20linked%20to%20eggs%2C%20fourth%20update.pdf , jest obszernym i szczegółowym opracowaniem pokazującym całościowo metodę podejścia w procesie dochodzenia epidemiologicznego i oceny ryzyka przeprowadzonego wspólnie przez EFSA i OCDC.

Żródło:

https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/multi-country-outbreak-salmonella-enteritidis-infections-linked-eggs-fourth