Ogólny kontekst
Przedmiotem rozważań Trybunału była przede wszystkim interpretacja art. 36 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczącego wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylającego dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG. Przepis ten dotyczy rozpatrywania wniosków o zezwolenie składanych przez podmiot zamierzający wprowadzić do obrotu środek ochrony roślin. W ramach wyroku z dnia 25 kwietnia 2024 r. wydanego w sprawie C-308/22, Trybunał podkreślił autonomię państw członkowskich w zakresie wydawania decyzji dotyczących zatwierdzenia pestycydów. W efekcie ma to przyczyniać się do zapewnienia lepszej ochrony zdrowia publicznego oraz gwarantować podejmowanie decyzji w oparciu o najnowsze i najbardziej wiarygodne dane naukowe.
Treść wyroku
Zgodnie z treścią wyroku „państwo członkowskie, które podejmuje decyzję dotyczącą zezwolenia na wprowadzenie środka ochrony roślin do obrotu na podstawie art. 36 ust. 2 tego rozporządzenia, może odstąpić od naukowej oceny ryzyka dotyczącej tego środka przeprowadzonej przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek o udzielenie takiego zezwolenia na podstawie art. 36 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia, w przypadkach, o których mowa w art. 36 ust. 3 akapit drugi tego rozporządzenia, w szczególności jeżeli dysponuje najbardziej wiarygodnymi danymi naukowymi lub technicznymi, których to ostatnie państwo członkowskie nie uwzględniło podczas przygotowywania swojej oceny i które wskazują na niedopuszczalne ryzyko dla zdrowia ludzi lub zwierząt lub dla środowiska.”.
Co więcej, „gdy państwo członkowskie, które podejmuje decyzję dotyczącą udzielenia zezwolenia na wprowadzenie środka ochrony roślin do obrotu na podstawie tych przepisów, uważa, iż naukowa ocena ryzyka przeprowadzona przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek na podstawie art. 36 ust. 1 tego rozporządzenia jest niewystarczająco uzasadniona w świetle jego obaw dotyczących zdrowia ludzi lub zwierząt lub środowiska w związku ze szczególnymi warunkami środowiskowymi lub rolnictwa na jego terytorium, nie jest ono zobowiązane do współdziałania z tym ostatnim państwem członkowskim przy dokonywaniu nowej oceny, na podstawie której może zostać udzielone zezwolenie na wprowadzenie środka ochrony roślin do obrotu.”. Takie ukształtowanie niniejszej interpretacji przepisów oznacza większą autonomię państw członkowskich w podejmowaniu decyzji dotyczących zatwierdzania pestycydów. Dzięki temu ocena będzie mogła być prowadzona w oparciu o najnowsze dane naukowe, bez konieczności uwzględniania wniosków wypracowanych w ramach poprzednich postępowań o zezwolenia.
Postępowanie w przypadku sporu
Trybunał zwrócił również uwagę na sposób postępowania w kwestiach spornych. Zgodnie z treścią wyroku „w celu zakwestionowania zezwolenia na wprowadzenie środka ochrony roślin do obrotu na terytorium państwa członkowskiego, które podejmuje decyzję dotyczącą takiego zezwolenia na podstawie tego ostatniego przepisu, przed organami lub sądami tego państwa członkowskiego można powołać się na najbardziej wiarygodne dostępne dane naukowe lub techniczne w celu wykazania, że naukowa ocena ryzyka przeprowadzona przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek na podstawie art. 36 ust. 1 tego rozporządzenia w odniesieniu do wspomnianego środka ochrony roślin jest niewystarczająco uzasadniona.”.
Pełna treść wyroku dostępna jest pod adresem:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/TXT/?uri=CELEX:62022CJ0308
Autor:Magdalena Wolska
Prawniczka, ekonomistka. Ekspertka prawa żywnościowego i liderka projektu FoodFakty LEX Scan. Doktorantka w Zakładzie Prawa Rolnego i Żywnościowego w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (PAN) w Warszawie. Przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą urzędowej kontroli w rolnictwie ekologicznym. Autorka artykułów naukowych z zakresu prawa żywnościowego.
Kontakt: magdalena.wolska@foodfakty.pl
tel. 660 146 148
LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/mwolskaeko/