Odklejane etykiety typu „peel-off” na produktach spożywczych – gdzie zamieszczać informacje obowiązkowe, a gdzie dobrowolne?

W związku z pojawiającymi się na polskim rynku produktami spożywczymi z etykietami typu „peel- off” oraz faktem, że niektóre z nich posiadają na wewnętrznej stronie etykiety (którą można odczytać dopiero po jej odklejeniu) obowiązkowe informacje, m.in. wykaz składników i alergenów, Główny Inspektor Sanitarny przedstawia stanowisko dotyczące tego rodzaju praktyk przedsiębiorców.

Niniejsza interpretacja przepisów prawa żywnościowego została uzgodniona z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Głównym Inspektoratem Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych oraz Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumenta.

Zawiadomienie Komisji[1] (pkt. 2.2.1), w którym zawarto interpretację art. 12 (dostępność i umieszczenia obowiązkowych informacji na temat żywności) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji nt. żywności (…) podaje, że: „Etykiety nie mogą być łatwo usuwalne, tak aby nie ograniczać dostępu konsumenta do obowiązkowych informacji na temat żywności. W przypadku dołączonych do opakowania etykiet odklejanych należy przeprowadzić indywidualną ocenę, aby ustalić, czy spełnione są ogólne wymogi dotyczące obecności, dostępności i położenia obowiązkowych informacji. Można stosować każdy rodzaj etykiety uznany za spełniający wyżej wymienione kryteria.”

W związku z powyższym, etykieta typu „peel-off”, która zawiera obowiązkowe informacje nt. żywności na wewnętrznej stronie naklejki, nie spełnia wymogów rozporządzenia nr 1169/2011, przede wszystkim ze względu na brak łatwego dostępu do obowiązkowych danych na temat żywności. Dane te są zasłonięte i konsument musi odkleić pierwszą stronę etykiety by przeczytać np. skład produktu bądź informację o składnikach alergennych. Z przepisów art. 12 i 13 ww. rozporządzenia wynika, że niezbędne informacje na temat żywności muszą być łatwo dostępne dla konsumenta, nieukryte i niezasłonięte, co nie jest spełnione w wyżej opisanym przypadku.

Tego rodzaju innowacyjny sposób przedstawiania informacji nt. żywności może wprowadzać konsumentów w błąd – konsumenci mogą nie wiedzieć gdzie szukać informacji. Etykieta „peel-off” wymaga również sprawności manualnej, co u części konsumentów może skutkować niezdolnością do odklejenia naklejki (osoby chore, niepełnosprawne), a u innych powodować obawy związane z możliwością jej uszkodzenia lub np. stłuczeniem szklanego opakowania.

Poza przewidzianymi przez ustawodawcę odstępstwami (art. 16 i art. 34 ust. 2 rozporządzenia nr 1169/2011) od umieszczania obowiązkowych informacji nt. żywności związanymi z ograniczeniami powierzchni opakowań, w pozostałych przypadkach wszystkie obowiązkowe informacje nt. żywności (o ile sam rodzaj żywności nie podlega wyłączeniom w zakresie podawania niektórych rodzajów informacji) powinny być podawane w sposób łatwo dostępny i czytelny dla konsumenta.

Zastosowanie etykiety typu „peel-off” może być natomiast zgodne z przepisami, jeżeli wewnątrz etykiety zamieszczone są jedynie dodatkowe informacje na temat żywności (np. oświadczenia żywieniowe i zdrowotne, przepisy kulinarne, informacja w innych językach, informacje z zakresu reklamy i promocji), a wszystkie obowiązkowe dane wynikające z przepisów rozporządzenia nr 1169/2011 i przepisów szczegółowych – na zewnętrznej stronie etykiety/opakowania.

[1] Zawiadomienie Komisji w sprawie pytań i odpowiedzi dotyczących stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji nt. żywności

Źródło: GIS