Zapisz się do newslettera
Najważniejsze informacje dla branży spożywczej!
Zapisz się na newsletter FoodFakty i bądź na bieżąco:
Listeria monocytogenes to bakteria, która powszechnie występuje w glebie i wodzie, a także może być obecna w niektórych rodzajach żywności. Stanowi ona poważny problem w przemyśle spożywczym, ponieważ może powodować listeriozę, potencjalnie śmiertelną chorobę przenoszoną przez żywność.
Od czasu opublikowania oceny ryzyka z 2004 r. na całym świecie nadal występują ogniska chorób i zgonów spowodowane L. monocytogenes. Konieczne są ciągłe wysiłki w celu podsumowania i krytycznej oceny najnowszych informacji dotyczących L. monocytogenes w żywności RTE. Nowe dane, które mogą poprawić i wzbogacić ocenę ryzyka z 2004 r. są dostępne dla prawie każdego czynnika branego wcześniej pod uwagę, w tym nowe dane ilościowe dotyczące zanieczyszczenia żywności L. monocytogenes.
Aby ułatwić te prace, w dniach 20 października - 6 listopada 2020 r. odbyło się wirtualne spotkanie ekspertów FAO/WHO w celu dokonania przeglądu i omówienia dostępnych danych i dokumentów źródłowych oraz oceny potrzeby modyfikacji i aktualizacji modeli/narzędzi oceny ryzyka. Niniejsze sprawozdanie koncentruje się na obradach i wnioskach ze spotkania ekspertów.
Raport ze spotkania
Zgodnie z ostatnim raportem dotyczącym Listeria monocytogenes w żywności gotowej do spożycia (RTE), bakteria ta jest często spotykana w produktach żywnościowych RTE, w tym w wędlinach, serach i rybach wędzonych. W rzeczywistości Listeria monocytogenes była związana z licznymi ogniskami listeriozy w ostatnich latach, w tym z dużym ogniskiem w Stanach Zjednoczonych w 2011 r., które było związane z zanieczyszczonymi melonami roadzaju kantalupa.
W raporcie omówiono znaczenie przypisywania, charakteryzowania i monitorowania w zapobieganiu i kontrolowaniu ognisk Listeria monocytogenes w żywności RTE. Przypisanie odnosi się do procesu identyfikacji źródła zanieczyszczenia, co może pomóc w zapobieganiu przyszłym ogniskom. Charakteryzacja polega na analizie genetycznej bakterii w celu zrozumienia, w jaki sposób się ona rozprzestrzenia i jak można ją kontrolować. Monitorowanie obejmuje regularne badanie produktów spożywczych na obecność Listeria monocytogenes w celu wczesnego wykrycia ognisk choroby i podjęcia niezbędnych działań.
Skuteczne przypisywanie, charakteryzowanie i monitorowanie Listeria monocytogenes w żywności RTE wymaga zastosowania zaawansowanych technologii i metod, takich jak sekwencjonowanie całego genomu i profilowanie mikrobiologiczne. Techniki te pozwalają na dokładniejszą i szybszą identyfikację bakterii, co może pomóc w zapobieganiu ogniskom chorób i ochronie zdrowia publicznego.
W raporcie podkreślono również potrzebę poprawy przepisów i kontroli w zakresie bezpieczeństwa żywności, zwłaszcza w zakresie obchodzenia się z żywnością RTE i jej przetwarzania. Właściwe praktyki w zakresie higieny i obchodzenia się z żywnością, wraz z regularnymi badaniami i monitorowaniem, mogą znacznie zmniejszyć ryzyko zanieczyszczenia Listeria monocytogenes w żywności RTE.
Podsumowując, raport podkreśla znaczenie ciągłych wysiłków na rzecz zapobiegania i kontroli ognisk Listeria monocytogenes w żywności RTE, w celu ochrony zdrowia publicznego i zapewnienia bezpieczeństwa dostaw żywności. Kluczowe znaczenie dla przemysłu spożywczego ma nadanie priorytetu bezpieczeństwu żywności i wdrożenie skutecznych środków w celu zapobiegania i kontroli tego poważnego zagrożenia.
Źródło: https://www.who.int/publications/i/item/9789240034969
Przeczytaj także
Ogromny wpływ na występowanie Listeria monocytogenes w produktach spożywczych mają zakażenia wtórne spowodowane niewystraczającą higieną w zakładach produkcyjnych oraz nieprawidłowo prowadzonym monitoringiem środowiska produkcyjnego.
Dzisiejsze metody diagnostyczne mogą wykryć pojedynczą komórkę Listeria monocytogenes obecną w próbce ze środowiska produkcyjnego. Do jej wykrycia muszą być jednak spełnione podstawowe warunki. Przede wszystkim musimy ją znaleźć/pobrać w środowisku produkcyjnym, a następnie zachować jej żywotność podczas transportu do laboratorium i zachować jej zdolność do namnażania się aż do analizy. Na koniec pozostaje nam wybrać metodę detekcji, która może wpłynąć głównie na czas analizy.
L. monocytogenes może występować we wszystkich rodzajach żywności, która nie była poddana specjalne obróbce. Szczególnie niebezpieczna jest żywność z długim terminem ważności przechowywana w niskiej temperaturze, która stwarza sprzyjające warunki do wzrostu Listerii. Mimo, że generalnie do wywołania listeriozy potrzebne są stosunkowo wysokie dawki niniejszego mikroorganizmu, to jednak nie należy zapominać, że w przypadku osób starszych czy kobiet w ciąży do infekcji może dojść po spożyciu żywności, w której jest niewielka liczba bakterii. Firma bioMérieux, od lat współpracująca z największymi producentami żywności, zapewnia rozwiązania nie tylko do wykrywania Listerii czy innych patogenów, ale także wprowadza specjalne cyfrowe narzędzia statystyczne, umożliwiające przeciwdziałanie i wcześniejsze wykrywanie zagrożeń.