Sprawozdanie sieci naukowej ds. oceny ryzyka mikrobiologicznego 2023

Wśród zadań EFSA, zgodnie z jego rozporządzeniem założycielskim (rozporządzenie (WE) nr 178/2002), jest ustanowienie systemu sieci organizacji działających w dziedzinach objętych misją EFSA, którego celem jest ułatwienie ram współpracy naukowej poprzez koordynację działań, wymianę informacji, opracowywanie i wdrażanie wspólnych projektów, wymianę wiedzy specjalistycznej i najlepszych praktyk.

Sieć naukowa ds. oceny ryzyka mikrobiologicznego (MRA Network) odbyła swoje pierwsze spotkanie w 2007 roku. Obecnie w sieci MRA uczestniczy 25 państw członkowskich Unii Europejskiej i dwa państwa obserwatorzy (Szwajcaria i Norwegia).

23. spotkanie odbyło się w dniach 4-5 października 2023 r. Przedstawiono szeroki zakres działań związanych z oceną ryzyka mikrobiologicznego:

1. Opinia ANSES w sprawie patogeniczności STEC:

ANSES proponuje nową klasyfikację szczepów STEC w oparciu o francuskie dane z nadzoru. Szczepy z określonymi genami mają wyższy potencjał wywoływania ciężkich zakażeń, zwłaszcza zespołu hemolityczno-mocznicowego (HUS).

2. Zagrożenia mikrobiologiczne spowodowane awarią zasilania:

Badanie analizuje bezpieczeństwo chłodzonej żywności podczas awarii zasilania, modelując wzrost bakterii w żywności, aby zapewnić wytyczne dotyczące ograniczenia marnotrawstwa żywności bez narażania bezpieczeństwa.

3. Szybka ocena ryzyka związanego z podgrzewaniem jaj:

Po wybuchu epidemii Salmonella Enteritidis w Szwecji, badanie ocenia bezpieczeństwo jajek na miękko z wycofanych partii, sugerując, że temperatura co najmniej 65°C zapewnia wystarczającą inaktywację S. Enteritidis.

4. Postępowanie z surowym mlekiem z zatruciem jadem kiełbasianym:

Niemiecki Instytut Federalny BfR ocenia ryzyko zarażenia się botulizmem z mleka i produktów mlecznych w różnych scenariuszach, biorąc pod uwagę źródło mleka i różne metody przetwarzania.

5. Jaja Echinococcus spp. na zbiorach jagód:

Europejskie badanie identyfikuje DNA pasożytów Echinococcus na jagodach w Holandii, co skłania do dalszych badań nad występowaniem tych pasożytów u lisów oraz na warzywych i jagodach, oceniając potencjalne ryzyko zakażenia ludzi.

6. Salmonella enterica w europejskiej produkcji wieprzowiny:

Raport omawia częstość występowania, różnorodność serotypów, oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe i przyszłe trendy Salmonella enterica w europejskim łańcuchu produkcji wieprzowiny, podkreślając międzynarodową współpracę w ramach akcji COST 18105.

7. Identyfikacja źródeł i dróg przenoszenia Campylobacter spp:

Wstępne wyniki projektu analizującego przypadki i ogniska kampylobakteriozy wskazują na spadek liczby przypadków podczas pandemii COVID-19. Modelowanie przypisywania źródeł sugeruje podobne powiązania przypadków z potencjalnymi źródłami.

8. Profil ryzyka Listeria monocytogenes w żywności gotowej do spożycia:

Badanie ocenia częstość występowania i potencjał wzrostu Listeria monocytogenes w gotowej do spożycia żywności na bazie roślin na rynku belgijskim, podkreślając zagrożenia dla zdrowia wrażliwych konsumentów.

9. Wzrost trwałych i sporadycznych izolatów L. monocytogenes:

W niniejszym badaniu zbadano wpływ temperatury na wzrost dwóch różnych szczepów L. monocytogenes, podając kardynalne wartości temperatury i wskaźniki zmienności dla badanych szczepów.

10. Potencjalne zagrożenia związane z roślinnymi substytutami nabiału i mięsa:

Rosnący rynek substytutów na bazie roślin budzi obawy o wybuchy epidemii, z czterema incydentami związanymi z Salmonellą i L. monocytogenes w zamiennikach sera. Irlandia omawia obawy i wzywa do badań nad ryzykiem związanym z gotowymi do spożycia substytutami roślinnymi.

11. Szybkie oceny ognisk epidemicznych ECDC-EFSA:

EFSA i ECDC wspólnie publikują szybkie oceny ognisk (ROA), aby wspierać unijne podmioty zarządzające ryzykiem i decydentów politycznych w badaniu i interweniowaniu w przypadku ognisk chorób przenoszonych przez żywność w wielu krajach. Trzy oceny w 2023 r. koncentrują się na zakażeniach Salmonellą związanych z pomidorami i mięsem z kurczaka.

12. Ramy punktów kontaktowych EFSA na lata 2023-2027:

Raport przedstawia nowe ramy EFSA Focal Point, kładąc nacisk na współpracę z państwami członkowskimi oraz przedstawiając proces składania i oceny proponowanych działań dotyczących oceny ryzyka i potrzeb w zakresie bezpieczeństwa żywności.

13. Przechowywanie jaj w lodówce:

Dania ocenia ryzyko usunięcia chłodzenia jaj konsumpcyjnych, stwierdzając, że usunięcie chłodzenia nie zwiększa znacząco ryzyka salmonellozy. Podkreślono jednak znaczenie doradzania konsumentom i producentom w zakresie korzyści płynących z chłodzenia.

14. Patogenne Enterobacteriaceae w ciastach:

Badania identyfikują gatunki Enterobacteriaceae w ciastach z zakładów cukierniczych. Chociaż niektóre gatunki zostały wyizolowane z żywności lub wody, nie były one powiązane z chorobami u ludzi, co podkreśla potrzebę dalszego zrozumienia ich wpływu na zdrowie ludzi.

15. Zapalenie osierdzia u brojlerów podczas badania poubojowego:

Badanie dotyczy zagrożeń dla bezpieczeństwa żywności związanych z zapaleniem osierdzia u brojlerów, którego częstą przyczyną są kolibakteriozy. Ryzyko dla konsumentów jest uważane za bardzo niskie i istnieje ograniczone nakładanie się ptasiej patogennej E. coli (APEC) i ludzkiej E. coli.

16. Aktualizacja dotycząca ogniska Taenia solium:

Skupisko neurologicznych przypadków wągrzycy skłania do przeprowadzenia dochodzenia w Belgii. Skupiono się na dzieciach jako żywicielach pośrednich, a celem jest zapewnienie bezpiecznego środowiska w szkole poprzez badanie osób mających kontakt z chorymi dziećmi.

17. Ostatnie i bieżące działania EFSA BIOHAZ:

Bieżące działania obejmują aktualizacje dotyczące działań QPS, trwałości zagrożeń mikrobiologicznych, Vibrio spp. w owocach morza, stosowania PAA w celu zmniejszenia zanieczyszczenia tusz wołowych, wpływu proponowanego zmienionego australijskiego programu monitorowania mikrobiologicznego, oceny ryzyka pasożytów w produktach rybołówstwa, zaopatrzenia w wodę AMR, projektu Carbacamp i oporności E. coli na karbapenemy u zwierząt.

Źródo: Annual report of the Scientific Network on Microbiological Risk Assessment 2023