UE ustala limit dodatków E300, E301, E302 w tuńczyku w celu zwalczania oszustw

Komisja Europejska ustaliła maksymalne poziomy trzech dodatków do tuńczyka w celu zwalczania oszustw związanych z żywnością. Zdaniem Komisji nadmierne poziomy mogą narazić konsumentów na ryzyko zatrucia histaminą. Ograniczenia dotyczą stosowania kwasu askorbinowego, askorbinianu sodu i askorbinianu wapnia jako przeciwutleniaczy w tuńczyku. Rozporządzenie wchodzi w życie pod koniec października 2022 r.

Dotychczasowe praktyki, zagrożenie związane z fałszowaniem tuńczyka

Obecnie nie określono maksymalnego poziomu liczbowego dla tych dodatków do żywności (kwasu askorbinowego, askorbinianu sodu, askorbinianu wapnia) i muszą one być stosowane zgodnie z zasadami dobrej praktyki produkcyjnej, na poziomie nie wyższym niż poziom niezbędny do osiągnięcia zamierzonego celu i pod warunkiem że konsument nie jest wprowadzany w błąd.

W przypadku nieprzetworzonych ryb przeciwutleniacze stosuje się w celu spowolnienia odbarwienia mięsa ryb i jełczenia. W przypadku nieprzetworzonego tuńczyka konsumenci łączą świeżość z naturalnie czerwoną barwą świeżego mięsa tuńczyka. Rozmrożone filety z tuńczyka wprowadzane do obrotu jako tuńczyk „świeży” należy uzyskiwać z tuńczyka mrożonego w temperaturze poniżej –18 °C po połowie („tuńczyk świeży”), natomiast inne rozmrożone filety z tuńczyka należy przeznaczać wyłącznie na konserwy („tuńczyk na konserwy”) zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady. Stosowanie dodatków do żywności w tuńczyku na konserwy w dużych ilościach w celu sztucznego przywrócenia barwy świeżego mięsa z tuńczyka stwarza możliwość wprowadzania go na rynek w sposób oszukańczy jako tuńczyka świeżego, sprzedaży po wyższej cenie, wprowadzania konsumentów w błąd co do produktu i narażania ich na ryzyko zatrucia histaminą. Takie stosowanie dodatków do żywności nie jest jednak zgodne z ogólnymi warunkami umieszczania dodatków do żywności w wykazach unijnych i stosowania ich ani z zasadą quantum satis.

Stosowanie nadmiernej ilości przeciwutleniaczy w celu wprowadzenia tuńczyka na konserwy jako świeżego

W następstwie dochodzeń w sprawie fałszowania żywności na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 właściwe organy regularnie zgłaszają przypadki, w których stwierdzono, że filety z tuńczyka sprzedawane jako świeże zawierają dodatki do żywności w ilościach wyższych niż uznane przez te właściwe organy za niezbędne do osiągnięcia typowego wpływu przeciwutleniającego na świeżego tuńczyka. Na tej podstawie właściwe organy podejrzewają, że dodatki do żywności są stosowane w odniesieniu do tuńczyka na konserwy w celu odtworzenia jego barwy i wprowadzenia go do obrotu jako świeżego.

Ponieważ to do właściwych organów krajowych należy ustalenie, że nie zachowano zgodności z zasadą quantum satis, co może być trudne, państwa członkowskie, a w szczególności Hiszpania, zwróciły się do Komisji o ustanowienie odpowiedniego maksymalnego poziomu w odniesieniu do stosowania dodatków do żywności jako przeciwutleniaczy w rozmrożonym tuńczyku sprzedawanym jako tuńczyk świeży (nieprzetworzony) lub w tuńczyku marynowanym (przetworzonym).

Ustalenie maksymalnego poziomu dla przeciwutleniaczy w tuńczyku

Maksymalny poziom powinien umożliwić utrzymanie obecnych poziomów zgodnego z prawem stosowania przy zastosowaniu dobrych praktyk wytwarzania. Na podstawie informacji dostarczonych EFSA przez branżę w celu ponownej oceny bezpieczeństwa dodatków do żywności za właściwy uznaje się maksymalny poziom 300 mg/kg. Poziom ten jest najwyższym poziomem stosowania zgłoszonym przez branżę wymienionym w opinii naukowej EFSA.

Komisja została poinformowana o badaniach przeprowadzonych przez branżę rybacką oraz o opinii jednego z właściwych organów, który stwierdził, że stosowanie 900 mg/kg dodatków do żywności jest konieczne do kontroli utleniania w filetach z tuńczyka w temperaturze poniżej 4 °C przez dziesięć dni. Jednak w świetle dostępnych informacji, a zwłaszcza faktu, że kontrole urzędowe przeprowadzone przez niektóre inne właściwe organy wykazały, że w przypadku rozmrożonego tuńczyka można osiągnąć dziesięciodniowy okres przydatności do spożycia bez zmiany jego barwy początkowej, stosując 300 mg/kg dodatków, poziom 300 mg/kg wydaje się wystarczający do osiągnięcia pożądanego efektu przeciwutleniającego.

Źródło: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2022.264.01.0008.01.POL&toc=OJ:L:2022:264:TOC