Umowa o wolnym handlu między UE a Wietnamem zyskuje zielone światło w komisji ds. Handlu

21 stycznia 2020 roku komisja wyraziła zgodę (29 głosów za 6 przeciw i 5 wstrzymującymi się) na umowę o wolnym handlu i zaleca, aby na sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego uczyniono to samo. Porozumienie w ciągu 10 najbliższych lat zniesie praktycznie wszystkie cła pomiędzy dwoma stronami. Będzie chronić produkty europejskie i umożliwi Europie dostęp do wietnamskiego rynku zamówień publicznych.

Umowa jest również instrumentem służącym ochronie środowiska i dalszemu postępowi społecznemu w Wietnamie, w tym w zakresie praw pracowniczych, o czym mowa w rezolucji dołączonej do decyzji o wyrażeniu zgody. Żądania wietnamskiej komisji ds. handlu, w tym dotyczące praw pracowniczych i praw człowieka, a także mechanizmu zapewniającego wykonalność klauzul dotyczących zrównoważonego rozwoju, zostały przyjęte 29 głosami za, 9 przeciw, a 2 osoby wstrzymały się od głosu.

Główne elementy umowy handlowej są następujące:

• zniesienie ceł: 65% wywozu z UE do Wietnamu zostanie natychmiast zwolnione z opłat celnych, a pozostała część - w tym motocykle, samochody, produkty farmaceutyczne, chemikalia, wina, kurczaki i wieprzowina - zostanie stopniowo zliberalizowana w ciągu dziesięciu lat. 71 % wietnamskiego wywozu do UE będzie zwolnione z cła pierwszego dnia, a pozostałe towary w ciągu siedmiu lat. Bezcłowy wywóz z Wietnamu wrażliwych produktów rolnych, takich jak ryż, czosnek czy jajka, będzie ograniczony;
• zniesione zostaną bariery poza cłowe w sektorze motoryzacyjnym, pozwolenia na wywóz i przywóz oraz procedury celne. Wietnam przyjął oznaczenie "Made in EU", poza krajowymi oznaczeniami pochodzenia, dla produktów nierolniczych;
• oznaczenia geograficzne: 169 symbolicznych produktów z UE, takich jak ser Parmigiano Reggiano, szampan czy wino Rioja, będzie objętych ochroną w Wietnamie, podobnie jak 39 wietnamskich produktów w UE;
• usługi: Przedsiębiorstwa z UE będą miały lepszy dostęp do usług biznesowych, środowiskowych, pocztowych i kurierskich, bankowych, ubezpieczeniowych i transportu morskiego w Wietnamie;
• zamówienia publiczne: Przedsiębiorstwa z UE będą mogły ubiegać się o kontrakty z wietnamskimi ministerstwami, przedsiębiorstwami państwowymi, jak również z Hanoi i Ho Chi Minh City;
• zrównoważony rozwój: istnieją prawnie wiążące przepisy dotyczące klimatu, pracy i praw człowieka. Przedmiotowa umowa zobowiązuje Wietnam do stosowania porozumienia paryskiego. Wietnam zaplanował ratyfikację dwóch pozostałych projektów ustaw o zniesieniu pracy przymusowej i o wolności zrzeszania się, odpowiednio, do 2020 roku i 2023 roku. Jeżeli dochodzi do naruszeń praw człowieka, umowa handlowa może zostać zawieszona.

Rozstrzyganie sporów między przedsiębiorstwami a państwem

Osobno komitet ds. handlu 26 głosami za, 7 przeciw i 6 wstrzymującymi się zgodził się również na umowę o ochronie inwestycji przewidującą system sądów inwestycyjnych z niezależnymi sędziami do rozstrzygania sporów między inwestorami a państwem. Towarzysząca mu rezolucja została przyjęta 27 głosami za, 7 przeciw i 5 wstrzymujących się.

Sprawozdawca Geert Bourgeois (ECR, BE) powiedział: "Zgadzając się na tę umowę handlową z Wietnamem, Komisja Handlu wysyła pozytywny sygnał do regionu ASEAN i reszty świata w czasie, gdy napięcia w handlu rosną. Oprócz jego znaczenia geopolitycznego i gospodarczego, jestem przekonany, że umowa ta przyspieszy proces reform w Wietnamie. Ratyfikacja wzmocni dalsze postępy w zakresie standardów pracy i ochrony środowiska oraz poszanowania praw człowieka".

Kolejne kroki

Parlament ma głosować w lutym nad umową handlową i umową o ochronie inwestycji na sesji w Strasburgu. Gdy Rada zawrze umowę handlową, może ona wejść w życie. Aby umowa o ochronie inwestycji weszła w życie, państwa członkowskie muszą ją najpierw ratyfikować.

Tło

Wietnam jest drugim co do wielkości partnerem handlowym UE w Stowarzyszeniu Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) po Singapurze, z handlem towarami o wartości 47,6 mld euro rocznie i 3,6 mld euro w zakresie usług. Eksport UE do tego kraju rośnie o 5-7 proc. rocznie, jednak deficyt handlowy UE z Wietnamem w 2018 r. wyniósł 27 mld euro.

Do głównych towarów importowanych z Wietnamu do UE należą urządzenia telekomunikacyjne, odzież i produkty żywnościowe. UE eksportuje do Wietnamu głównie takie towary, jak maszyny i urządzenia transportowe, chemikalia i produkty rolne.

Źródło: Parlament Europejski