Ogólny kontekst
UE nieustannie pracuje nad rozwiązaniami zmierzającymi do wprowadzenia bardziej zrównoważonej gospodarki odpadami opakowaniowymi, które stanowią coraz większy problem, przede wszystkim ze względu na negatywny wpływ na środowisko. Opakowania stanowią bardzo dużą gałąź unijnej gospodarki oraz chronią towary, a zatem pełnią kluczową rolę w łańcuchu dostaw i mają znaczący wpływ na bezpieczeństwo produktów, szczególnie żywnościowych. Z drugiej jednak strony, ilość odpadów opakowaniowych wzrosła o 20% w ciągu ostatniej dekady, a według unijnych szacunków, jeśli nie zostaną podjęte żadne działania, w ciągu kolejnych 10 lat liczba ta zwiększy się o kolejne 19%. W związku z tym zdecydowano się na zmiany legislacyjne, zmierzające do wprowadzenia bardziej zrównoważonego systemu zarządzania opakowaniami oraz powstałymi odpadami. Przepisy dotychczas obowiązującej dyrektywy okazały się bowiem niewystarczające i nieskuteczne, dlatego opracowano projekt rozporządzenia, które w sposób bezpośredni we wszystkich państwach członkowskich ureguluje problematyczne zagadnienia.
Kluczowe założenia
Ważnym krokiem zmierzającym do uchwalenia rozporządzenia było wypracowanie 4 marca 2024 r. porozumienia między Parlamentem i Radą dotyczącego zasad redukcji, ponownego wykorzystania i recyklingu opakowań, podniesienia poziomu bezpieczeństwa bezpieczeństwa oraz rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym. Nowe przepisy miałyby objąć swoim zakresem cały cykl życia opakowań; określać maksymalne stężenia szkodliwych substancji takich jak np. ołów, kadm i rtęć oraz zakazywać stosowania tzw. ”wiecznych chemikaliów" (per- i polifluorowanych substancji alkilowych lub PFAS) w opakowaniach przeznaczonych do kontaktu z żywnością; precyzować warunki, w których opakowanie można uznać za nadające się do kompostowania; wprowadzać od 1 stycznia 2030 r. obowiązek, zgodnie z którym opakowania z tworzyw sztucznych powinny zawierać pewną minimalną ilość przetworzonej zawartości odzyskanej z pokonsumpcyjnych odpadów z tworzyw sztucznych, a także ograniczać zużycie lekkich plastikowych toreb na zakupy. Oprócz tego, również od 1 stycznia 2030 r., niektóre opakowania z tworzyw sztucznych, takie jak opakowania na nieprzetworzone świeże owoce i warzywa, opakowania na żywność i napoje wypełnione i spożywane w kawiarniach i restauracjach, pojedyncze porcje (np. przyprawy, sosy, śmietanki, cukier) miałyby zostać zakazane.
Istotnym działaniem ograniczającym ilość odpadów opakowaniowych ma być także zachęcanie restauracji, stołówek, barów, kawiarni i usług gastronomicznych do serwowania wody z kranu (jeśli jest dostępna, za darmo lub za niską opłatą serwisową), a także oferowanie przez te podmioty konsumentom opcji przywiezienia własnego pojemnika w przypadku zakupu żywności lub napojów na wynos.
Więcej na ten temat dowiesz się z informacji prasowej:
https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20240301IPR18595/deal-on-new-rules-for-more-sustainable-packaging-in-the-eu?xtor=AD-78-[Social_share_buttons]-[linkedin]-[en]-[news]-[pressroom]-[packaging-possible-deal]&
Autor:Magdalena Wolska
Prawniczka, ekonomistka. Ekspertka prawa żywnościowego i liderka projektu FoodFakty LEX Scan. Doktorantka w Zakładzie Prawa Rolnego i Żywnościowego w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk (PAN) w Warszawie. Przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą urzędowej kontroli w rolnictwie ekologicznym. Autorka artykułów naukowych z zakresu prawa żywnościowego.
Kontakt: magdalena.wolska@foodfakty.pl
tel. 660 146 148
LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/mwolskaeko/