Podstawa prawna

Na mocy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lutego 2022 r. został wprowadzony „Krajowy program zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach indyków rzeźnych” na lata 2022–2024. Program dotyczy stad indyków rzeźnych z wynikiem dodatnim badań laboratoryjnych w odniesieniu do następujących serotypów Salmonella:

1) Salmonella Enteritidis,

2) Salmonella Typhimurium, w tym jednofazowej Salmonella Typhimurium o wzorze

antygenowym 1,4,[5],12:i:-

Stado zakażone 

Zgodnie z informacjami zawartymi w niniejszym rozporządzeniu „Za stado zakażone uznaje się również stado indyków rzeźnych, w którym w wyniku badania laboratoryjnego próbek zbadanych w ramach programu wykryto w jednej próbce lub większej ich liczbie efekt hamujący wzrost bakterii.”. 

Władza wykonawcza w zakresie realizacji postanowień programu 

Władzą wykonawczą w odniesień do realizacji postanowień „Krajowego programu zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach indyków rzeźnych” są organy Inspekcji Weterynaryjnej:

− Główny Lekarz Weterynarii – centralny organ administracji rządowej,

− 16 wojewódzkich lekarzy weterynarii – terenowe organy administracji rządowej szczebla

wojewódzkiego,

− 305 powiatowych lekarzy weterynarii – terenowe organy administracji rządowej szczebla

powiatowego. 

Metody wykrywania

Metody stosowane do wykrywania serotypów Salmonella w stadach indyków rzeźnych są

określone w ust. 3.2–3.4 załącznika do rozporządzenia nr 1190/2012. Zgodnie z tym przepisem ustawodawca wyróżnia następujące metody: 

3.2.    Metoda wykrywania

Badanie mające na celu wykrycie Salmonella spp. przeprowadza się zgodnie z normą EN ISO 6579-1.

3.3.    Określanie serotypów

Dla stad indyków hodowlanych przynajmniej jeden izolat z każdej próbki o wyniku dodatnim podlega serotypowaniu według schematu White’a-Kauffmanna-Le Minora.

Dla stad indyków rzeźnych przynajmniej jeden izolat z każdej próbki o wyniku dodatnim pobranej przez właściwy organ podlega serotypowaniu według schematu White’a-Kauffmanna-Le Minora.

Podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze zobowiązane są co najmniej dopilnować, aby w przypadku wszystkich izolatów żaden z nich nie należał do serotypów Salmonella Enteritidis ani Salmonella Typhimurium w tym szczepów jednofazowych o wzorze antygenowym 1,4,[5],12:i:- 

3.4.    Metody alternatywne

Zamiast metod wykrywania i określania serotypów przewidzianych w pkt 3.1, 3.2 i 3.3 niniejszego załącznika można zastosować metody alternatywne, jeśli zostały one zwalidowane zgodnie z normą EN ISO 16140-2 (dotyczącą alternatywnych metod wykrywania).

Pełen tekst rozporządzenia Komisji (UE) nr 1190/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie unijnego celu ograniczenia występowania Salmonella Enteritidis i Salmonella Typhimurium w stadach indyków zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 2160/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady  dostępny jest pod adresem:

https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A02012R1190-20190310 

Środki zapobiegające zakażeniom

Ustawodawca w załączniku I rozporządzenia …. wskazał w pkt 3.1.2. środki zapobiegające zakażeniom przenoszonym przez zwierzęta, pasze, wodę pitną i pracowników gospodarstw. Zgodnie z tym przepisem, osoby zatrudnione do wykonywania czynności związanych z utrzymywaniem brojlerów powinny:

1) stosować odzież ochronną i obuwie, indywidualną do pracy w każdym kurniku;

2) stosować środki higieny osobistej, w tym regularnie myć ręce, czyścić i dezynfekować obuwie przy wejściu do budynków, w których utrzymywane są brojlery, pasza lub ściółka,

oraz czyścić i odkażać odzież ochronną;

3) posiadać aktualne badania na nosicielstwo pałeczek Salmonella;

4) zostać przeszkolone w zakresie higieny osobistej oraz znajomości możliwych dróg przenoszenia zakażenia za pośrednictwem odzieży i sprzętu.

Osoby, o których mowa w akapicie pierwszym, nie powinny utrzymywać drobiu oraz mieć kontaktu z żywym drobiem innym niż utrzymywany w gospodarstwie. 

Higiena transportu 

Określono również zalecenia dotyczące transportu indyków rzeźnych:

1) indyki powinny być przewożone zgodnie z przepisami ustawy oraz rozporządzenia Rady

(WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniające dyrektywy 64/432/WE i 93/119/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 1255/97 (Dz. Urz. UE L 3 z 05.01.2005, str. 1, z późn. zm.);

2) transport do gospodarstwa powinien odbywać się w pojazdach oraz w kontenerach lub pojemnikach transportowych, które zostały dokładnie oczyszczone i odkażone przed załadunkiem indyków przy użyciu dopuszczonego do obrotu środka odkażającego w stężeniu umożliwiającym inaktywację pałeczek Salmonella;

3) bezpośrednio po rozładunku indyków w gospodarstwie albo w rzeźni pojazdy oraz kontenery lub pojemniki transportowe powinny zostać oczyszczone i odkażone przy użyciu dopuszczonego do obrotu środka odkażającego w stężeniu umożliwiającym inaktywację pałeczek Salmonella.

Pozostałe obszary regulacji 

Rozporządzenie reguluje również takie kwestie jak m.in. prowadzanie dokumentacji w gospodarstwach; dokumenty, w które zaopatruje się indyki w handlu oraz w obrocie z państwami trzecimi; środki podejmowane w związku z wykryciem serotypu Salmonella objętego programem w stadzie indyków rzeźnych lub w produktach pochodzących od tych indyków; postępowanie producenta żywca indyczego i powiatowego lekarza weterynarii w przypadku wykrycia serotypu Salmonella objętego programem lub efektu hamującego wzrost bakterii oraz środki i stosowne prawodawstwo w zakresie powiadomienia o chorobie. 

Program stosuję się od dnia 1 stycznia 2022 r.  

Pełen tekst rozporządzenia dostępny jest pod adresem:

https://dziennikustaw.gov.pl/D2022000043501.pdf